TÜBİTAK, akademi ve kamuya yönelik destek programlarıyla AR-GE süreçlerine katkıda bulunuyor.
Bu kapsamda geçen yıl 5 bin 198 projeye, 2023 sabit fiyatlarıyla 3,3 milyar lira hibe aktarıldı.
Destek üst limitleri "Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı"nda 1 milyon 250 bin liradan 1 milyon 650 bin liraya, "Sosyal ve Beşeri Bilimlerde Yenilikçi Çözümler Araştırma Projeleri Destek Programı"nda 300 bin liradan 700 bin liraya, "Kariyer Geliştirme Programı"nda 600 bin liradan 750 bin liraya, "Ulusal Yeni Fikirler ve Ürünler Araştırma Destek Programı"nda 500 bin liradan 650 bin liraya ve "Hızlı Destek Programı"nda 60 bin liradan 75 bin liraya yükseltilmiş şekilde verildi.
Toplamda 2,3 milyar lirayı bulan destek ise 46 bin 759'u yeni olmak üzere, 66 bin 989 bilim insanı ve gence verildi. Lisans öğrencilerine 3 bin-9 bin 600 lira ve yüksek lisans öğrencilerine 7 bin 250-8 bin 500 lira arasında burs sağlandı.
Doktora öğrencilerinin burslarının üst limitleri 15 bin lira ve doktora sonrası araştırmacı burslarının üst limitleri 19 bin lira olacak şekilde güncellendi. Ayrıca "Lisansüstü Performans Burs Programı" ile doktora için 20 bin liraya kadar, doktora sonrası araştırmacılar da 25 bin liraya kadar burs alabiliyor.
TÜBİTAK destekli projelerde bursiyer olarak yer alan doktora öğrencileriyle doktora sonrası araştırmacıların performansa dayalı burs alabilmeleri amacıyla 6 bin 799 kişiye destek verildi.
Nobel ödüllü bilim insanı Aziz Sancar adıyla başlatılan "Aziz Sancar Yurt Dışı Doktora Sonrası Araştırma Burs Programı" ile 4 araştırmacı Sancar'ın laboratuvarında çalışmak üzere desteklenmeye hak kazandı.
Milli Teknoloji Hamlesi kapsamında nitelikli insan kaynağının üniversite-sanayi işbirliğiyle yetiştirilmesi, sanayide doktoralı araştırmacı istihdamının teşvik edilmesi amacıyla başlatılan "Sanayi Doktora Programı" ile 50 üniversite ve 2 araştırma altyapısının, 223 sanayi kuruluşuyla yaptığı 321 işbirliği projesinde 1215 doktora öğrencisi desteklendi. Doktorasını tamamlayan 30 araştırmacı istihdam aşamasına geçti.
TEMEL BİLİMLERE ÖZEL ÖNEM
Araştırmacıların yurt dışından Türkiye'ye dönüşünü teşvik etmeyi amaçlayan programla 201 lider araştırmacı ülkeye geldi. Araştırmacıların yürüttüğü projelerde 409'u doktora aşamasında olmak üzere 1258 öğrenci ve araştırmacı görev alıyor.
TÜBİTAK'ın akademik araştırmalara yönelik destek programlarıyla 2018'den bugüne temel bilimler alanında 3 bin projeye 2023 sabit fiyatlarıyla 2,5 milyar lira destek sağladı. Aynı dönemde AR-GE ve yenilik insan kaynağına yönelik destekler kapsamında temel bilimler alanına 2,3 milyar lira aktarıldı.
Sosyal ve beşeri bilimler alanındaki araştırma projelerine üniversitelerle AR-GE ve yenilik insan kaynağına yönelik destek programları aracılığıyla 2018-2023 döneminde 9 bin 600 projeye 2 milyar lira fon sağlandı. Akademi ve kamuya yönelik destek programları kapsamında da sosyal bilimler alanında 1492 projeye 737 milyon 6 bin 596 lira hibe aktarıldı.
YÜKSEK TEKNOLOJİ PLATFORMLARI DESTEKLENİYOR
Türkiye'nin sadece bir üretim üssü değil, geleceğin teknolojilerinin geliştirildiği bir ülke olması yolunda atılan adımlar çerçevesinde TÜBİTAK desteğiyle General Electric, AVL, Ericsson, TUSAŞ, Arçelik, Turkcell, ASELSAN, BTS Grup ve KORDSA, AR-GE laboratuvarlarında geleceğin teknolojileri üzerine çalışıyor. Bu laboratuvarlarda hidrojen depolama ve transferi, ileri kompozit malzemeler, katmanlı imalat, 6G ve yapay zeka gibi öncül araştırma konularında araştırma faaliyetleri gerçekleştiriliyor.
Yüksek Teknoloji Platformları Desteği kapsamında yükseköğretim kurumları araştırma altyapılarının, özel sektör AR-GE veya tasarım merkezleri ve kamu AR-GE birimleriyle işbirliği yaparak ihtisaslaşmasını sağlamak ve teknolojilerin özel sektöre transfer sürecini hızlandırmak amacıyla teknolojiyi geliştiren, üreten ve ticarileştiren kuruluşların yer aldığı ekosistem işbirlikleri harekete geçirildi.
Mevcut durumda toplam 20 yüksek teknoloji platformunda yaklaşık 50'si yurt dışındaki araştırma kurumları olmak üzere toplam 241 kurum ve kuruluşu stratejik araştırma programları doğrultusunda uygulanan 250'nin üzerinde projede bir araya getirildi.
Bu birliktelik toplam 70 üniversite, 109 özel sektör kuruluşu, 6 kamu AR-GE enstitüsü ve 6 araştırma altyapısıyla gerçekleştirildi. Birlikte çalışma odaklı insan kaynağı olarak toplam 1784 araştırmacı ve 724 bursiyer, bu platformlarda görev alarak AR-GE ve yenilik ekosisteminde etki oluşturulmasına katkı sağlıyor.
