Füzyon enerjisi, dünyada sınırsız ve temiz bir enerji kaynağı elde etme hedefiyle bilim dünyasının en önemli çalışma alanlarından biri olmaya devam ediyor. Ancak, güneşte gerçekleşen bu olağanüstü enerji dönüşümünü dünya şartlarında sürekli kılmak büyük bir teknik zorluk doğuruyor. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Plazma Bilimi ve Füzyon Merkezi'ndeki bilim insanları, bu zorluğun üstesinden gelmek için yapay zeka ve simülasyonlardan yararlanıyor.
FÜZYONUN GELECEĞİNİ ŞEKİLLENDİRECEK SİMÜLASYONLAR
Plazmanın füzyon cihazlarında nasıl davrandığını anlamak, reaktör tasarımında kritik bir rol oynuyor. Araştırmacılar, geliştirilen simülasyonlar sayesinde füzyon ortamı oluşturmadan önce belirli yapılandırmaların performansını tahmin edebiliyor. Bu sayede daha akıllı tasarımlar geliştirerek, füzyon cihazlarının verimliliğini artırmayı hedefliyorlar.
MIT'den bilim insanlarının çalışması, günümüzde inşa edilen en büyük deneysel füzyon cihazı ITER'in (Uluslararası Termonükleer Deneysel Reaktör) beklenen performansını doğrulamak için yüksek çözünürlüklü simülasyonlardan yararlanıyor. Çalışma, ITER'in çekirdek plazma yapısını ve enerji dönüşüm verimliliğini analiz ederek daha az enerjiyle benzer çıktı sağlanabileceğini öne sürüyor.
MAKİNE ÖĞRENİMİYLE GELECEĞE YÖN VERME
Araştırma ekibi, plazma davranışını tahmin etmek için CGYRO adlı bilgisayar modelini kullanıyor. Bu model, plazmanın füzyon reaktörü içindeki farklı bölgelerde nasıl hareket ettiğini detaylı bir şekilde analiz ediyor. Ancak bu analiz oldukça zaman alan bir süreç olduğu için, MIT tarafından geliştirilen PORTALS adlı makine öğrenmesi destekli simülasyon sistemi kullanılıyor.
PORTALS, CGYRO tarafından sağlanan verileri kullanarak "vekil" adı verilen daha hızlı ve etkin modeller oluşturuyor. Bu vekil modeller, plazma performansına ilişkin farklı senaryoları test etmek için kullanılıyor ve füzyon verimliliğini en üksek seviyeye çıkartacak çözümler bulunmasına olanak tanıyor.
FÜZYONDA YENİ UFUKLAR
Bilim insanlarının yürüttüğü araştırma, ITER'in mevcut tasarımının giren gücün 10 katı enerji üretebileceğini doğruluyor. Dahası, geliştirilen simülasyonlar, reaktörün çok daha az enerjiyle benzer bir çıktı alabileceğini göstererek füzyon reaktörlerinin verimliliğini artıracak yeni yollar buluyor.
Bilim insanları, bu simülasyonların ITER gibi devasa projelerin planlanmasında büyük bir rol oynayacağını belirtiyor. Füzyon enerjisi, gelecekte temiz ve sınırsız bir enerji kaynağına dönüşebilir. Yapay zeka destekli simülasyonlar sayesinde bu hedefe ulaşmak yakın gelecekte mümkün olabilir.
