ABD Başkanı Donald Trump, çelik ve alüminyum ithalatına yüzde 25 oranında gümrük vergisi uygulanmasına yönelik kararnameleri imzaladı. Trump, Oval Ofis'te düzenlenen törende, ABD'nin tüm ülkelerden yaptığı çelik ve alüminyum ithalatına istisnasız tarife uygulanmasını öngören iki kararnameye imza attı. İthal çelik ve alüminyuma yüzde 25 oranında gümrük vergisi getiren kararnameleri imzalamasının ardından Trump, "Bu Amerika'yı yeniden zenginleştirmenin başlangıcı." değerlendirmesinde bulundu.
Söz konusu tarifelerin tüm ülkeler için geçerli olduğunu belirten Trump, istisnasız olarak yüzde 25 oranında uygulanacağını ifade etti. Trump, üretimin ABD'de yapılması halinde gümrük vergisi uygulanmayacağını aktardı. Üretimin ülkede yapılmasının fiyatları da düşüreceğini savunan Trump, "Yabancı şirketler ABD'ye taşınacak, çeliklerini ve alüminyumlarını burada üretecekler. Sonuçta daha ucuz olacak." diye konuştu.
Trump, gelecek 4 hafta içinde otomobiller, ilaçlar ve çipler konusunda da toplantılar düzenleyeceklerini kaydetti. ABD Başkanı Trump, 2 gün içinde de mütekabiliyet esasına dayalı tarifeleri uygulayacaklarını belirterek, "Eğer misilleme yaparlarsa yani eğer tarifeleri biraz yükseltirlerse, biz de otomatik olarak yükseltiriz. Bu yüzden misilleme yapmalarının bir faydası olacağını düşünmüyorum." dedi.
Ticaret Bakan Adayı Howard Lutnick de, Trump'ın ilk döneminde tarifeleri açıkladığında, sektörde istihdamın 120 bin kişi arttığını ancak tanınan istisnalar sonrasında 107 bin kişilik istihdamın kaybedildiğine işaret ederek, "Bunlar Amerika'daki çelik işçileriydi ve şimdi 120 bin kişilik istihdamı Amerika'ya geri getireceksiniz." ifadesine yer verdi. Lutnick, Trump'ın "Amerikan çelik işçilerini ayağa kaldıran" bir başkan olduğunu sözlerine ekledi.
EN ÇOK İTHALAT YAPTIĞI ÜLKELER
ABD hükümeti ve sektör verilerine göre ABD’ye en çok çelik ithalatı Brezilya, Kanada, Meksika, Güney Kore ve Vietnam’dan yapılıyor.
Kanada 2024 yılının ilk 11 ayında ABD’ye alüminyum ithalatının yüzde 79’unu oluşturuyordu.
ABD’nin ticaret ortakları yeni gümrük tarifelerinin Amerikalı otomobil üreticileri, gemi üreticileri ve diğer endüstrileri de olumsuz etkileyeceği uyarısında bulunmuştu.
Trump’ın ticaret danışmanı Peter Navarro atılan adımların ABD’deki çelik ve alüminyum üreticilerine destek vereceğini, Amerika’nın ekonomik ve ulusal güvenliğini güçlendireceğini belirtti.
EN BÜYÜK İKİNCİ ÇELİK İTHALATÇISI
ABD Uluslararası Ticaret İdaresi verilerine göre, Amerika dünya genelinde en büyük ikinci çelik ithalatçısı. ABD 2023 yılında 25 milyon tondan fazla çelik ithal etti ve bunun yarısından fazlası Kanada, Brezilya ve Meksika’dan geldi.
Başkan Donald Trump Amerika’nın iki en büyük ticaret ortağı olan Kanada ve Meksika’dan yapılan tüm ithalata yüzde 25 oranında ek gümrük vergisi getireceğini belitmiş ve bu iki ülkenin ABD sınırından uyuşturucu ve göçmen akışını önlemek için daha fazla çaba göstermesi gerektiğini söylemişti.
Başkan Trump iki ülkenin sınır güvenliği konusunda verdiği tavizlerin ardından ek gümrük vergilerini 1 Mart’a kadar ertelemişti.
HİSSELER DÜŞTÜ ANLAŞMALAR İPTAL OLDU
Trump’ın bu açıklamalarının ardından ABD’de çelik ve alüminyum üreticilerinin hisseleri yükseldi, Avrupa ve Asya’daki çelik üreticilerinin hisseleri ise düştü.
ABD Başkanı Trump başkanlığının İlk dönemi olan 2017’de çelik ithalatına yüzde 25; alüminyum ithalatına da yüzde 10 oranında ek gümrük vergisi getirmişti.
Başkan Trump o dönem daha sonra Kanada, Meksika, Avustralya gibi ülkeleri yeni gümrük vergilerinden muaf tutmuş; Brezilya, Güney Kore ve Arjantin ile gümrük vergisi öncesi ticaret hacmine bağlı olarak gümrük vergisiz kota anlaşmaları yapmıştı.
