HABER: ESRA EZGİ ŞİMŞEK
Geçmişi çok uzun yıllara dayanan ve ilk olarak Uzakdoğu’da yetiştirilen karanfil, artık Türkiye’de de yerli ve tescilli olarak üretilecek. ‘Likya Kaya’ adı verilen Türkiye’nin ilk yerli karanfili, geçtiğimiz günlerde Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (BATEM) tarafından tescillendi. Böylece yıllık 400 milyon dallık karanfil ihracatı olan Türkiye’de yetişen karanfil çeşidi ilk defa ıslah edilmiş oldu. Karanfil üreticileri, birkaç yıl içinde dünyaya Türk çiçekleriyle açılacaklarının müjdesini verdi.
DAHA FAZLA İHRACAT
Türkiye’nin 100 milyon dolarlık süs bitkileri ihracatının yüzde 65’ini karşılayan Antalya’nın Aksu ilçesi, yerli karanfil çeşidinin geliştirileceği bölge seçildi. Türkiye, 2016’da 28 milyon 136 bin dolarlık kesme çiçek ihracat ederken, bu rakamın 26.4 milyon dolarlık kısmını tek başına karanfil oluşturdu. Her yıl Hollanda ve İsrail başta olmak üzere farklı ülkelerden anaç ve fide ithal edilerek üretim yapılan Türkiye’de bu sayede yerli karanfil üretilerek ihracatı yapılabilecek.
HEDEF PAZAR AVRUPA
Karanfil, Avrupa Birliği ülkelerinin en fazla ithal ettiği çiçek türleri arasında bulunuyor. Son yıllarda Avrupa Birliği ülkelerinde çeşitli nedenlerle karanfil üretiminin azalması ve üretimin Afrika ve Güney Amerika ülkelerine kayması, bu ülkelerin de pazara olan uzaklığı, Türkiye’de karanfil ihracatında önemli avantajlar sağlıyor.
DESTEK VERİLMELİ
Üreticiler, Türkiye’nin bu alanda ihracat potansiyelinin daha fazla olduğuna dikkat çekerek, teşvik, düşük faizli kredi veya hibelerle sektörün desteklenmesini talep ediyor. Sektörde yüksek maliyetle girdi kullanıldığını kaydeden üreticiler, satışta yüksek KDV uygulandığını belirterek, bu durumun çözüme kavuşturulmasını istiyor. Karanfil üreticileri, şunları söylüyor: “Süs bitkisi üretiminde ileri teknoloji, kontrollü üretim ve topraksız tarım gibi modern üretim tekniklerinin kullanımı teşvik edilmeli. Birim alandaki verimlilik, üretimde kalite, depolama tekniklerinin geliştirilmesi, raf ve vazo ömrünün artırılmasında çalışmalar artırılmalı. Üretimde özellikle doku kültürü laboratuvarları kurulmalı. İhracatın artırılması amacıyla da tanıtım için güçlü bir dış pazarlama organizasyonu oluşturulmalı.”
4 BİN 824 DEKAR ALANDA ÜRETİM
Türkiye’de ticari anlamda kesme çiçek üretimi ilk kez 1940’lı yıllarda İstanbul ve çevresinde başladı. Daha sonra Yalova da önemli bir üretim merkezi oldu. Kesme çiçek karanfil ise 1985’te Antalya’da üretilmeye başladı. Karanfil Türkiye’de 4 bin 824 dekar alanda üretilirken, başta Antalya olmak üzere İzmir, Isparta ve Yalova en çok yetiştiricilik yapılan kentler arasında yer alıyor.
50 ÇEŞİTLE MOR KARANFİL GELİYOR
Likya Kaya’nın geliştirildiği Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (BATEM), karanfil ıslahı konusunda çalışmalar yürütüyor. BATEM bünyesinde yürütülen TÜBİTAK destekli Karanfil Çeşit Geliştirme Projesi’ndeki ıslah çalışmaları ile yerli karanfil çeşitlerinin geliştirilmesi ve bunların kesme çiçek sektörüne kazandırılması hedefleniyor. Kırmızı, beyaz, sarı, pembe ve mor başta olmak üzere farklı renk ve kokularda 50 yeni karanfil çeşidi daha geliştirilirken, özel sektörün talebi doğrultusunda, tercih edilen türlerin tescili için çalışmalar da devam ediyor.
1.5 EURO ISLAHÇI HAKKI ÖDENİYOR
Türkiye’de karanfil üretimindeki en önemli sorunların başında dışa bağımlılık geliyor. Karanfilde anaç bitki başına yurtdışına 1.1 ile 1.5 Euro, çelik başına ise 3.5 Euro ıslahçı hakkı ödeniyor. Bu durum sektörün gelişiminin önündeki en önemli engel olarak gösteriliyor.
NEDEN LİKYA?
Antik Likya uygarlığının, Akdeniz Bölgesi’nde yer almasından dolayı Türkiye’nin ilk yerli ve milli karanfiline ‘Likya’ adı verildi. BATEM yetkililerinin verdiği bilgiye göre, ‘Kaya’ ismi de karanfili ıslah eden kişinin soyadından alındı.
