Yan sanayi için yeni sektörler

* Teknolojideki gelişmeler ve talepteki değişim, geleneksel üretim tekniklerinin değişmesine sebep oluyor. Üreticiler kapasitelerini yeni ürünlere hazırlarken, yan sanayi için yepyeni sektörler doğuyor.

* Sanayideki gelişmelerin Türkiye’deki örnekleri, elektrikli otomobil, nükleer güç santrali, havacılık ve uzay programlarında görülüyor. Bu sektörlere yönelik Ar-Ge ve tedarik çalışmalarıyla yeni yan sanayiler doğuyor.

HABER: ADEM ORHUN

Geçen yılın gündeminde salgından sonra en çok konuşulan konu e-ticaret oldu. Çünkü elektronik ticarette, otomasyonda ve yazılım çözümlerinde 10 yılda yaşanması beklenen gelişmeler 10 ay içinde gerçekleşti. Bu değişim ticarette kalıcı hale gelirken, sanayide ise büyük bir değişim yaşanıyor.

Bu değişimin baş aktörü, teknoloji. Dijitalleşme ve yazılım çözümleri sanayiyi değiştirirken, Türkiye’de yan sanayi için yeni sektörler doğuyor.

Son yıllarda somut adımları atılan elektrikli otomobilde takvim hızla ilerlerken, nükleer güç santralleri, havacılık ve uzay çalışmaları da Türkiye’nin yeni yan sanayileri olarak KOBİ’lerin gündemine girdi.

MOBİLİTE EKOSİSTEMİ

Elektrikli otomobil projesiyle birlikte yeni stratejik alanlar daha çok öne çıkıyor. TOGG, bu süreçte kullanıcı deneyimlerinden yola çıkarak startup ekosistemi oluşturuyor. Bu kapsamda yapay zeka, siber güvenlik, mobilite, blok zincir, oyunlaştırma, malzeme ve enerji çözümleri gibi stratejik alanlar sıralandı. Projeyle ilgili görülen, yüzde 90’ı yerli 200’e yakın startup belirlendi. Bunlardan 22’si ile detaylı görüşmeler ardından anlaşmalar yapıldı. Elektrikli otomobilde ise tedarikçi seçimi tamamlandı. Bunların yüzde 75’i, çoğu TAYSAD üyesi olan yerli kuruluşlar, yüzde 25’i ise dünyadan tedarikçiler. Dışarıdan tedarik edilen bütün parçalar için ise orta veya uzun vadede yerlileştirme planı bulunuyor. Dolayısıyla elektrik motorlu otomobille birlikte sektörün yan sanayisinin de rekabet edebilmek için değişim geçirmesi kaçınılmaz. Bu koşullarda sektörde yeni parçaları üretebilenler ayakta kalacak.

STARTUP FIRSATLARI

Öte yandan, şehirleşmenin artması ve nüfusun yaşlanması güvenlik ve konfor beklentisini güçlendiriyor. Bu alandaki ihtiyaçlara çözüm üretecek startuplar, geleneksel üretim yapan köklü firmaların birçoğunun önüne geçecek. Diğer yandan enerji ve çevreyi koruma kriterleri de hazırlığı olmayan firmaları zorlayan önemli etkenler olacak.

ESNEK FİRMALAR

Küçük işletmelerin bu sürece uyum sağlamak için hızlı ve esnek olması, ellerindeki bilginin bütün bileşenlerini etkin bir şekilde kullanarak doğru karar alması elzem.

Dolayısıyla firmaların, iş süreçlerine yeni meslekleri ve teknolojileri katarak, yeni yan sanayi için gerekli dönüşümü gerçekleştirmeleri bekleniyor.

TEDARİKÇİLERE UZAY SEKTÖRÜ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı ‘Milli Uzay Programı’ndaki hedeflere göre uzay sanayi ekosistemi geliştirilecek, uzay teknolojileri geliştirme bölgesi kurulacak. Ayrıca bu alanda kullanılacak ürün ve parçalar, tedarikçilere yeni iş sahaları açacak. Diğer taraftan birçok uzay çalışması da devam ediyor. Türkiye’nin az sayıda ülkenin sahip olduğu Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi 2015 yılından beri faal.