ABD'NİN ÇELİK İTHALATININ FATURASI 31,7 MİLYAR DOLARI AŞTI
Dünya Çelik Birliği (Worldsteel) verilerine göre, ABD'nin çelik üretimi 2024'te yıllık yüzde 2,4 azalışla 79,5 milyon ton oldu. ABD Ticaret Bakanlığına bağlı Uluslararası Ticaret İdaresi verilerine göre, ABD, 2024'te 26,2 milyon metrik ton çelik ithal etti. Ülkenin çelik ithalatı geçen yıl bir önceki yıla kıyasla yüzde 2,5 artarken, son 10 yılda kayda değer bir düşüş gösterdi.
ABD'nin çelik ithalatı 2014 ile 2024 yılları arasında yaklaşık yüzde 35 azaldı. Ülkenin çelik ithalatı geçen yıl dolar bazında ise 31,7 milyar dolar olarak kaydedildi. Geçen yıl 79 ülkeden çelik ithal eden ABD, bu üründe en fazla ithalatı Kanada'dan yaptı. ABD, 2024'te Kanada'dan 7,1 milyar dolar değerinde çelik ithal etti.
ABD'nin en fazla çelik ithal ettiği diğer ülkeler Meksika, Brezilya, Güney Kore, Almanya, Japonya, Tayvan, Vietnam, İtalya ve Çin oldu.
ALÜMİNYUM İTHALATI SON 10 YILDA YÜZDE 14,5 ARTTI
ABD, 2024'te 54 milyon metrik ton alüminyum ithal etti. Ülkenin alüminyum ithalatı geçen yıl bir önceki yıla kıyasla yüzde 0,6 azalırken, son 10 yılda yüzde 14,5 arttı. ABD'nin alüminyum ithalatı geçen yıl dolar bazında 17,7 milyar dolar olarak hesaplandı. Geçen yıl 89 ülkeden alüminyum ithal eden ABD, bu kalemde en çok ithalatı çelikte olduğu gibi Kanada'dan gerçekleştirdi.
ABD 2024'te Kanada'dan 9,4 milyar dolar değerinde alüminyum ithal etti. Ülkenin en çok alüminyum ithal ettiği ülkeler sıralamasında Kanada'yı Birleşik Arap Emirlikleri, Çin, Kore, Bahreyn, Arjantin, Hindistan, Meksika, Almanya ve Tayland takip etti.
Böylece geçen yıl ABD, çelik ve alüminyum ithalatına toplam 49,4 milyar dolar ödedi.
Çelik ve alüminyum ithalatına yönelik yüzde 25 tarife uygulanacağının açıklamasının ardından, bu alanda faaliyet gösteren Amerikan şirketlerinin hisselerindeki artış dikkati çekti. Dün ABD'li çelik üreticisi Cleveland-Cliffs'in hisseleri yüzde 18, US Steel ile Nucor'un hisseleri yüzde 5 civarında yükseldi. Alüminyum üreticisi Alcoa'nın hisseleri de yüzde 2 değer kazandı.
Analistler, tarifelerin yurt içindeki çelik ve alüminyum üretimini artırabileceğini ifade etti.
EK TARİFE BELİRSİZLİĞİ SÜRÜYOR
Trump yönetimi, 1 Şubat'ta Kanada ve Meksika'dan ithal edilen mallara yüzde 25, Çin'den yapılan ithalata yüzde 10 oranında ek gümrük vergisi getirildiğini duyurmuştu. Kanada'dan ithal edilen enerji kaynaklarına ise yüzde 10'luk daha düşük bir tarife uygulanacağı açıklanmıştı.
Ancak hem Kanada Başbakanı Justin Trudeau hem de Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum ile görüşen ABD Başkanı Trump, sınır güvenliğinin artırılması karşılığında yüzde 25'lik gümrük vergisini 1 ay durdurmuştu.
Son olarak Trump, mütekabiliyet esasına göre de ABD'ye gümrük vergisi uygulayan ülkelere tarife getireceklerini belirterek, "Eğer onlar bizden yüzde 130 vergi alırken biz onlardan hiçbir şey almıyorsak, bu böyle kalmayacak." ifadelerini kullanmıştı.
Kanada ve Meksika'ya yönelik askıya alınan tarifelerin verilen süre sonunda devam edip etmeyeceği ve karşılıklı gümrük vergilerinin kapsamı belirsizliğini korurken, yeni tariflerin küresel ticarette derin çatlaklara yol açmasından endişe duyuluyor.
Uluslararası Ticaret İdaresi verilerine göre, ABD'nin geçen yıl en fazla çelik ve alüminyum ithal ettiği 10 ülke ve buralardan yapılan ithalatın değeri (milyon dolar) şöyle:
Çelik Alüminyum
Kanada 7.135,4 Kanada 9.438,3
Meksika 3.499,5 BAE 916,7
Brezilya 2.993,5 Çin 809,3
Güney Kore 2.895,1 Güney Kore 781,1
Almanya 1.901,1 Bahreyn 534,6
Japonya 1.735,1 Arjantin 468,4
Tayvan 1.317,3 Hindistan 445,4
Vietnam 1.134,3 Meksika 397,7
İtalya 892,5 Almanya 318,4
Çin 799,1 Tayland 271,3
