Çin’in Hubei Eyaleti’ndeki Donghu Laboratuvarı’nda gerçekleştirilen yeni nesil maglev (manyetik levitasyon) testinde, sadece yedi saniyede 650 km/s hıza ulaşan 1,1 tonluk bir test aracı dünya gündemine oturdu. Test, laboratuvarın yalnızca bir kilometrelik pistinde başarıyla gerçekleştirildi.
Bu koşu, geleneksel 30 km ve üzeri test pistleri yerine kısa mesafede elektromanyetik tahrik sistemine dayalı "sprint" yaklaşımının uygulanması açısından dikkat çekti.
MİLİMETRİK KONTROL TEKNOLOJİSİ
Yüksek güçlü doğrusal motor ve kutup benzeri manyetik levitasyon sistemi ile araç, ray yüzeyinden temas olmaksızın yükselerek yalnızca aerodinamik sürtünmeyle karşılaştı. Bu sayede hem hızlanma hem frenleme aşamaları yüksek hassasiyetle kontrol edildi.
Gelişmiş algılama teknolojisi sayesinde, aracın konumu dört milimetrelik sapma toleransı içinde takip edildi. Devlet televizyonu CTGN’nin aktardığına göre, araç en yüksek hızına ulaştıktan yalnızca 200 metre sonra durabildi.
800 KM/S HEDEFTE
Test pistinin geliştirilmesinden sorumlu ekip, bu hızın nihai sınır olmadığını belirtiyor. Laboratuvar yetkilileri, test hattının 2025 yılı içinde tamamlanmasının ardından rutin 800 km/s hız denemeleri için hazır hale geleceğini ifade etti.
Donghu Laboratuvarı Yüksek Hızlı Maglev Elektromanyetik Tahrik Teknolojisi İnovasyon Merkezi, bu kısa mesafeli sprint yaklaşımının, geleneksel test pistlerine kıyasla daha sık denemeler yapılmasına, daha düşük maliyetlere ve daha kolay şehir içi entegrasyona olanak sağladığını vurguladı.
ULAŞIMIN GELECEĞİNE YÖN
Yeni testler, maglev teknolojisinin yalnızca havaalanı servisleriyle sınırlı kalmadığını da gösteriyor. Çin, 2022’de yüksek sıcaklık süperiletken (HTS) prototipini tanıtmış, 2024’te ise 1.000 km/s hıza ulaşabilecek düşük vakum tüp konsepti üzerinde çalışmalara başlamıştı.
Ayrıca tren içi 5G kapsama alanı çalışmalarının da paralel şekilde sürdüğü, böylece yolcuların yüksek hızlarda dahi kesintisiz bağlantı deneyimi yaşayacağı ifade ediliyor.
SINIRLARI ZORLAYAN UYGULAMALAR
Maglev teknolojisi artık yalnızca yer yüzeyindeki ulaşım sistemleriyle sınırlı değil. Çin merkezli özel uzay firması Galactic Energy, maglev sistemini roket fırlatmalarında yardımcı sistem olarak kullanmayı hedefliyor. Bu teknolojinin 2028 yılına kadar operasyonel hale getirilmesi planlanıyor.
Öte yandan, ABD ve Japonya gibi ülkelerde maglev girişimleri hâlen proje aşamasındayken, Çin mevcut ticari hat sayısı ve test kapasitesiyle dünyada öne çıkıyor. Şanghay Maglev hattı hâlâ 430 km/s hızla yolcu taşıyor.
KÜRESEL LİDERLİK YARIŞI
Çin’in hızla gelişen maglev altyapısı, Japonya’nın inşası süren süperiletken Chūō Shinkansen projesi ve Güney Kore’nin orta hızlı hatları karşısında önemli bir fark yaratıyor. ABD’de ise planlaması yapılan hatlara rağmen henüz hiçbir ticari hizmet başlatılamadı.
Donghu Laboratuvarı’nın sunduğu kompakt ve hassas test ortamı, gelecekte hiper döngü sınıfı ulaşımlar ile maglev teknolojileri arasındaki farkı azaltabilecek nitelikte.