Bu merkez radyasyon testlerini yapıyor. Ayrıca Türkiye modern altyapılar sayesinde roket, uydu, yer sistemlerinde fikirden ürüne kadar ihtiyaç duyulan tüm imkanları sağlayabiliyor. Bu kapsamda TÜBİTAK Uzay, TÜBİTAK SAGE, DELTA-VE, ASELSAN, TUSAŞ, ROKETSAN, TÜRKSAT ve İTÜ başta olmak üzere, birçok kuruluşun altyapılarında önemli projeler yürütülüyor. Milli uzay çalışmaları, tedarikçilere de inovatif ürünlerle yeni bir sınıfa yükselme imkanı sağlayacak.

ELEKTRİKLİ OTOMOBİL EKOSİSTEMİ

Türkiye’nin elektrikli otomobili için geçen yıl Gölcük’te temeli atılan fabrika 2022’nin son çeyreğinde seri üretime başlayacak. TOGG merkezinde bugün global yetkinliği olan 252’si mühendis 314 kişi çalışıyor. Yıl sonunda bu sayı 800, fabrikada ise bin 300 olacak. Geçtiğimiz ay da Ankara’da 25 kişilik bir ekiple TOGG Araştırma Merkezi kuruldu. Çünkü, elektrikli otomobil hem yeni parçalarla hem de yeni mesleklerle üretilecek. Benzeri bir dönüşümün, yan sanayide daha fazla yazılımcı ile kendini göstermesi bekleniyor.

Bu arada çalışmaların tek çıktısının otomobil olmayacağı tahmin ediliyor. Nitekim TOGG CEO’su Gürcan Karakaş, Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) webinarında yaptığı konuşmada “İlk ürünümüz bir otomobil. Belki bunlardan biri otomobil” diyerek, yeni ürünlere işaret etti. Karakaş, otomotiv tedarik sanayicileri için şu mesajları paylaştı: “Ar-Ge’ye ve pazar araştırmasına ciddi kaynak ayrılması gerekiyor. Sanayidekilerin yazılımla, elektronik dünyasıyla, elektronik ve startuplarla ilgili derneklerle yeni işbirliği modelleri aramaları lazım.”

YENİ FIRSATLAR TEKNOFEST’TE

Dünyanın en büyük havacılık, uzay ve teknoloji festivali TEKNOFEST bu yıl eylül ayında yine İstanbul’da yapılacak. Fakat festival için yarışma başvuruları şimdiden alınıyor. Başvuru süresi 28 Şubat’ta dolacak ‘Teknoloji Yarışmaları’ girişimciler ve yatırımcılar için de önemli potansiyel barındırıyor. Yarışmacı olsun olmasın sergilenen birçok proje, sanayicilerin takibini hak ediyor. (www.teknofest.org)

NÜKLEERDE EKMEK VAR

Akkuyu Nükleer A.Ş. Genel Müdürü Anastasia Zoteeva, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, projede çoğu Türk 400’den fazla tedarikçi olduğunu ve 5 milyar dolarlık yerlileştirme olacağını söyledi. Proje kapsamın-da eğitim alanlar geleceğin sanayisini kuracak. Bu arada nükleer iş tecrübesi olmayan firmalar için de iş fırsatı var. Projede, dördüncü seviye ürünler için tedarikçi olmak mümkün. Proje, yüksek teknolojili ürünlerin yanı sıra inşaat malzemeleri ve bağlantı elemanları konusunda büyük potansiyel barındırıyor. Dolayısıyla bu projenin ihalelerini takip etmek, alım kriterlerine uygun hale gelmek, firmalara benzeri projelerin tedarikçisi olma konusunda da avantajlar sağlayacak. Projeyle ilgili olarak Rus Rosatom Devlet Kuruluşu’nun yıllık satınalma programı herkese açık olarak yayımlanıyor. Bu ilanlara www.akkuyu.com web sayfasından ulaşmak mümkün.

15 Şubat 2021 Pazartesi

Etiketler : Gündem