İklim değişikliği, küresel nüfus artışı, tarımsal ve endüstriyel su kullanımının fazlalaşması ve kitlesel göçler, dünya su kaynakları üzerindeki baskıyı gün geçtikçe artırıyor. Küresel Su Ekonomisi Komisyonu Raporu’na göre su krizi nedeniyle 2050’ye kadar dünyadaki gıda üretiminin yarısından fazlasının risk altında olacağı öngörülüyor. Dünyada su kıtlığı yaşayan ülkelerin sayısı her geçen gün artarken son dönemlerde İran’daki su krizi de gözleri yeniden küresel su politikalarına çevirdi.
KAYNAKLAR HIZLA TÜKENİYOR
Kısıtlı su kaynaklarını verimli kullanmak ve gıda arz güvenliğini temin etmek isteyen ülkeler verimli tarımsal sulama projeleri ile krizi aşmanın yollarını arıyor.
Türkiye de tarımsal sulamada ‘bitki bazlı’ yeni bir teknolojiyle bu sürece hazırlanıyor. Bitkinin ihtiyacına göre su veren sensör tabanlı sulama sistemleriyle hem su tasarrufu hem de verim artışı hedefleniyor.
YÜZDE 70’İ SULAMADA
Birleşmiş Milletler Su Kalkınma Raporu’na göre, dünya su kaynaklarının yüzde 72’si tarımsal sulamada kullanılıyor. Bu oran az gelişmiş ülkelerde yüzde 80’i bulabiliyor. Gıda arz güvenliğinin en önemli teminatı olarak kabul gören verimli su kullanımı küresel tarım politikalarının ana gövdesini oluşturuyor. Türkiye de tarım vizyonunu verimli su kullanımı projeksiyonuyla oluşturan ülkelerin başında geliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre hali hazırda tarımsal sulamada ortalama yüzde 50 su randımanı sağlanırken Türkiye’nin 2050 hedefi ise yüzde 65 su randımanına ulaşmak.
BİTKİYE ÖZEL SENSÖRLER
Verimli sulama sistemleri ile su tasarruf tedbirlerini sıkılaştıran Türkiye, su kaynaklarında yüzde 35 verim sağlayan sulama projelerinin yanı sıra önümüzdeki günlerde bitki tanıma bazlı sulama sistemlerini de hayata geçirmeye hazırlanıyor. Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nden (TİGEM) alınan bilgilere göre; modern basınçlı sulama sistemleri sayesinde mevcut kullanılan sudan yüzde 90’a varan randıman alınıyor. Hali hazırda uygulanan sulama politikaları ile yüzde 30 oranında su, daha az kullanılırken, bitki bazlı sulama yöntemleri ile bu oranın daha da artırılması hedefleniyor.
TOPRAK VE NEM DENGESİ
TİGEM’den alınan bilgilere göre; sulu tarım alanlarının tamamında suyun etkin ve verimli kullanılması için uzaktan yönetilen basınçlı sulama uygulamaları kullanılıyor. Yağmurlama sulama ile yüzde 75, merkezi dairesel sulama ile yüzde 85, damla sulama ile yüzde 90 randıman sağlanıyor. Ancak sulama sistemlerindeki tasarrufu ve randımanı artırmak için yeni projeler üzerine çalışmalar devam ediyor. Geliştirilmesi öngörülen proje ile toprak ve bitki nem sensörleri, kullanılan sistemlere entegre edilecek ve bitkinin ihtiyaç duyduğu su milimetrik hesap edilerek sulama yapılacak.
DÜNYADA KULLANILIYOR
Su kaynaklarının en çok yönlendirildiği tarım sektöründe su tasarrufu tüm dünyanın markajında bulunuyor. Akıllı tarım uygulamalarının hayata geçtiği tarım sektöründe en iyi sonuç Avrupa kıtasında alınıyor. Avrupa kıtasında alınan tedbirler neticesinde su kaynaklarının yalnızca yüzde 25’i tarımsal sulamada kullanılıyor.
YÜZDE 400 VERİM ARTIŞI
Suyun tasarruflu kullanılması için çalışmalar yapılması aynı zamanda tarımsal hasılada da artışı beraberinde getiriyor. TİGEM’den alınan bilgilere göre geliştirilen akıllı sulama sistemleri sayesinde yüzde 400’e varan verim artışı sağlanabiliyor.
TÜRKİYE EN İDDİALI ÜLKELERDEN OLABİLİR
Tabit Tarımsal Bilişim Kurucu Ortağı Tülin Akın: Bitkinin dilini teknolojiyle çözmek mümkün. Çiftçi, artık sezgisel değil, veriyle sulama yapıyor. Türkiye, tarımda su verimliliği teknolojilerinde en iddialı ülkelerden biri olabilir. Yeter ki teknoloji ile çiftçi arasında köprüleri kurmaya devam edelim. Geliştirilecek sistemler sayesinde geleneksel yöntemlere göre yüzde 25-40 oranında tasarruf sağlamak mümkün. Ayrıca bitki stres faktörlerinden uzak tutulduğu takdirde yüzde 10-20 oranında verim artışı elde ediliyor.
SU EN STRATEJİK GİRDİ
Tabit Tarımsal Bilişim Kurucu Ortağı Coşkun Yıldırım: Su, çiftçinin elindeki en stratejik girdi. Suyu doğru zamanda, doğru miktarda ve doğru noktaya ulaştırmak hem verim hem de kalite için kritik. Suyu doğru kullandığınızda enerjiyi, gübreyi ve çiftçinin emeğini de korumuş oluyorsunuz. Bu alanda Netafim işbirliğiyle geliştirilen sistemde; yapay zeka destekli IoT sensörleriyle toprak nemi, hava durumu ve bitki gelişim evreleri anlık takip ediliyor. Böylece sulama ve gübreleme ihtiyaçları otomatik olarak belirleniyor ve kaynaklar tam ihtiyaca göre kullanılıyor.
AMACIMIZ AZ SUYLA ÇOK ÜRETİM
Konya Selçuklu Ziraat Odası Başkanı İsmail Toklu: Konya Ovası kurak iklim koşulları ve yeraltı kaynaklarının hızla azalması sebebiyle suyun verimli kullanılmasının en önemli olduğu bölgelerin başında geliyor. Bu konuyu yıllardır öncelikli gündemimiz olarak ele alıyoruz. Basınçlı sulama sistemlerini yaygınlaştırmaya, sulama zamanlarını ve miktarlarını dijital olarak takip etmeye, kapalı sulama kanalları ve borulu sistemlerle hem su hem de enerji kaybını önlemeye çalışıyoruz. Yeraltı su seviyesi düşük olan bölgelerde suya uygun ürünler ekerek suyun verimini muhafaza etmek için çalışmalarımız var. Önümüzdeki dönemlerde suyu daha verimli kullanmak için de projelerimiz bulunuyor. Bunların başında sulama kooperatifi bünyesinde ortak ekipman kullanımı, yenilenebilir enerji kaynaklı sulama teknikleri ve yeraltı sularını dijital olarak takip etme projeleri geliyor. Selçuklu’da iklim dostu tarım anlayışını, suyun damlasına dahi kıymet vererek sürdürüyoruz. Amacımız; az suyla çok üretim yaparak, yarın da üretim yapabilmenin umudunu taşımak.
