Çin’den ‘kötü akım’ avı: ByteDance ve Alibaba’ya ‘zararlı içerik’ incelemesi

Çin Siber Uzay İdaresi (CAC), ‘zararlı içerik’ ve ‘kötü niyetli çatışma kışkırtıcılığı’ gerekçeleriyle ByteDance’e ait Jinri Toutiao ve Alibaba’nın UCWeb platformlarına karşı işlem başlatıyor. Yeni adım, iki aylık sosyal medya sıkılaştırma kampanyasının ilanından yalnızca bir gün sonra geldi.

Giriş: 24.09.2025 - 10:51
Güncelleme: 24.09.2025 - 10:51
Çin’den ‘kötü akım’ avı: ByteDance ve Alibaba’ya ‘zararlı içerik’ incelemesi

Çin’in en üst düzey internet düzenleyicisi Çin Siber Uzay İdaresi (CAC), ByteDance’in sahibi olduğu haber toplayıcı Jinri Toutiao ve Alibaba’nın internet tarayıcısı şirketi UCWeb hakkında ‘zararlı içerik’ barındırdıkları iddiasıyla disiplin süreçlerini başlatacağını açıkladı. Karar, Pekin’in pazartesi günü duyurduğu iki aylık sosyal medya sıkılaştırma kampanyasını takiben geldi.

 

İKİ AYLIK SIKIŞTIRMA

CAC, hafta başındaki bildiride çevrimiçi ortamlarda ‘kötü niyetli çatışma kışkırtıcılığı’ ve ‘hayata dair olumsuz bakış açıları’nı teşvik eden içeriklerle mücadele sözü verdi. Düzenleyici otorite, platformların içerik denetimini sıkı tutmasını, yıkıcı, kaba, pornografik ya da genel olarak zararlı kabul edilen paylaşımlara tolerans göstermemesini zorunlu kılıyor.

 

Bu çerçevede CAC, içinde Weibo, Kuaishou ve Xiaohongshu’nun da bulunduğu üç popüler platforma ‘içerik yönetimi görevlerini ihmal ettikleri’ gerekçesiyle idari yaptırım süreci uygulandığını daha önce duyurmuştu. Yetkililer, bu platformlara ilişkin somut para cezası ya da diğer yaptırım ayrıntılarını açıklamadı.

 

TOUTIAO’YA DÜZELTME EMRİ

Salı günü yapılan duyuruda, Jinri Toutiao için uygulanacak adımlar ‘toplantıya çağırma, belirli süre içinde düzeltme emri, uyarı ve sorumlularla sıkı şekilde ilgilenme’ olarak sıralandı. CAC, platformun bilgi içeriğini yönetme konusundaki temel sorumluluğunu yerine getirmediğini, ‘zararlı içerik’in trend arama listelerinin ana bölümünde görünmesine izin vererek “çevrimiçi ekosisteme zarar verdiğini” belirtti.

 

Duyuruda içerik türüne, ihlal örneklerine ya da uygulanacak cezaların niceliğine ilişkin ayrıntı verilmedi.

 

UCWEB’E PARALEL ADIM

CAC, Alibaba bünyesindeki UCWeb için de benzer bir süreç başlatılacağını bildirdi. Gerekçe, platformda ‘çevrimiçi şiddet ve küçüklerin mahremiyeti’ gibi ‘son derece hassas ve kötü niyetli’ olay ve konulara ilişkin girdilerin yayımlanması olarak açıklandı.

 

Düzenleyici, internet denetim kurumlarının ‘çevrimiçi ekosistemi baltalayan belirgin yasadışı ve uyumsuz faaliyetlere’ odaklanmayı sürdüreceğini vurguladı.

 

HEDEFTE ‘KÖTÜ AKIMLAR’

Pazartesi günü ilan edilen kampanyanın amacı, “çatışmanın kötü niyetli kışkırtılmasını ve şiddet ile kötü akımların teşvik edilmesini düzenlemek.” CAC, baskıyla ele alınması planlanan çevrimiçi başlıkları da sıraladı. Bunların arasında, “kimlik, bölge veya cinsiyeti başka bilgilerle zorla ilişkilendirerek damgalamak ve abartmak için sosyal medya platformlarını kullanmak” gibi uygulamalar yer alıyor.

 

Pekin yönetimi, platform işletmecilerinin içerik moderasyonunda proaktif sorumluluk üstlenmesini ve trend sekmeleri dâhil öne çıkarma mekanizmalarını kötüye kullanım riskine karşı güçlendirmesini talep ediyor.

 

PLATFORM SORUMLULUĞU ARTIRILIYOR

Çin’deki düzenleyici yaklaşım, platformların yalnızca yasadışı içeriklere değil, toplumsal ayrışmayı tetiklediği değerlendirilen ‘kaba ve yıkıcı’ akımlara karşı da aktif filtreleme uygulamasını öngörüyor. Son duyurular, CAC’nin trend listeleri, keşfet akışları ve arama önerileri gibi erişimi katlayarak artıran alanlara özellikle dikkat edeceğine işaret ediyor.

 

Düzenleyici kurum, ‘internetteki ekosistemi koruma’ argümanıyla uyarı, düzeltme emri, toplantıya çağırma ve yönetici sorumluluklarının ‘sıkı şekilde ele alınması’ gibi araçları birlikte kullanacağını belirtiyor. Ancak para cezası, geçici askıya alma veya uygulama mağazası kısıtlaması gibi adımların bu dosyalarda devreye girip girmeyeceği açıklanmış değil.