‘Yanlış Batılılaşma’yı anlatan roman

Ahmet Mithat Efendi'nin 1875’te yazdığı Felatun Bey ile Rakım Efendi isimli romanın ana teması ‘yanlış Batılılaşma’ üzerine kurulmuş. Romanın ana fikri; özenti ve kişiye ait olmayan kültürle harmanlanmış hayatların kişiyi eninde sonunda en iyi ihtimalle boşluğa iteceği şeklinde yorumlanabilir.

Felatun ve Rakım yakın muhitlerde, biri alafranga özentisi bir babanın elinde, diğeri babası ölünce zor koşullarda, anne ve dadısının fedakârlıklarıyla büyümüş 20’li yaşlarda iki arkadaştır. 

Felatun Bey şık giyinmenin, gezip tozmanın peşinde, Batı özentisi bir tiptir; Rakım Efendi ise çalışkan, kendini yetiştirmiş, Doğu ve Batı kültürlerini özümsemiş biridir. 

Ahmed Midhat Efendi, birbirine bütünüyle zıt bu iki tipi çeşitli olaylar içinde, kimi zaman oldukça mizahi bir dille karşılaştırarak ideal bir tip yaratır. 

Yazarın yaşam öyküsüyle paralellikler de taşıyan roman, Batılılaşma eşiğindeki toplumun meselelerini bu yeni kültürü sindiremeyen alafranga züppe tipiyle ortaya koyar.

Ahmet Midhat Efendi

Türkiye İş Bankası Yayınları

Bu ve benzeri tüm yayınlar için: www.kitapistanbul.org.tr @itokitapist

29 Ocak 2024 Pazartesi