Japonya, 10 Eylül’de test gemisi JS Asuka’dan gemiye monte edilmiş raylı topun ateşlenmesine ait yeni görüntüleri yayımladı. Gelişme, Japonya Öz Savunma Kuvvetleri için yönlendirilmiş enerji silahları geliştirme çabalarında önemli bir dönüm noktası olarak değerlendirildi. Savunma Bakanlığı’nın araştırma, tedarik ve teknoloji desteğini yürüten Tedarik, Teknoloji ve Lojistik Ajansı (ATLA), testlerin Haziran ayından Temmuz başına kadar Japonya Deniz Öz Savunma Kuvvetleri (JMSDF) desteğiyle gerçekleştirildiğini bildirdi. Böylece, Japonya ilk kez gerçek bir gemiye monte edilmiş raylı top görüntülerini kamuoyuna sunmuş oldu.
GEMİ ÜZERİ ATIŞ
Filo Araştırma ve Geliştirme Komutanlığı, JS Asuka’yı teknoloji göstericisi olarak kullanıyor. Program, ülkenin önde gelen deniz topu üreticilerinden Japan Steel Works’ün endüstriyel desteğiyle ATLA tarafından denetleniyor. Japonya’nın elektromanyetik raylı top çalışmaları 2016’da resmen başladı; 2022’de canlı atış testlerine geçildi.
TEKNİK ZORLUKLAR HEDEF
İlk araştırmalar, yurt dışındaki benzer programları da zorlayan iki temel engele odaklandı: hipersonik hızlarda mermileri kararlı tutmak ve aşırı gerilimlerin yol açtığı namlu aşınmasını azaltmak. Raylı toplar, mermileri elektrik ve manyetik alanlarla hızlandırırken, iç bileşenlerde muazzam mekanik/termal gerilimler yaratıyor.
ABD PROGRAMI DERSİ
ABD Donanması, 500 milyon doları aşan harcamaya rağmen raylı top projesini 2021’de iptal etti. Defense News’ün aktardığına göre, Amerikan prototipi 30’dan az atış sonrası namluda ciddi bozulmalar gösterdi; bu durum Washington’un katı hâl lazer sistemlerine odaklanmasına yol açtı. Ancak bu silah sınıfı da tutarsız saha performansı ve sınırlı operasyonel hazırlık sorunlarıyla karşılaştı.
PROTOTİP TEKNİK BİLGİ
Açık kaynaklı analizlere göre, Asuka’ya monte edilen mevcut Japon raylı top prototipi yaklaşık 8 metrik ton (yaklaşık 9 ABD tonu) ağırlığında ve 6 metrelik bir namluya sahip. Shephard Media’nın aktardığı verilere göre sistem, yaklaşık 320 gram (0,7 lb) ağırlığında 40 mm çelik mermiler fırlatıyor. Önceki testlerde namlu çıkış hızı saniyede ~2.230 metreye (yaklaşık Mach 6,5) ulaşmıştı. Planlamaya göre şarj enerjisi 5 megajoule’den 20 megajoule hedeflerine çıkarılacak.
KİNETİK VURUŞ GÜCÜ
Geleneksel patlayıcı mühimmat yerine saf kinetik enerji kullanan raylı toplar, hipersonik hızda hareketsiz mermi ateşleyerek yıkıcı etki yaratıyor. Bu özellik, belirli görevlerde güdümlü füzelere göre daha uygun maliyetli bir alternatif sunabiliyor. Kavramsal diyagramlar, mermilerin hava savunma parçalanmaları dâhil birden fazla görev için konfigüre edilebildiğini gösteriyor.
HER HAVA KOŞULU
Raylı toplar, lazer silahlarının maruz kaldığı görüş hattı ve atmosferik zayıflama sınırlamalarını büyük ölçüde bertaraf ediyor. Böylece her türlü hava koşulunda kullanım ve ufuk ötesi angajman imkânı sağlayarak deniz harekâtında stratejik üstünlük potansiyeli yaratıyor.
KATMANLI SAVUNMA MODELİ
Japon savunma planlamacıları, hipersonik süzülme araçları ve drone sürüleri gibi tehditlere karşı katmanlı hava savunmasını güçlendirmek için raylı topların uzun menzilli önleme sistemleriyle eşleştirilmesi üzerinde çalışıyor. Kızıldeniz’de düşük maliyetli İHA’lara karşı pahalı önleyicilerin kullanıldığı örnekler, füze merkezli savunmanın ekonomik kırılganlığını yeniden gündeme taşıdı.
MALİYET DİNAMİĞİ DEĞİŞİYOR
Raylı toplar, daha fazla mühimmat taşıma ve atış başına daha düşük maliyet potansiyeliyle öne çıkıyor. Bu faktörler, istikrarlı tedarik ve zayiat dinamiklerine dayanan uzatmalı çatışmalara yaklaşımı dönüştürebilir.
OPERASYONA DOĞRU
Japonya, uzun süredir büyük vaatler barındırmasına karşın henüz geniş ölçekte sahaya inemeyen enerji temelli silahlar alanında somut ilerlemeler kaydediyor. ATLA, JS Asuka üzerindeki gemi içi raylı top testleriyle gerçek kullanıma bir adım daha yaklaşıldığını değerlendiriyor; sistemin kalifikasyon süreçleri ve enerji ölçeklendirmesi ilerledikçe, filo entegrasyonu perspektifi güçleniyor.
