UNESCO’dan Türk bilgelerine ‘dört dörtlük’ anma

HABER: SÜMEYRA YARIŞ TOPAL

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu’nun (UNESCO) geçtiğimiz nisan ayında gerçekleşen genel kurulunda anma programları listesi için ilk defa Türkiye ile ilgili dört başlık kabul edilmişti. İki yıllık aralarla gerçekleşen anma programları listesinde, 2020 Bilge Tonyukuk Abidesinin Dikilişinin 1300. Yıl Dönümü olarak yer alacak. Gelecek yıl ise Türkiye’nin önerisi ile Hacı Bektaş Veli’nin vefatının 750. Yunus Emre’nin Vefatının 700. ve Ahi Evran’ın Doğumunun 850. yıl dönümleri anma programında yer alacak.

MİRAS LİSTESİNDE

Bir programın UNESCO listesinde yer alması, onunla ilgili çeşitli kurumlarda etkinliklerle düzenlenmesi anlamına geliyor. UNESCO’nun bu kararı, kurumları etkinlik gerçekleştirmeleri konusunda teşvik ediyor. Bu yıl için anma programında yer alan Bilge Tonyukuk Anıtları 720 yılında dikilir. Göktürk devletinin vezirlerinden olan Bilge Tonyukuk, bizzat kendisi yazdığı yazısında Türk milletinin özünü kaybetmemesi gerektiğini anlatır. Bu yıl dikilişinin 1300. yılı olan Bilge Tonyukuk Anıtı, UNESCO Kültürel Miras Listesi’nde bulunuyor.

ANADOLU’NUN HER YERİ

Önümüzdeki yıl, Türk dilinin en berrak örneklerini sergilediği şiirleriyle asırlardır yaşayan Yunus Emre’nin vefat etmesinin üzerinden 700 yıl geçmiş olacak. Yazdığı dörtlüklerle birlikte yaşam biçimi ve öğretileriyle de ruhu yolculukta olanlara ışık tutan Yunus Emre, yalnızca Türkiye’de değil İslam coğrafyasının tamamında bilinen bir mutasavvıf. Yunus Emre kendisine duyulan sevgiden dolayı, Anadolu insanının tamamı tarafından sahipleniliyor. Bu nedenle büyük şair ve mutasavvıfın birden çok yerde kabri bulunuyor.

YESEVİ ÖĞRETİLERİ

Önümüzdeki yıl UNESCO’nun anma listesinde Hacı Bektaş Veli’nin vefatının 750. yılı da yer alıyor. Bektaşi tarikatının piri olan Hacı Bektaş Veli, 13. yüzyılda Horasan’dan Anadolu’ya gelir. Hoca Ahmet Yesevi’nin talebelerinden olan Lokman Parende tarafından yetiştirilir. Yesevi öğretileriyle çevresindeki talebelere ışık saçan Bektaşi Veli, sıradan yaşantısı ile de çevresindekilerin gönlünü kazanıyordu. Hacı Bektaş Veli Osmanlı ordusundaki askerlerin de piriydi ve Yeniçerilere ‘Bektaşi Veli Çocukları’ da deniliyordu.

AHİLİĞİN PİRİ

UNESCO’nun listesinde yer alan bir diğer isim de Ahi Evran. Ahi Evran, Anadolu’da ahiliğin piri olarak kabul ediliyor. İran’da doğan daha sonra Anadolu’ya yerleşen Ahi Evran’ın asıl mesleği debbağlık yani dericilik. Ahi Evran; kardeşliğin, cömertliğin, yiğitliğin, fedakârlığın, doğruluğun, dürüstlüğün, kalitenin, üretimin, ahlakın, sanatın, aklın ve bilimin esas alındığı Ahilik Teşkilatı’nı, Ahi Evran tarafından 1200’lü yıllarda kurar. Bu teşkilat Anadolu’ya göç eden Türkmenlere aş ve iş imkânı sağladığı gibi onların iyi birer Müslüman olarak yetişmelerine de vesile olur. Ahi Evran; 32 çeşit esnafın eğitim, sosyal, siyasal, ekonomik, kültürel, dini ve ahlaki değerlerle teşkilatlandırır. Önümüzdeki yıl, Ahi Evran’ın doğumunun 850. yılı olacak ve anma törenlerinde bu başlık da yer alacak.

05 Şubat 2020 Çarşamba

Etiketler : Gündem