Peşinen söyleyeyim ve kızan kızsın; dünya ekonomisi açısından enflasyonun bir önceliğe sahip olduğunu söyleyen her ekonomistle fikirsel kapışmaya hazırım. Dünya ekonomisinin ciddi boyutlara ulaşmış sorunları öncelik sıralamasına tutulsa, küresel ölçekte ‘vasat büyüme’ sorunu, artan ‘işsizlik’ sorunu ve ‘küresel ticarette daralma’ sorunu ilk üçte gelir. Uluslararası piyasalarda paritelerin ve küresel emtia fiyatlarının aşırı dalgalanması da takip eder. Enflasyon, şu anda önde gelen merkez bankalarının ‘öncelik’ radarında yok. Bu nedenle, tüketici enflasyonunu yıllıklandırılmış bazda yüzde 7-9 bandında tutmak koşulu ile Ekonomi Yönetimimizin büyümeye öncelik vermesine hepimizin destek olması gerekiyor.

KISA VADELİ ADIMLAR

Bu noktada, 2016 yılının kalan iki ayı ve bilhassa 2017 büyüme hedefi açısından, kısa ve orta vadeli olarak atılacak adımlar söz konusu. Kısa vade için, tüketici finansmanını rahatlatacak adımlar, kredi kartı ve bireysel kredi taksit sayılarının yeniden yapılandırılması çok önemli. Ayrıca, kısa vadede, KOBİ’lerin, gerek kendisinden mali durumu daha güçlü olan büyük işletmelerden, gerekse de kamudan alacaklarının tahsilatında, ortalama 6-7 aya uzadığı piyasada konuşulan vadelerin, mutlaka 2-3 aya çekilmesini sağlayacak ve piyasada borç-alacak nakit ilişkisinin dönmesini sağlayacak ek tedbirler gerekiyor. Bu noktada, bankaların da ‘erken kredi kapatma’ benzeri müdahalelerde bulunmayarak, KOBİ’lerin hesabına yatan alacaklarının, yine KOBİ’ler tarafından diğer piyasa oyuncularına ödenmesine imkan vermeleri gerekmekte.

SON ÇEYREK İÇİN EK TEDBİR ÖNEMLİ

2016’nın son çeyreği için ek tedbir önemli. Çünkü, 8 Kasım Salı günü açıklanan eylül ayı sanayi üretim verisi sonrasında, bu yılın 3. çeyrek GSYH reel büyümesinin yüzde -0.98 ile -1.66 çıkması ihtimali kuvvetlenmiş durumda. Bu durumda, tüm 2016 için yüzde 2.8 büyüme yakalanabilmesi adına, içinde bulunduğumuz 4. çeyrekte yüzde 4 büyüme yakalamamız gerekiyor. Özel sektör yatırımlarını 2 ay içerisinde hızlandırmak kolay olmadığına göre, son çeyrekte hane halkı tüketim harcamaları, kamu harcamaları ve net ihracatın büyümeye katkı sağlayacağı bir hamle yapmak gerekiyor.

Bu da, tüketici güvenini arttıracak şekilde Hükümet tarafından verilecek olumlu mesajlardan, yıl sonu bütçe hedefi ve mali disiplini gözden geçirerek, kamu harcamaları için ne ölçüde ek imkan olduğuna bakmaktan ve ihracatın desteklenmesi adına, başta Eximbank, ek finansman imkanı oluşturulmasından geçmekte. Bu çalışmaları, 2017 için de düşünmek yararlı olacaktır.

BAŞKANLIK YARIŞINDA ‘KOBİ’ ZAFERİ

ABD başkanlık yarışında kazanmasına hiç ihtimal verilmeyen aday Donald Trump, pek çok nedene bağlı olarak favorimdi. G20 ülkelerinin pek çoğunda, aldıkları eğitim, özel sektör ve ülke yönetimindeki pozisyonları itibariyle ‘seçkinler’ olarak adlandırılabilecek kesim ve onların meraklı olduğu medya, kendi toplumunun nabzını kaybetmek adına, ülkelerinin geleceği açısından da tehlikeli sonuçları olabilecek bir ‘kör uçuşu’na geçmiş durumdalar. Trump’ın ‘kaybeden’ taraf olduğunu günler ve haftalar öncesinden duyuran ABD medyası, kamuoyu anket şirketleri ve ‘seçkin’ler, oturup sağlam bir muhasebe yapmak durumundalar.

Beyaz Saray ve Kongre, başkanlık makamı ve ABD halkının temsilcileri, eğitimden sağlığa, alt yapıdan sanayiye, işsizlikten yükselen ayrışmaya, ABD’nin kendi iç sorunlarına yoğunlaşacaklarına, ‘dünyayı kurtarma’nın daha kritik bir önceliğe sahip olduğunu zannettiler ve bu hatalı önceliğe kapılmış siyasetçi güruhu, önce Cumhuriyetçi Parti içinde Trump’ın parti adaylığı adına yükselişinin gerekçesini okuyamadı. Trump ‘hor görüldü’ ve ABD’nin sade vatandaşı bu sürece ‘dur’ dedi

SİYASETİN YENİ GÜCÜ ‘KOBİ’LER

1970’de, ABD hane halkının orta gelir kesimi milli gelirin yüzde 62’sine hakim iken, bu oran 2015 yılında yüzde 43’e geriledi. Buna karşılık, zengin kesim 1970’de milli gelirin sadece 29’una hakim iken, bu rakam 2015’te yüzde 49’a çıktı. Fakir kesimin milli gelirden aldığı pay ise, aynı dönemde yüzde 10’dan 9’a geriledi. Trump, ABD seçmenini ‘Amerikan rüyası bitti; bunu yeniden ayağa kaldıracağım’ diye ikna etti. Her ülke ekonomisinin omurgasını oluşturan KOBİ’leri, ‘sizi Çin ve Meksika mallarına karşı ezdirmeyeceğim’ diye kendi lehine oy kullandırdı.

Beyaz ve mavi yakalı iş gücüne ‘göçmenler, hele ki kaçak göçmenler yüzünden ücretlerin geriliyor ve iş bulamıyorsun; seni koruyacağım’ diyen Trump; onları da kendi lehine oy kullanmaya ikna etti. ABD başkanlık seçimi, Bush’dan Obama’ya, son 16 yıllık ‘elitist’ Vaşington politikalarının iflasının ABD sade vatandaşı tarafından ilanıdır.

15 Kasım 2016 Salı