ABD’de açıklanan makroekonomik veriler, enflasyonun hız kestiğine işaret ederken, Federal Reserve’in gelecek dönemde faiz indirimlerine devam edebileceği yönündeki beklentileri destekledi. Bu görünüm, özellikle altın ve diğer değerli metallerde alımları öne çıkardı.
ABD ENFLASYONU BEKLENTİLERİN ALTINDA KALDI
ABD Çalışma Bakanlığı verilerine göre, Tüketici Fiyat Endeksi kasım ayında iki aylık dönemde yüzde 0,2, yıllık bazda ise yüzde 2,7 artarak beklentilerin altında gerçekleşti. Enerji ve gıda fiyatlarını dışlayan çekirdek TÜFE de aylık yüzde 0,2, yıllık yüzde 2,6 artışla öngörülerin altında kaldı. Çekirdek enflasyon, yıllık bazda Mart 2021’den bu yana en düşük seviyesini gördü.
New York Fed Başkanı John Williams, kasım enflasyonunun bazı teknik faktörler nedeniyle düşük göründüğünü ifade etti.
İSTİHDAM VERİLERİ SOĞUMAYA İŞARET ETTİ
ABD’de tarım dışı istihdam kasımda 64 bin kişi artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Ancak ekim ayında istihdamın 105 bin kişi azaldığı hesaplanırken, ağustos ve eylül verilerinde de aşağı yönlü revizyon yapıldı. İşsizlik oranı ise kasımda yüzde 4,6’ya yükselerek Eylül 2021’den bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Analistler, istihdam artışının beklentileri aşmasına rağmen geçmiş ay verilerindeki revizyonların iş gücü piyasasında sınırlı bir soğumaya işaret ettiğini, bu tablonun Fed’in 2026 yılında faiz indirimlerini sürdürebileceği beklentisini güçlendirdiğini belirtti.
MERKEZ BANKALARI PİYASALARIN ODAĞINDAYDI
Hafta boyunca küresel piyasaların gündeminde önemli merkez bankalarının kararları da yer aldı. İngiltere Merkez Bankası, politika faizini 25 baz puan indirerek yüzde 3,75’e çekerken, bu yıl toplam gevşeme 100 baz puana ulaştı. Avrupa Merkez Bankası ise üç temel politika faizini sabit tutarken, ECB Başkanı Christine Lagarde enflasyon görünümünde belirsizliğin sürdüğünü söyledi.
Japonya Merkez Bankası da politika faizini 25 baz puan artırarak yüzde 0,75’e yükseltti. Bu seviye, son 30 yılın en yüksek faiz oranı olarak kayıtlara geçti.
JEOPOLİTİK GELİŞMELER ENERJİ EMTİALARINI BASKILADI
Rusya-Ukrayna Savaşı’na ilişkin barış görüşmelerinde ilerleme sağlandığına dair açıklamalar, enerji piyasalarında satış baskısını artırdı. Savaşın sona erebileceği ve Rus enerji ihracatına yönelik yaptırımların hafifleyebileceği beklentileri, petrol ve doğal gaz fiyatlarını aşağı yönlü etkiledi.
Bu gelişmelerin ardından ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yüzde 4,15 seviyesinde tamamlarken, dolar endeksi yüzde 0,2 yükselişle 98,6 seviyesine çıktı.
GELECEK HAFTA GÖZLER ABD BÜYÜME VERİLERİNDE
Emtia piyasalarında gelecek hafta Noel tatili nedeniyle işlem hacminin düşmesi bekleniyor. Yatırımcıların odağında ise ABD’nin üçüncü çeyrek büyüme verileri yer alacak.
PLATİN VE PALADYUMDAKİ HAFTALIK ARTIŞ ALTIN VE GÜMÜŞÜ GERİDE BIRAKTI
Değerli metaller, ABD'de açıklanan makroekonomik verilerin Fed'in faiz indirimine yönelik beklentileri güçlendirmesiyle haftayı yükselişle tamamladı.
Öte yandan ABD ile Ukrayna arasındaki kritik barış görüşmelerinde ilerleme sağlanması, değerli metallere yönelik güvenli liman talebini zayıflatarak fiyat artışını sınırladı.
Altının ons fiyatı, hafta içinde en yüksek 4 bin 374,77 dolara çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 4 bin 381,55 dolara yakın seyrederken, haftayı 4 bin 338,58 dolardan tamamladı.
Gümüşün ons fiyatı da hafta içinde 67,46 dolara yükselerek rekor tazeledi ve haftayı 67,16 dolardan kapattı.
Değerli metallerdeki ralliye yıl boyunca altın ve gümüşün gerisinde kalan platin ve paladyum da katıldı.
Analistler, bu yükselişte yatırımcıların söz konusu iki metalde fiyatların geride kaldığını düşünmesinin yanı sıra otomotiv ve endüstriyel talebin güçlü kalmasının etkili olduğunu, bu nedenle hızlı fiyat artışlarının yaşandığını kaydetti.
Platinin ons fiyatı, hafta içinde en yüksek 1.982,57 doları görerek 2008'den bu yana en yüksek seviyeye ulaşırken, haftayı 1.969,98 dolardan tamamladı. Platinde tüm zamanların en yüksek seviyesi ise 2008 yılında görülen 2 bin 302 dolar olarak kayıtlara geçmişti.
