Üsküdar’da kuşların konamadığı cami

HABER: FAHRİ SARRAFOĞLU

Üsküdür’a Eminönü’nden ya da Beşiktaş tarafından gelirken sahilde sizi bir cami karşılar. Şemsi Paşa Camii’dir bu. Boğaz’ın en dalgalı ve en rüzgarlı kısmına yapılan, ‘Kuşkonmaz Camii’ olarak da bilinen bu caminin hikayesi ilginçtir.

SU DEŞARJ RÖGARI

Vezir Şemsi Ahmed Paşa tarafından 1580 yılında yaptırılan caminin mimarı büyük usta Sinan’dır. Şemsi Paşa’nın türbesi ise caminin sol tarafında yer alır. Cami ile medrese arasındaki avlu bölümünde bir su deşarj rögarı bulunur. Bu, Mimar Sinan’ın yaptığı eserlerin tümünde tek örnektir. Cami denize yakın olduğu için lodoslu havalarda, avlu duvarını aşıp pencerelerinden içeriye giren deniz suyu bu rögar vasıtasıyla tahliye edilir.

KUBBE ÂLEMİNDE GÜNEŞ

Şemsi Paşa Camii’nin, diğer camilerden farklı olarak kubbesinde yıldız yerine ‘güneş amblemi’ bulunur. Kubbeye güneş şeklinde bir âlem konulmasının sebebi, sahibinin Şems (Güneş) adını taşıması şeklinde açıklanıyor.
L planında olan cami avlusunun girişindeki tarihi çeşme su haznesi ise görülmeye değer.
L şeklindeki hazirenin cami kıble duvarı ile avlu duvarı arasında yaklaşık 15 tarihi kabir ve taşlar bulunur. Bu kabirler son restorasyonda meydana çıkarıldı. Tarihi mermer taşların bazıları ise duvarlara monte edilerek güzel bir görünüme kavuşturuldu.

NEDEN KUŞ KONMAZ?

Kuşkonmaz Camii, İstanbul Boğazı’nın Marmara’ya açıldığı, kuzey ve güneyden gelen rüzgarların kesiştiği bir noktada olduğu için kuşlar buraya yaklaşmıyor. Rüzgarın ters etkisi ve minare içindeki uğultusu kuşların camiye konmasını engelliyor.

SOKULLU’NUN CEVABI

Şemsi Paşa, Sokullu Mehmet Paşa’nın yaptırdığı camilere kuşların pislediğini görür ve Sokullu Paşa’ya, “Yaptırdığın camileri kuşlar pislemiş” diye takılır. Oldukça zeki bir insan olan Sokullu ise “Gökyüzüne açık olan her yer kuşların pislemesine müsaittir” yanıtını verir. Şemsi Paşa, daha sonra kendisi de cami yaptırmak isteyince Mimar Sinan’a, “Bana öyle bir yerde cami yap ki, üzerine kuşlar pislemesin” der. Mimar Sinan hemen araştırmaya koyulur ve camiyi Karadeniz ve Marmara’dan esen rüzgarların kesiştiği noktada inşa eder.

20 Nisan 2017 Perşembe

Etiketler : Gündem