Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD), ocak ayı ham çelik üretimi rakamlarıyla ilgili değerlendirme raporu yayımladı. 2024 yılının ocak ayında Türkiye’nin ham çelik üretimi, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 24.7 artışla 3.2 milyon tona yükseldi. Nihai mamul tüketimi 2024 yılı ocak ayında, 2023 yılının aynı ayına kıyasla yüzde 19.5 artışla 3.5 milyon ton seviyesine ulaştı. 2024 ocak ayında çelik ürünleri ihracatı, 2023 yılının aynı ayına göre, miktar yönünden yüzde 23 oranında artışla 894.7 bin ton, değer yönünden ise yüzde 10.1 artışla 662.1 milyon dolar oldu.
İHRACATTAKİ ARTIŞ
İhracatın alt kalemleri incelendiğinde, 2024 yılının ocak ayında, geçen yılın aynı dönemine göre ihracat; yassı ürünlerde yüzde 89.1 artışla 347.8 bin ton, uzun ürünlerde yüzde 2 artışla 536.7 bin ton, yarı ürünlerde ise yüzde 41.3 azalışla 10.2 bin ton olarak gerçekleşti. 2024 yılının ocak ayında çelik ürünleri ithalatı, 2023 yılının aynı ayına göre, miktar yönünden yüzde 12.4 oranında artışla 1.4 milyon ton, değer yönünden ise yüzde 1.6 azalışla 1.1 milyar dolar oldu. İthalatın alt kalemleri incelendiğinde, 2024 yılının ocak ayında, geçen yılın aynı dönemine göre ithalat; yassı ürünlerde yüzde 8.8 artışla 735.9 bin ton, uzun ürünlerde yüzde 29.1 azalışla 98.8 bin ton, yarı ürünlerde ise yüzde 32.1 artışla 549.3 bin ton olarak gerçekleşti.
DIŞ TİCARET AÇIĞI
Çelik ürünlerinde dış ticaret açığı 2024 yılının ocak ayında, geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 16 azalışla 490.8 milyon dolar seviyesinden 412.3 milyon dolar seviyesine geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise 2024 ocak ayında, geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 6.6 puan artışla yüzde 61.6 seviyesine yükseldi.
KAPASİTE ARTIRIMI
Rapordaki değerlendirmeye göre; 2023 yılının ikinci yarısında, deprem faciasından sonra tesislerin tekrar üretim faaliyetlerine başlaması, enerji girdi maliyetlerinin makul seviyelere gerilemesi ve 4.5 milyon ton civarındaki kapasite artırımı ile birlikte kademeli toparlanma gösteren ve 2023 yılının eylül ayından bu yana yıllık bazda artış kaydeden ham çelik üretimi, 2023 yılının kasım ve aralık aylarında sırasıyla yüzde 25.4 ve yüzde 21.2 artıştan sonra 2024 yılının ocak ayında da yüzde 24.7 oranında artış göstererek, yüksek büyüme performansını sürdürdü. Raporda ayrıca, “Böylece ülkemiz, ocak ayında dünyanın en büyük 10 ham çelik üreticisi arasında, İran’dan sonra üretimi en fazla artış gösteren ülke oldu. Türkiye bu performansı ile dünya çelik üretiminde Almanya’yı geride bırakarak, tekrar 7. sıraya ve Avrupa’nın en büyük çelik üreticisi konumuna yükseldi” denildi.
KATMA DEĞERİ YÜKSEK ÜRÜNLERE YATIRIMLAR HIZ KAZANDI
Çelik sektöründeki dış ticaret verileri konusunda şu değerlendirmelerde de bulunuldu: “2024 yılının ocak ayında tüketimin yüzde 19.5 artmasına karşılık, çelik ürünleri ithalatındaki artışın yüzde 12.4 oranında kalması nedeniyle tüketim içerisindeki ithalatın payı geçen senenin aynı dönemine göre 2.8 puan azalışla yüzde 38.4 seviyesine geriledi. Türk çelik sektörü, ocak ayında ihracatta yüzde 23 artışla 894.7 milyon ton ihracat seviyesine ulaştı. Özellikle son yıllarda paslanmaz çelik, zırh çeliği, tren tekeri ve ray gibi katma değeri yüksek vasıflı çelik ürünlerine yönelik yatırımların hız kazanması, ocak ayında yassı ürün ihracatının yüzde 89.1 gibi kayda değer bir oranda artmasında etkili oldu. Diğer taraftan Kızıldeniz’de yaşanan bölgesel çatışmalar, uzun mamul ihracatındaki artışın yüzde 2 gibi sınırlı düzeyde kalmasına yol açtı.”
2024’TEKİ FIRSATLAR VE RİSKLER
Önümüzdeki süreçte sektörü bekleyen fırsatlar ve riskler konusunda ise şu öngörülerde bulunuldu: “2024 yılına girilirken, AB’de 2024’ün ikinci çeyreğinden itibaren faiz oranlarının düşürülmesi yönündeki beklentilerin gerçekleşmesi ve AB çelik tüketiminin canlanması, ihracattaki artışın yıl boyunca devam etmesi açısından fırsat olarak değerlendirilmektedir. Bunun yanı sıra, 2023 yılında ekonomik sorunlardan dolayı iç pazarda büyüyemeyen Çin’in, yoğun bir şekilde ihracata yönelmesi ve ihracatını devlet destekli ve dampingli fiyatlar ile 2024 yılında da artırmaya devam etmesi ihtimali, dünya çelik sektörü için tehdit oluşturmaktadır.”
