DTÖ tarihindeki En uzun ticari ihtilafta uzlaşı

Brüksel’de düzenlenen Avrupa Birliği (AB)-ABD Zirvesi kapsamında bir araya gelen ABD Başkanı Joe Biden, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile AB Konseyi Başkanı Charles Michel buluşmasından, havacılık anlaşmazlığında ateşkes ilanı çıktı. Buna göre AB ve ABD, birbirlerinin havacılık şirketleri Airbus ve Boeing’e sağlanan desteklemelerden ötürü karşılıklı olarak uyguladıkları 11.5 milyar dolarlık ilave gümrük vergilerini 5 yıl için askıya almaya karar verdi.

SÜBVANSİYON ASKIDA

İki saatten fazla süren zirvenin bitiminde açıklama yapan AB Komisyonu Başkanı Von der Leyen, AB ve ABD arasında Airbus-Boeing sübvansiyonları konusundaki ticari anlaşmazlığa ilişkin, “Bu toplantı, havacılık konusunda önemli bir ilerlemeyle başladı. Anlaşma ile ilişkilerimizde gerçekten yeni bir sayfa açılıyor. Yaklaşık 20 yıllık anlaşmazlığın ardından mahkemelik olmaktan işbirliğine doğru ilerliyoruz. Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) tarihindeki en uzun ticari ihtilafı bitiriyoruz” ifadelerini kullandı.

Anlaşmaya göre, taraflar yolcu uçaklarının üretimine sübvansiyon sağlamayacak. AB ve ABD, uygulamakta olduğu toplam 11.5 milyar dolarlık gümrük vergilerini 5 yıl için askıya alacak.

17 YILLIK İHTİLAF

AB ve ABD arasında havacılık konusu, 17 yılı aşkın süredir uzlaşı sağlanamayan bir mesele olarak öne çıkıyor. Dünyanın en büyük uçak üreticisi olan, merkezi ABD’de bulunan Boeing ile Fransa, Almanya, İngiltere, İspanya ve Hollanda ortaklığındaki Avrupa şirketi Airbus, karşılıklı olarak birbirlerini yasa dışı kamu desteklemeleri almakla itham ediyordu. Bu firmalar, DTÖ yapısı içinde sektörde haksız rekabet edildiği gerekçesiyle birbirine karşı hukuki süreçler yürüttü. ABD, Avrupa ülkelerinin Airbus firmasına sağladığı teşviklerin yasa dışı olduğunu iddia ederken, AB ise ABD’nin Boeing’e sağladığı vergi imtiyazlarıyla şirketle yapılan askeri sözleşmelerin hukuki olmadığını öne sürdü.

ARABULUCU DTÖ

DTÖ, 2019’da ABD’nin, Airbus’a sağlanan yasa dışı desteklemelerden ötürü AB ürünlerine yıllık 7.5 milyar dolarlık ilave gümrük vergileri uygulamasına onay vermişti. Bu onayın ardından ABD, söz konusu vergileri uygulamaya başlamıştı. DTÖ arabuluculuk makamı, 2020’de de Washington yönetiminin Boeing’e sağladığı yasa dışı desteklemelerden ötürü AB’nin, ABD’ye yaklaşık 4 milyar dolarlık ilave gümrük vergisi uygulamasına onay vermişti ve AB söz konusu vergileri yürürlüğe almıştı.

KONSEY KURULACAK

AB Komisyonu Başkanı Von der Leyen, toplantıda AB ve ABD arasında Ticaret ve Teknoloji Konseyi kurma kararı aldıklarına işaret ederek, amaçlarının ticaret ve yatırımları canlandırmak, teknik engelleri azaltmak ve çip gibi ürünlerde işbirliğini geliştirmek olduğunu söyledi.

DİĞER ORTAK EYLEM GRUPLARI

Çelik ve alüminyum çalışma grubu ile ilerleme: AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, çelik ve alüminyum konusunda en kısa sürede çözüm sağlamak için bir çalışma grubu kurmaya karar verdiklerini belirterek, bu konuda da birkaç ay içinde ilerleme sağlanmasını beklediğini söyledi.

Aşı Görev Gücü: Salgınla mücadele konusunda ‘Aşı Görev Gücü’ kurma kararı aldıklarını aktaran Von der Leyen, bu çerçevede Covid-19 aşısı ve ilaçlarının üretimine ilişkin konuların ortak biçimde ele alınacağını kaydetti.

İklim Eylem Grubu: Von der Leyen, çevre hedefleri doğrultusunda 2050 yılına kadar iklime zarar vermeyen ekonomilere dönüşmek konusunda çalışmalar yapmak üzere İklim Eylem Grubu kuracaklarını bildirdi.

22 Haziran 2021 Salı

Etiketler : Dünya