Yüksek teknolojiye yerli hammadde

Eskişehir Beylikova’da 2022 yılında dünyanın ikinci en büyük nadir toprak elementleri (NTE) rezervini keşfeden Türkiye, cevherin işlenmesi sürecini de başlattı. Pilot tesiste, ilk etapta 1200 tonluk cevher işlenecek. Sonraki hedef ise kapasiteyi yıllık 570 bin tona çıkarmak.

Türkiye, yüksek teknolojili ürünlerin stratejik hammaddesi olan nadir toprak elementlerinde (NTE) de yatırımlarına devam ediyor. 

Eskişehir Beylikova Florit, Barit ve Nadir Toprak Elementleri İşletme Tesisi’nde incelemelerde bulunan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, son durum hakkında açıklamalarda bulundu. Başarılı bir enerji dönüşümünün ve iklim değişikliği ile mücadelenin mutlaka kritik madenlerle desteklenmesi gerektiğini belirten Bayraktar, “Bu çerçevede biz de uzun yıllara dayanan araştırmalarımızın neticesinde Eskişehir Beylikova’da, dünyanın tek yatakta en büyük ikinci rezervini keşfettik. Eskişehir’deki maden işletmesi elektrikli araçlar ve yenilenebilir enerji teknolojileri konusunda Türkiye’yi çok önemli bir noktaya taşıyacak” dedi.

TEDARİKÇİ ÜLKE

NTE’de endüstriyel tesise geçilmesiyle birlikte Türkiye’nin kazanacağı avantajlara da dikkat çeken Bakan Bayraktar, şöyle konuştu: ”Türkiye, endüstriyel tesise geçilmesiyle birlikte NTE üretebilen 5 ülkeden biri olacak ve dünyada önemli bir tedarikçi konumuna gelecek. Burada yaklaşık 690 milyon tonluk bir cevher var. Biz bu kaynağın işletilmesi ile ilgili ilk etapta bir pilot tesis kurduk ve geçtiğimiz nisanda Cumhurbaşkanımız buranın açılışını yapmıştı. İlk etapta 1200 tonluk bir cevher işleyeceğiz. Bu tesisten aldığımız neticeler sonucunda da yılda 570 bin tonluk cevheri işleyecek ve yaklaşık 10 bin tonluk nadir toprak oksidi üretecek endüstriyel tesisin kurulmasına yönelik çalışmalarımıza devam ediyoruz.”

AR-GE ÇALIŞMASI

Eskişehir Beylikova’daki tesis ve buradaki çalışmaların oldukça önemli olduğunun altını çizen Bayraktar, “Burada ciddi bir Ar-Ge çalışması yürütülüyor ve artık ürün almaya başladık. Tesisin endüstriyel baza ve yüksek miktarlarda kapasiteye ulaştırılması hedefleniyor. Bu, birçok alanda yeni gelişen teknolojilerde önemli bir avantaj. Ayrıca diğer ülkelerin önüne geçilebilecek proses olacak bir çalışma. Bunu en kısa sürede hayata geçirmek için çalışmalarımıza devam ediyoruz” diye konuştu. Bakan Bayraktar, NTE’nin dünyada gelişen yeni teknolojiler, batarya teknolojileri, yenilenebilir enerji teknolojileri ve esası itibarıyla enerji dönüşümünün olmazsa olmazlarından biri olduğunu da söyledi. Bu sebeple adının kritik madenler olarak adlandırıldığını kaydetti.

KULLANIM ALANLARI  

Topraktan çıkarıldıktan sonra rafine edilen NTE’ler, yenilenebilir enerji teknolojilerinden akıllı füzelere, uydu haberleşmesinden  yakıt hücrelerine, elektrikli otomobillerden enerji depolama sistemlerine kadar birçok stratejik alanda kullanılıyor. NTE alanında kaynak ve üretim açısından Çin ilk sırada geliyor. Onu ABD izliyor. Uzun süredir NTE’ler ile ilgili çalışmalar yürüten Türkiye, 2022 yılında Eskişehir Beylikova’da dünyanın ikinci en büyük NTE rezervini keşfetti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, nisanda pilot tesisin açılışını gerçekleştirdi. Endüstriyel tesis için de çalışmalar devam ediyor.

NTE BİLEŞENLERİ

NTE kimyasal elementlerin sınıflandırılması için geliştirilen periyodik tabloda, atom numaraları 57’den 71’e kadar olan ve kimyasal olarak benzer özellikler gösteren 15 element (Lantanyum, Seryum, Praseodimiyum, Neodimiyum, Prometiyum, Europiyum, Samariyum, Gadoliniyum, Tulyum, Terbiyum, Disprosiyum, Holmiyum, Erbiyum, Yitriyum, Lutetiyum) ile İtriyum ve Skandiyum’dan oluşuyor. Kimyasal özelliklerinin benzerliği nedeniyle bir arada olma eğilimi gösteren bu elementler, doğada yüksek konsantrasyonlarda bulunmamaları nedeniyle NTE olarak adlandırılıyor.

02 Ocak 2024 Salı