ABD'nin düzenleyici kurumu SEC tarafından 11 farklı spot Bitcoin ETF başvurusunun onaylanması, kripto para piyasasını yeniden gündemin ilk sıralarına taşıdı.
ABD'de yatırımcıların borsalar üzerinden ulaşabileceği spot Bitcoin ETF'e yönelik merak edilen 10 soru ve 10 cevap şöyle:
SORU 1: SPOT BİTCOİN ETF NEDİR?
Spot Bitcoin ETF, kripto para birimi Bitcoin ile sunulan yatırım fonudur. Diğer borsa yatırım fonları (ETF) gibi, menkul kıymet borsaları üzerinden işleme sunuldu.
SORU 2: BAŞVURULAR NEREYE YAPILIYOR?
ABD’de ETF başvuruları, SEC’e yapılmaktadır. Onay izni ya da ret kararı, SEC tarafından verilmektedir.
SORU 3: HANGİ ŞİRKETLER BAŞVURUDA BULUNDU?
2021 yılında vadeli Bitcoin ETF onayının ardından, SEC’e birçok varlık yönetim şirketi, spot ETF için başvurdu. En dikkati çeken yönetimi altındaki varlıkların değeri 10 trilyon dolara ulaşan BlackRock oldu. VanEck ve Fidelity gibi diğer şirketlerin başvuruları ile spot ETF başvurusu dokuza ulaştı. Grayscale, Trust olarak tanımlanan ve GBTC kısaltmasını kullanan fonun spot ETF’ye dönüştürülmesi, Hashdex ise vadeli Bitcoin ETF’sinin spot ETF’ye dönüştürülmesi için başvurdu. SEC'e toplamda 11 farklı spot Bitcoin ETF başvurusu yapıldı.
SORU 4: KOMİSYONDA KARAR NASIL ALINDI?
Beş üyeli komisyonda karar oy çokluğuyla alındı. SEC Başkanı Gary Gensler ile üyeler Hester Pierce ve Mark T. Uyeda olumlu, üyeler Caroline A. Crenshaw ve Jamie Lizarraga olumsuz oy verdi.
Kararın duyurulmasından bir gün önce, SEC'in resmi X hesabından spot Bitcoin ETF'lerin onaylandığına dair paylaşım yapıldı ancak SEC Başkanı Gary Gensler, SEC'in X hesabının ele geçirildiğini, ETF'lere henüz onay verilmediğini açıkladı. Söz konusu paylaşım sonrasında Bitcoin başta olmak üzere kripto para fiyatları hızlı değişim gösterdi.
SORU 5: DAHA ÖNCE HANGİ ETF’LER KABUL EDİLMİŞTİ?
ABD’de ilk Bitcoin ETF başvurusu 2013'te yapıldı. SEC, 2021 yılına kadar onlarca vadeli ve spot başvuruyu reddetmişti. 2021 yılında ilk olarak ProShares’in vadeli Bitcoin ETF başvurusu kabul edilmiş, BITO kısaltmasını kullanan ETF, Chicago Ticaret Borsası (CME) üzerinden işlemlere açılmıştı.
SEC tarafından 10 Ocak'ta kabul edilen 11 başvuruyla ABD'de spot Bitcoin ETF’leri de işlemlere açılmış oldu. ABD'de bu fonlarda ilk işlem gününde yaklaşık 4,6 milyar dolarlık işlem hacmi oluştu.
Dünya genelinde ise ilk olarak 2021 yılında Kanada’da spot Bitcoin ETF’leri işlem görmeye başlamıştı.
SORU 6: SEC’İN ONAYLADIĞI SPOT BİTCOİN ETF'LERİ NE İŞE YARAYACAK?
Hem bireysel hem kurumsal yatırımcılar, ABD'de borsalar üzerinden alım-satım yapabilecek. Yatırımcılar, ayrıca kripto para borsalarında işlem açmadan, fonlar aracılığıyla bu varlıklara ulaşabilecek.
SORU 7: HANGİ BORSALARDA LİSTELENECEK?
İşleme açılan 11 spot Bitcoin ETF’si farklı borsalarda kullanıcılara sunuldu. Bitwise, Hashdex ve Grayscale şirketlerinin başvuruları New York Menkul Kıymetler Borsası (NYSE), Valkyrie ve iShares başvuruları Nasdaq, ARK 21 Shares, Fidelity, Wisdomtree, Invesco, VanEck ve Franklin’in başvuruları Chicago Opsiyon Borsası (CBOE) üzerinden işlemlere açıldı.
SORU 8: ETF'LER İÇİN İŞLEM ÜCRETİ OLACAK MI?
Bireysel ve kurumsal yatırımcılar, borsalar üzerinden yapacağı işlemlerde şirketlere göre değişen işlem ücretleri ödeyecek.
SORU 9: SAKLAMA GÖREVİNİ HANGİ KURULUŞLAR ÜSTLENECEK?
Yatırımcıların borsalar üzerinden alacağı ETF’lerdeki Bitcoinleri saklama görevini çoğunlukla kripto para kuruluşları üstlenecek. Hashdex ETF’sini BitGo, VanEck ETF’sini Gemini saklayacakken, Fidelity saklama hizmetini yine kendi platformu üzerinden sağlayacak. Diğer 8 borsa yatırım fonu için saklama görevini ise ABD merkezli kripto para borsası Coinbase üstlenecek.
SORU 10: SIRADA HANGİ ETF’LER VAR?
Bitcoin ETF onayının ardından gözler SEC’e yapılan spot Ethereum ETF başvurularına çevrildi. VanEck, ARK 21Shares ve Hashdex gibi şirketlerin spot Ethereum ETF başvuruları, inceleme sürecinde bulunuyor.
ETF analistleri, Ethereum başvurularının 2024 yılı içinde onaylanabileceğini belirtiyor. Bunun yanında diğer kripto para birimlerine yönelik başvuruların da süreç içinde SEC’e sunulabileceği ifade ediliyor.
