Bilim insanları, evrenin en parlak gök cisimlerinden biri olan kuasarların radyo davranışlarını mercek altına aldı. Güney Afrika’da konuşlu MeerKAT radyo teleskobuyla yürütülen ve MIGHTEE adı verilen araştırma, aktif galaktik çekirdeklerin (AGN) doğasını ve evrimini anlamaya yönelik yeni veriler sundu.
GENİŞ UZAY TARAMASI
Rhodes Üniversitesi’nden Sarah V. White öncülüğündeki ekip, gökyüzünün COSMOS ve XMM-LSS bölgelerinde yer alan toplam 104 Tip 1 kuasarı inceledi. Bu tür kuasarlar, engellenmemiş ve geniş emisyon çizgileri sergileyen yapılarıyla biliniyor. Araştırmacılar, kırmızıya kayma değerleri 0.6 ile 3.41 arasında değişen kuasarları inceledi. Orta değer olan 1.68, bu kuasarların çoğunun evrenin yarı yaşındayken yayımladığı ışıkla gözlemlendiğini ortaya koyuyor.
RADYO GÜRÜLTÜSÜ DÜŞÜK
Çalışmanın en dikkat çekici bulgularından biri, kuasarların yalnızca yaklaşık yüzde 5’inin güçlü radyo dalgaları yaydığını gösterdi. Bu oran, kuasarların çoğunluğunun radyo spektrumunda sessiz olduğu fikrini destekliyor.
AKTİF ÇEKİRDEK Mİ YILDIZ OLUŞUMU MU?
Yapılan analizler, önceki MIGHTEE çalışmalarıyla kıyaslandığında, radyo emisyonlarının daha az oranda AGN aktivitesiyle bağlantılı olduğunu gösterdi. Bunun nedeni, kullanılan gözlemlerin daha düşük akı yoğunluklarına ulaşabilen yüksek hassasiyeti olarak değerlendirildi. Bu durum, bazı radyo emisyonlarının yıldız oluşumundan kaynaklandığını ortaya koydu.
YILDIZ PATLAMASI TRENDİ
Çalışma, kuasarlar arasında yıldız patlaması galaksilerinin oranının kırmızıya kayma ile birlikte arttığını da gözler önüne serdi. Düşük kırmızıya kaymalarda yüzde 31-38 olan bu oran, en uzak kuasarlarda yüzde 63’e kadar yükseldi.
YENİ SINIFLANDIRMA İHTİYACI
Araştırmacılar, yıldız oluşumunun radyo emisyonuna katkısının artmasının, AGN sınıflandırmalarında kullanılan radyo-fazlalığı yöntemini zorlaştırdığını belirtti. Bu nedenle, gelecekteki çalışmaların, radyo kaynaklı katkıların karmaşık doğasını daha hassas şekilde değerlendirmesi gerektiği vurgulandı.
RADYO EVRENİNİN DERİNLERİ
MIGHTEE araştırması, kuasarların radyo özelliklerine dair daha önce görülmemiş detayları ortaya koyarak, erken evrenin yapısını ve galaksilerin evrimini anlamada kritik bir adım attı. Bu çalışma, kuasarların yalnızca parlak çekirdekleriyle değil, aynı zamanda sessiz ve gizemli yanlarıyla da gökbilimin dikkatini çekmeye devam ettiğini gösteriyor.
