OpenAI, zarar eden girişimin son dönemdeki en büyük hamlelerinden biriyle, yapay zeka altyapı projesi Stargate’i büyütmek üzere beş yeni ABD veri merkezi için anlaşma imzaladı. Salı günü duyurulacak planla, SoftBank ve Oracle’ın da destekçileri arasında yer aldığı proje, Teksas/Abilene’deki tek merkezden ülke çapında altı merkeze genişletilecek. Destekçiler, bu sıra dışı altyapı adımını ABD’nin yapay zekada liderliği ve Çin rekabetine karşı üstünlük için temel taşı olarak konumlandırıyor.
KAPASİTE PLANI NET
Financial Times’ın haberine göre OpenAI CEO’su Sam Altman, Abilene’de düzenlediği basın toplantısında, yaklaşık 400 milyar dolarlık taahhüdün finanse edileceğinden emin olduklarını vurguladı. Toplam harcamanın karşılanabilmesi için şirketin yaklaşık 13 milyar dolar seviyesindeki yıllık gelirini ciddi biçimde büyütmesi, ek hisse satışları yapması ve ortaklarıyla birlikte yüksek tutarlı borç temin etmesi gerekecek. OpenAI, duyurulan anlaşmalar kapsamında yeni kapasitenin tamamının müşterisi olmayı hedefliyor. ChatGPT’nin 700 milyon düzenli kullanıcıya ulaşması, talep tarafındaki iştahı teyit ediyor.
Altman, planlamanın mantığını “Aşırı yatırım yapan para kaybedecek, az yatırım yapan gelir kaybedecek; ama önümüzdeki dönemde bu teknolojinin emsalsiz bir ekonomik büyüme dalgası yaratacağına eminiz” sözleriyle özetledi.
ÜÇ YILDA 7 GW
Projeye göre veri merkezlerinin tamamlanması üç yıl sürecek ve 7 gigawatt (GW) kapasiteye ulaşılacak; nihai hedef 10 GW. Bu ölçek yaklaşık 10 nükleer reaktör gücüne denk geliyor. Geliştirmenin maliyet kalemlerinin yaklaşık üçte ikisi çiplere ve ağ ekipmanlarına, kalanı ise arazi, inşaat ve diğer giderlere ayrılacak. Yönetici değerlendirmelerine göre 1 GW başına 50 milyar dolar bandında bir geliştirme maliyeti öngörülüyor.
ORACLE ORTAKLIĞI GENİŞ
OpenAI ile Oracle, New Mexico, Texas ve Ortabatı’da üç merkez için ortak geliştirme yürütecek. Bu tesisler, yazılım grubunun beş yıl içinde 300 milyar dolar değerinde bilgi işlem gücü satın alma anlaşmasının parçası olacak. SoftBank ile Ohio ve Texas’ta iki proje daha planlandı; Japon yatırımcının Stargate’in önemli bir kısmını finanse etme taahhüdü bulunuyor.
Teksas Senatörü Ted Cruz, eyaletin düşük maliyetli enerji ve esnek regülasyonlarıyla 'Teksas yapay zekanın merkezi' ifadesini kullanırken, ABD’nin Çin’i geçmek için enerji/ altyapı avantajını öne çıkardı.
POLİTİK VE FİNANSAL ÇERÇEVE
Ocak ayında Başkan Donald Trump ile Beyaz Saray’da tanıtılan Stargate, başlangıçta OpenAI–SoftBank–Oracle–Abu Dabi fonu MGX tarafından kontrol edilen 500 milyar dolarlık bir ortak girişim olarak kurgulanmıştı. Zaman içinde OpenAI, 'Stargate' terimini ABD dışındaki (BAE ve İngiltere) veri merkezi projelerini de kapsayacak biçimde genişletti. Abilene’de 800 dönümlük arazi üzerinde ilan edilen ilk saha, duyuru öncesi Crusoe ve Oracle tarafından geliştiriliyordu; Elon Musk’ın da başlangıçta bu lokasyonu kendi yapay zeka girişimi için değerlendirdiği aktarıldı.
ÇİP TEDARİĞİ KRİTİK
OpenAI, pazartesi günü Nvidia ile 100 milyar dolarlık bir anlaşmaya vardı. 4,3 trilyon dolar piyasa değerli çip tasarımcısı, şirket hissesi karşılığında, OpenAI kapasite geliştirirken 10’ar milyar dolarlık dilimler halinde yatırım yapacak. Yönetim, Nvidia’nın uzun vadeli taahhüdünü daha ucuz borçlanma için teminat benzeri bir kaldıraç olarak kullanmayı ve bu desteği büyük ölçüde milyonlarca Nvidia çipinin alımında değerlendirmeyi planlıyor. Altman, “Gelir büyüdükçe, kullandıkça öderiz. Çipler ve sistemler maliyetin en büyük yüzdesi ve bunları peşin ödemek zor” diyerek finansal model inovasyonunun kilit önemine işaret etti.
ALTYAPIDA HARİTA
• Oracle ortaklı 3 merkez: New Mexico, Texas, Ortabatı
• SoftBank ortaklı 2 proje: Ohio, Texas
• Toplam hedef: 3 yılda 7 GW, nihai 10 GW
• Capex tahmini: 1 GW yaklaşık 50 milyar dolar
• Satın alma taahhüdü: Oracle’dan 300 milyar dolar/ 5 yıl bilgi işlem
STRATEJİK KONUMLANMA
Stargate’in genişlemesi, ABD’nin AI bilgi işlem kapasitesinde üstünlüğünü koruma niyetinin kuvvetli sinyali olarak görülüyor. OpenAI’nin hedefi, yeni tesislerin eğitim ve çıkarım iş yüklerinde tam kapasite kullanımını garanti etmek. Bu çerçevede OpenAI, Oracle ve SoftBank ile birlikte sermaye–donanım–işletme üçgeninde entegre bir finansman ve tedarik modeli kurguluyor.
Stargate’in genişlemesi, ABD’nin AI bilgi işlem kapasitesinde üstünlüğünü koruma niyetinin kuvvetli sinyali olarak görülüyor. OpenAI’nin hedefi, yeni tesislerin eğitim ve çıkarım iş yüklerinde tam kapasite kullanımını garanti etmek. Bu çerçevede OpenAI, Oracle ve SoftBank ile birlikte sermaye–donanım–işletme üçgeninde entegre bir finansman ve tedarik modeli kurguluyor.
