Kıyı hattına yeşil koruma

AYŞE BAŞAK

Bilim insanları, kıyı ekosistemlerini tehdit etmesi öngörülen potansiyel tehlikeleri engelleyebilmek amacıyla doğal önlemler geliştirmeye çalışıyorlar. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün bu alandaki son çalışması, kıyı şeritlerinde yetişen su bitkilerinin sönümleyici etkisi üzerine yoğunlaşıyor. Su bitkilerinin, fırtınalarda kıyıya ulaşan dalgaların etkisini azalttığı bilimsel bir gerçek. Sandy Kasırgası esnasında geniş sulak alanlardaki bitkilerin, şiddetli dalgaların hızını kesmesi sayesinde hasarın azaldığı, bu sayede 625 milyon dolarlık maddi kaybın önüne geçildiği tahmin ediliyor. Bu amaçla, önce bitkilerinin yayılımını ve karakteristiğini inceleyen araştırma yapıldı. Daha sonra matematiksel modelleme ile büyük bir dalga tankında simüle edilmiş bitkiler kullanılarak laboratuvar deneyleri gerçekleştirildi.

FARKLI SEVİYELER

Araştırma ve deney sonuçlarını birleştiren ekipten Çevre Mühendisliği Profesörü Nepf, “Bir bataklığa gittiğinizde, bitkilerin genellikle bölgelere göre yayıldığını göreceksiniz. Bataklık deniz boyunca daha esnek bitkilere sahip olma eğiliminde. Çünkü ön cephedeki bitkiler hissettikleri dalga kuvvetlerini azaltmak için esnekliklerini kullanıyorlar. Bir sonraki bölgede bitkiler biraz daha sert ve biraz daha fazla yapraklı. En sert bitkileri kenara koyarsanız, çok yüksek dalga kuvvetinde hayatta kalamayabilirler” diyor.

ŞEHİR PLANLAMA

Araştırma ve deneylerin sonucunda ulaşılan tüm sonuçlar kıyı restorasyonu planlayıcıları ile paylaşılıyor. Bu planlayıcılarda hangi kıyı bölgesinde ne tür bir bitkilendirmenin, hangi yöntemle yapılması gerektiğini çalışmanın verileri ışığında belirliyor. Araştırmacılardan Xiaoxia Zhang, “Sulak alan bir kez oluşturulduktan sonra, hassas kıyı bölgelerini onarmaya da yardımcı olan olumlu bir döngü sağlıyor. Birkaç yıl sonra, bataklık otları tortuyu hapsetmeye ve tutmaya başlıyor, bunun ardından deniz yükselse bile bitkiler buna ayak uydurarak, giderek yükselebiliyor” diyor.

25 Ekim 2021 Pazartesi

Etiketler : Teknoloji