HABER: AYŞE BAŞAK
Bir taşın, maddenin değerini ne belirler? Ne kadar nadir olduğu... Üretmenin zorlukları, maliyeti, ona duyulan ihtiyaç… Fiyat piyasada doğal olarak şekillenirken, talep edilenin miktarına, talep edenin sayısına bağlı olarak bir şeyin fiyatını çok yukarılara çıkabilir. Elmas, gezegenimizde çok nadir görülen, oldukça değerli bir taş. Bilim insanları ise kadınların hayallerini süsleyen bu taşın sanıldığı kadar nadir olmadığını, yer kabuğunun altında katrilyon tonlarca elmasın beklediğini keşfettiler.
EN ESKİ OLUŞUMLU TAŞ
Sismik hareketlilik üzerinde çalışarak dünyanın neresinde ne tür kayalaşmaların olduğunu anlamaya çalışan bilim insanları, değişik yapıdaki zeminlerde ses dalgaları ya da deprem dalgalarının hızlarının farklı olmasından yararlanıyorlar. Ancak yer kabuğunda bir bölüm var ki, bilim insanlarının tahminlerini boşa çıkarıyor. Kraton isimli bu kayalar dünyanın en eski oluşumlu taşları. Tektonik tabakaların merkezinde yerden 320 km aşağıda yer alıyorlar.
3D MODELLERLE ÇALIŞMA
Bilim insanları ses dalgalarını daha hızlı iletmesi beklenen bu kayaların deneylerde beklenen sonuçları vermemesi üzerine çalışmalarını başlatmışlar. Ses dalgaları iletiminin ölçülmesi ile zeminin özellikleri konusunda gerçekçi tahminler yapılabildiğini belirtiyorlar. Hazırlanan 3D modeller üzerinde çalışmaya devam eden bilim insanları, kratonların yüzde 1 ilâ 2 oranında elmas içerdiği sonucuna varıyorlar. Geri kalan ise peridotit ve az miktarda eklojitmiş.
ULAŞMAK MÜMKÜN DEĞİL
Bu oran size fazla gibi gelmeyebilir ancak kratonların miktarı göz önüne alındığında yerin altındaki elmas şimdiye kadar çıkarılmış-çıkarılmamış, bilinen tüm elmas miktarının bin katı oluyor! Katrilyonlarca ton! Her ne kadar bu elmaslara ulaşmak şimdilik mümkün olmasa da aslında bu durum değerli taşların sanıldığı kadar nadir olmadıklarını gösteriyor ve bize bu kaynakları çıkarmak için yapılacak araştırmaların ve teknolojik buluşların yakın olduğunu söylüyor.
241 KİLOMETRE DERİNLİKTE 10 KATRİLYON TON KEŞFEDİLDİ
Araştırmacılar, yerin içinde, en çok aranan ve en sert doğal materyal olan 10 katrilyon ton elmas keşfetti. Birkaç ay önce Afrika’nın güneyinde bir ülke olan Lesotho’da bulunan dev bir elmas parçası, açık artırmada 40 milyon dolara alıcı bulmuştu. Şimdi araştırmacılar, değerli bir madde olan elmasın yeraltında, yer kabuğunda bulunan bin kat daha fazla elmas olduğunu belirledi. Araştırmacılar, sismik dalgaların analizinden yerin 145 ila 241 kilometre derinliğinde gizlenmiş 10 katrilyon ton ağırlığında elmas bulunduğunu keşfetti. Bilim adamları, elmasın yer kabuğunun yüzlerce mil derinliğinde ters dönmüş dağlar gibi elmas dağlarının bulunduğunu tespit etti. Bilim adamları yer çekirdeğinin yaklaşık yüzde 2’sinin elmastan oluştuğunu düşünüyor.
Kızılötesi ışık ile daha hızlı pişirme imkanı
Brava isimli firmanın çıkardığı bu yeni fırın modeli, mutfaklara yeni bir teknolojiyi getiriyor. Üretici firma ile aynı isimde olan Brava, 28,8x35,8x42,5 cm ölçülerinde bir mini fırın. Bildiğimiz fırınlardan ilk bakışta hiçbir farkı yok. İçine yiyecek koyuyorsunuz ve kısa bir sürede pişiriyor. Ancak Brava, bir fırından beklediklerimizin çok ötesine geçiyor!
Pişirme süresini normal fırına göre yarıya indiren bu fırın, pişirme işlemi için mikrodalga teknolojisini kullanmıyor. Mikrodalga yerine görünür ışık ve kızılötesi ışık ile pişiriyor. Altı adet kristal ampül ile saf ışık teknolojisi adını verdikleri bir teknik ile pişiriyor. 260 dereceye bir saniyenin altında ulaşan fırın önceden ısıtma işlemi gerektirmiyor. Hem enerjiden hem zamandan tasarruf sağlıyor. Brava’nın mikrodalgaya göre en önemli avantajı ise yiyeceklerin dışını tıpkı normal elektrikli fırında olduğu gibi mühürleyebilmesi. Yani mikrodalga yiyeceği içinden pişirip dış yüzeyi yumuşak bırakırken Brava hem mikrodalga gibi direkt içini pişiriyor hem de dış yüzeyini kıtırlaştırıyor.
Cep telefonuna bir aplikasyon ile bağlanan fırın, içindeki kameranın görüntüsünü telefondan canlı izletiyor. Telefondaki aplikasyonda türlü türlü yemekleri nasıl yapacağınıza dair hazır programlar mevcut.
Brava’nın çok önemli bir başka özelliği ise aynı tepsideki farklı yiyeceklerin farklı ısılara maruz bırakılarak aynı anda tam pişmelerini sağlaması! Yani kimi az pişti, kimi çok pişti derdi de kalmıyor!
Önümüzdeki kasım ayında piyasaya sürülmesi beklenen cihaz için şimdiden 995 dolara erken siparişler alınıyor.
