HABER: AYŞE BAŞAK
Bilim insanları, okyanusların derinlerinde yaşayan organizmaların ekolojik ve ekonomik açıdan sürdürülebilir balıkçılıkta kullanılıp kullanılamayacağını araştırıyor. MEESO projesi başarıya ulaşırsa hazır yemden kaynaklanan karbon salınımını azaltacak.
HİÇ KULLANILMAMIŞ
Dünyada gıda talebi artıyor. Bu talebi karşılamaya çalışırken, dünyanın dengesini hızla bozuyoruz. Gıda üretimi, özellikle de büyük çaplı hayvancılık faaliyetleri küresel ısınmanın temel sebeplerinden. Çeşitli kuruluşlar bu duruma alternatif yaratmak adına doğaya zarar vermeyecek yeni besin kaynakları arayışında. Avrupa Birliği’nin fonladığı MEESO projesi daha önce hiç kullanılmamış bir protein kaynağı üzerinde çalışıyor. Okyanusların 200-1000 metre derinlik aralığında mezopelajik bölgesinde bulunan organizmalardan elde edilmesi düşünülen bu besin kaynağının ekolojik ve ekonomik açıdan sürdürülebilir bir şekilde kullanılabilirliği araştırılıyor.
TAHMİNDEN 10 KAT BÜYÜK
Pelajik, açık denizlere ait, açık denizlerle ilgili ya da açık denizlerde yaşayan anlamına gelen Yunanca pelagios kelimesinden türemiş bir sözcük. Açık denizlerde yaşayan organizmalar, haklarında en az bilgi sahibi olduğumuz canlı türleri. Pelajik bölgeler ile ilgili bilgi seviyemiz de derinlere indikçe azalıyor. MEESO projesi kapsamında nitelikleri tam olarak bilinmeyen ama güneş ışınlarının nispeten aydınlattığı bir bölgede bulunan organizmalar araştırılıyor. İlk tespitler bile şaşırtıcı veriler içeriyor. Mesopelajik bölgede yaşayan organizmaların 10 milyar metrik ton bio-kütleye sahip olduğu düşünülüyor. Bu, önceki tahminlerden 10 kat daha büyük bir rakam. Peki, proje neyi hedefliyor? İlk etapta deniz ekosistemi ile ilgili büyük bilgi boşluklarının doldurulması gerekiyor, ardından kapsamlı araştırmalar sonucunda buradaki organizmaların sürdürülebilir balıkçılıkta kullanılabilirliği sorgulanacak. Ekolojik ve ekonomik olabilir ise balık çiftliklerine bu organizmalardan besin sağlanacak. Eğer proje başarıya ulaşırsa hazır yemden kaynaklanan karbon salınımının büyük ölçüde azalması bekleniyor.
YEPYENİ BİR DÜNYA
MEESO projesinin 19 katılımcısından 10’u Avrupa Birliği üye ülkesi. Norveç’teki Deniz Araştırmaları Enstitüsü tarafından koordine edilen proje, sürdürülebilir balıkçılığa fayda sağlayacak mı henüz net bir şey söylemek mümkün değil ama açık denizlerde yaşayan organizmalar hakkında derinlemesine bilgi sahibi olmak büyük önem taşıyor. 200 ile 1000 metre arasındaki derinliklerde yaşayan, nispeten küçük organizmaları gözlemleme ve örnekleme yöntemlerinin eksikliğinin giderilmesi yepyeni bir dünyanın kapılarını açabilir.
