On yıllardır kuantum hesaplama çabalarının odağı donanım geliştirmeye yönelmişti. Ancak sistemler olgunlaştıkça, artık asıl dikkat bu makinelerde faydalı işler yapacak yazılımlara çevriliyor.
İngiltere merkezli Phasecraft, Salı günü yaptığı açıklamada, Danimarkalı ilaç devi Novo Nordisk’in yatırım şirketi dahil çeşitli destekçilerden 34 milyon dolar yatırım aldığını duyurdu. Yatırım miktarı donanım projelerine kıyasla küçük olsa da, kuantum yazılımının artık yatırımcıların radarına girdiğini gösteriyor.
YAZILIMIN GÜCÜ
IBM’in eski kuantum yöneticilerinden Bob Sutor, “Bir noktada insanlar sadece uygulamalara bakar. Bilgisayar tarihinde yazılım her zaman baskın hale gelmiştir” dedi.
Google’daki araştırmacılar, Shor algoritmasını çalıştırmak için gerekli kuantum bilgisayar ölçeğini 20 kat azalttıklarını iddia etti. Bu algoritma, günümüzde yaygın şifreleme biçimlerini kırma potansiyeline sahip.
Riverlane CEO’su Steve Brierley ise, son on yıldaki gelişmelerin algoritmaların işlem gücü ihtiyacında ‘üstel bir azalma’ sağladığını vurguladı.
KUANTUM AVANTAJI TARTIŞMASI
Phasecraft CEO’su Ashley Montanaro, geliştirdikleri algoritmalarla gelecek bahara kadar “bilimsel açıdan önemli hesaplamalar” yapabileceklerini söyledi. Montanaro’ya göre, birkaç yıl içinde ticari açıdan da değerli uygulamalar ortaya çıkabilir:
“Bilimsel kuantum avantajına ulaşmak, tüm alan için dönüm noktası olacaktır.”
Ancak sektör genelinde ‘kuantum avantajı’ kavramının tanımı konusunda fikir birliği bulunmuyor. Bazı uzmanlar, teknolojinin gerçek anlamda kullanışlı hale gelmesinin yıllar alacağını öne sürüyor.
KİMYA VE MALZEME BİLİMİ ÖN PLANDA
Kuantum bilgisayarların en etkili olduğu alanlardan biri atom ve moleküllerin modellenmesi. Phasecraft, yoğunluk fonksiyonu teorisi (DFT) tekniğini daha verimli hale getiren hibrit bir yöntem geliştirdiğini açıkladı.
Yatırımcı Peter Barrett, “En ufak bir iyileştirme bile kimya anlayışımızı derinden etkileyebilir” dedi. Bu tür yaklaşımların pil teknolojisinden ilaç keşfine kadar farklı alanlarda büyük değer yaratması bekleniyor.
Sutor, “Küçük lityum atomları sayesinde kuantumun ilk somut kazanımları pil malzemelerinde görülebilir” derken, Novo Nordisk gibi şirketlerin de kuantum tabanlı ilaç keşfine ilgisinin arttığını belirtti.
GERÇEKÇİ BEKLENTİLER
Montanaro, kuantumun yakın vadeli etkilerinin sınırlı bir kesim tarafından hissedileceğini kabul ederek uyardı:
“Bir kuantum çılgınlığı zirvesi yaşadık. Çok fazla heyecan vardı, ancak bu heyecan her zaman gerçekçi değildi."