Paleontologlar, Moğolistan'ın Gobi Çölü'nde kubbeli kalın kafatasıyla bilinen pachycephalosaur otçul dinozor grubuna ait, bugüne dek keşfedilen en eski ve eksiksiz fosil kalıntılarını gün yüzüne çıkardı.
Araştırmacılar, Moğolistan'ın Doğu Gobi Havzası'ndaki Khuren Dukh bölgesinde iyi korunmuş omurga, kafatası, kalça ve uzuv kemikleri ile besinleri öğütmek için kullanıldığı düşünülen mide taşları fosillerini keşfetti.
Pachycephalosaur otçul grubundan dinozor türüne ait olduğu belirlenen fosillerin yaklaşık 108 milyon yıl öncesinden, Erken Kretase Dönemi'nden kaldığını değerlendiren bilim insanları, bunların bugüne kadar bilinen en eski ve eksiksiz pachycephalosaur örneği olduğunu bildirdi.
Araştırmacılar, Tibetçede "değerli" anlamına gelen "rinpoche" sözcüğünü kullanarak yeni türe "zavacephale rinpoche" adını verdi.
Fosilin, yaklaşık 1 metre uzunluğunda ve 6 kilogram ağırlığında, uzun bacaklı, kısa kollu ve küçük uzuvlara sahip, ergenlik dönemindeki genç dinozora ait olduğunun tahmin edildiği belirtildi.
Çalışmanın başyazarı, Moğolistan Bilimler Akademisinden paleontolog Tsogtbaatar Chinzorig, bu örneğin, pachycephalosaur kafataslarındaki kubbe biçimli kemiksi çıkıntının evrimini anlamak açısından kritik bir bulgu olduğunu vurguladı.
Araştırmacılar, bu dinozorların kafatasındaki kubbemsi çıkıntıların, yırtıcılara karşı savunma ya da vücut ısısını düzenleme işlevinden çok, sürü içi rekabet, eş seçimi ve gösteriş gibi sosyal ve cinsel davranışlarda kullanıldığını düşünüyor.
Çalışmanın yazarlarından, Kuzey Carolina Doğa Bilimleri Müzesinden paleontolog Lindsay Zanno, "Bilim insanlarının üzerinde uzlaştığı görüş, bu kubbelerin sosyo-cinsel davranışlarda rol aldığı yönünde. Büyük ihtimalle eş seçerken rakipleri saf dışı bırakmak için kullanılıyordu." görüşünü paylaştı.
Zanno, bu keşfin pachycephalosaur grubuna mensup dinozorların karmaşık sosyo-cinsel sistemlerini anlamada önemli katkılar sunacağını belirtti.
