Dünya çapında ilk kez kutlanan 10 Ekim Dünya Saatçilik Günü, saat ustalarını, koleksiyonerleri ve saat tutkunları ile sektör temsilcilerini çeşitli etkinliklerle bir araya getirerek saatçilik kültürünün ve mirasının tanıtılmasına katkıda bulundu.
Saat üreticilerinin saatlerde markanın, tasarımın ve takvimin öne çıkması amacıyla akrep ve yelkovanı 10’u 10 geçeye ayarlaması, saatçilik gününün ilham kaynağı oldu. Bu ayar, aynı zamanda yılın 10. ayının 10. gününü temsil ediyor.
İTO’nu düzenlediği ‘Dünya Saatçilik Günü Paneli’ne Ticaret Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan, İTO Yönetim Kurulu Üyesi Münir Üstün ve İsviçre İstanbul Başkonsolosu Philippe Brandt katıldı.
ESTETİĞİN VE YAŞAMIN SİMGESİ
Saatlerin artık yalnızca zamanı gösteren araçlar değil; mühendisliğin, estetiğin ve yaşam biçiminin birer ifadesi olduğunu belirten İTO Yönetim Kurulu Üyesi Münir Üstün, “Sektörde nitelikli işgücünü yetiştirilmesi, markalaşma becerisi, üretkenlik ve sürdürülebilirlik gibi alanlar üzerinde çalışmalar yürütüyoruz. Bu kapsamda yakın zamanda sektörün nabzını tutan ve analizini yapan ‘Saatçilik Sektör Raporu’nu hazırladık” dedi.
Panelin açılışında konuşan Ticaret Bakan Yardımcısı Mahmut Gürcan ise saatin insanlık tarihiyle yaşıt bir çaba olan zamanı ölçmenin sembolü, kültürel ve ekonomik boyutlarıyla ele alınması gereken bir alan olduğunu dile getirdi. Gürcan, “İsviçre, yaklaşık 30 milyar dolarlık saat ihracatıyla dünyada açık ara lider. Onu 6.4 milyar dolarla Hong Kong ve 4.9 milyar dolarla Çin izliyor. Türkiye’nin saat ihracatı yaklaşık 66.6 milyon dolar seviyesinde; ithalatı ise yaklaşık 540 milyon dolar. Bu da sektör açısından geliştirmeye açık bir tabloyu gösteriyor” dedi.
SAATÇİLİĞİN TARİHİ
Ağırlıklı olarak sektör temsilcilerinin ve akademisyenlerin katıldığı panelde, Osmanlı saatçilik mirasından saat endüstrisinin ekonomik verilerine ve cep saatlerinden kol saatlerine kadar her konuda ilginç bilgiler paylaşıldı.
OSMANLI’DA SAAT TEKNOLOJİSİ
Osmanlı astronomi geleneğinin en parlak isimlerinden Takiyüddîn’in saat teknolojisine yaptığı katkılar, yalnızca zamanı ölçmekle kalmamış; gök cisimlerinin hareketleriyle gündelik yaşamın ritmini de birleştiren bir mühendislik anlayışını temsil ediyor. İşte Takiyüddîn’in saat teknolojisine katkılarından birkaçı:
İşte Takiyüddîn’in geliştirdiği mekanizmalar, sistemler ve saat türlerinden bazıları:
Mekanizmalar ve göstergeler: Tam devirli saatler (24 saat ekran) ve yarım devirli saatler (12 saat ekran, akrep günde 2 tur döner)
Çalar saatler: Ayrı güç kaynağı ve komutla devreye giren çan sistemi. 6 farklı yöntemle tetikleme ve durdurma mekanizmaları. Altıncı yöntem Takiyüddîn'in buluşu.
Hafta günleri ve ay fazları: 8 farklı yöntemle gösterim: Üçgen dişliler, siyah daireler, paletli 29.5 dişli sistem, küresel ay gösterimi
Çeşitli ekranlar: Arabi aylar, ay durakları, burçlar, namaz vakitleri (sabah, öğle, ikindi, akşam, yatsı, cuma) ve oruç ekranları
Saat türleri: Dilli saat, ayrıntılı saat, çemberli saat ve cebrî saat-yerleşim şekilleri ve dişli oranları
