Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) yeni yayımladığı ‘Kömür 2025’ raporuna göre, küresel kömür talebi bu yıl yaklaşık yüzde 0.5 artışla 8.85 milyar ton ile tarihi bir seviyeye ulaşacak. 2025’teki rekor talep, kısa vadeli ekonomik koşulların etkisiyle ortaya çıkarken, bu artışın enerji geçişinin uzun vadeli trendini değiştirmediği belirtildi. Rapor, kömürün 2030’a kadar global talepte yatay bir seyir izleyerek, sonrasında yaşayacağı düşüşle 2023 seviyelerine gerileyebileceğini vurguluyor.
YENİLENEBİLİR ENERJİ BAŞROLDE
Rapora göre, kömür talebindeki düşüşün arkasındaki en büyük itici güç, başta güneş enerjisi olmak üzere yenilenebilir enerji kaynaklarının rekor seviyelerdeki genişlemesi olacak. Düşüşü tetikleyen bir diğer önemli faktör ise son dönemde önemli ölçüde gerileyen doğalgaz fiyatları olarak belirtildi. Düşük gaz fiyatları, özellikle elektrik üretiminde kömüre karşı daha cazip bir alternatif oluşturuyor. Nükleer enerjinin yavaş ancak istikrarlı toparlanmasının da kömüre olan ihtiyacı azalttığı belirtildi.
BÖLGESEL FARKLILIKLAR
Raporda, kömür talebindeki düşüşün küresel ölçekte homojen olmayacağının altı çizildi. En keskin düşüşlerin Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği'nde yaşanması bekleniyor.
Buna karşılık, dünyanın en büyük iki kömür tüketicisi olan Çin ve Hindistan'ın talebinin kısa vadede sabit kalması ya da hafifçe artması, ancak ilerleyen yıllarda düşüşe geçmesi bekleniyor. Bu iki ülkenin izleyeceği yol, küresel talebin genel seyrini belirlemede kritik rol oynayacak.
Öte yandan, Endonezya, Vietnam ve Filipinler gibi gelişmekte olan Güneydoğu Asya ekonomilerinde ise kömür tüketiminin artmaya devam etmesi öngörülüyor.
SANAYİ TALEBİ YAVAŞ DÜŞECEK
Rapora göre, elektrik üretiminde kömürden çıkış hızlanırken, çelik ve çimento gibi sanayi sektörlerinde kömür kullanımı daha yavaş bir düşüş gösterecek. Bu durum, endüstriyel talebin bir süre daha kömür piyasasını desteklemeye devam edeceğine işaret ediyor.