Paladyumun ons fiyatı da hafta içinde 1.723,04 doları görerek 2023 Şubat'tan bu yana en yüksek seviyeye ulaşırken, haftayı 1.709,31 dolardan tamamladı.
Dünyanın en büyük paladyum üreticisi Rus madencilik şirketi Nornickel, yatırım talebinin de etkisiyle 2025'te paladyum piyasasında yaklaşık 200 bin ons arz açığı oluşabileceğini bildirdi. Analistler, söz konusu beklentinin paladyum fiyatlarını destekleyen bir diğer unsur olarak öne çıktığını kaydetti.
Değerli metallerde, ons bazında fiyatlar, gümüşte yüzde 8,6, paladyumda yüzde 15,6, platinde yüzde 12,8 ve altında yüzde 0,9 değer kazandı.
BAZ METALLERDE ARZ ENDİŞELERİ FİYATLARI DESTEKLEDİ
Baz metaller, Çin kaynaklı talep endişelerine karşın, arz endişelerinin sürmesi ve zayıf dolar endeksinin desteğiyle çinko hariç haftayı pozitif seyirle tamamladı.
Çin'de kasım ayına ilişkin veriler, ekonomide zayıflama sinyallerine işaret etti. Sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 4,8 artarak son 15 ayın en yavaş hızına inerken, perakende satışlar yüzde 1,3 ile Aralık 2022'den bu yana en düşük artışı kaydetti.
Buna karşın bakır fiyatları, geçen hafta Goldman Sachs'ın madencilik arzındaki kısıtlamalara işaret eden yukarı yönlü tahminlerinin etkisiyle değer kazandı.
Goldman Sachs, yayımladığı raporda bakırın maden arzındaki sınırlamalar ve yapısal talep artışı nedeniyle uzun vadede "en sevdiğimiz endüstriyel metal" konumunu koruduğunu belirtti.
Alüminyum fiyatları ise Avustralyalı üretici South32'nin Mozal alüminyum tesisini martta kapatacağını duyurmasının ardından arzın daralacağı endişesiyle yükseliş eğilimi gösterdi.
Analistler, Çin'in kritik metallerde yurt dışı yatırım hamlelerinin 2026'da alüminyum üretimini artırabileceğini, ancak buna rağmen bakırın performansının daha güçlü kalmasının beklendiğini belirtti.
Nikel tarafında ise arz kaynaklı gelişmeler fiyatları destekledi. Endonezya hükümetinin 2026'da nikel cevheri üretimini üçte bir oranında azaltmayı planladığını açıklaması, paslanmaz çelik üretiminde kullanılan nikelde arz endişelerini artırarak fiyatlarda yukarı yönlü destek sağladı.
Bu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta fiyatlar libre bazında nikelde yüzde 3,7, alüminyumda yüzde 3, bakırda yüzde 2,5 ve kurşunda yüzde 2,1 değer kazanırken, çinkoda yüzde 0,4 değer kaybetti.
PETROL ARZ ENDİŞESİYLE NEGATİF SEYRETTİ
Petrol fiyatları, Venezuela kaynaklı olası arz aksaklıklarına ilişkin endişelere karşın, arz fazlası beklentileri ve Rusya-Ukrayna savaşına yönelik barış ihtimaline yönelik haber akışıyla haftayı düşüşle tamamladı.
Barış olasılığının belirginleşmesi, Rus petrolüne yönelik yaptırımların gevşeyebileceği ve Rus üretiminin küresel pazara daha rahat ulaşabileceği beklentisini güçlendirdi.
ABD'nin Venezuela petrolüne yönelik tanker engeli de arzı kısabilecek bir adım olarak değerlendirilse de piyasa etkisi sınırlı kaldı.
Doğal gaz tarafında ise beklenenden ılıman seyreden kış koşulları ve yüksek stok seviyeleri, fiyatlamalar üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturdu.
Bu gelişmelerle Brent petrolün varil fiyatı haftalık bazda yüzde 1,4 azalırken, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın MMBtu cinsinden fiyatı da yüzde 3,1 değer kaybetti.
TARIM EMTİASI KARIŞIK SEYRETTİ
Tarım emtia piyasasında arz koşulları ve jeopolitik gelişmeler fiyatlamalar üzerinde etkili oldu.
ABD, Rusya, Avustralya ve Karadeniz bölgesinde güçlü rekolte beklentileri fiyatları aşağı yönlü baskılarken, Rusya ile Ukrayna arasında barış ihtimalinin güçlenmesi de arzın artabileceği beklentilerini destekledi.
Bu gelişmelerle, bu hafta Chicago Ticaret Borsası'nda kile başına fiyatlar buğdayda yüzde 3,7, soya fasulyesinde yüzde 2,5 ve pirinçte yüzde 0,8 azalırken, mısırda yüzde 0,6 değer kazandı.
ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'te libre bazında fiyatlar, kahvede yüzde 7,6 ve şekerde yüzde 1,7 ve pamukta yüzde 0,3 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 6,8 azalışla tamamladı.
