Tüketici Hakları Derneği Başkanı Ergün Kılıç, tüketicilerin, bir ürünün normal fiyatının indirilmiş gibi gösterilerek yanıltıldıklarını bildirdiklerini belirterek, vatandaşın satın alma süreçlerine yanlış yönlendirildiğine dikkati çekti.

"Karanlık ticari tasarım" olarak değerlendirilen, bir ürünün fiyatının yapay olarak yükseltilip ardından indirim uygulanıyormuş gibi sunulması, stokta olmayan ürünlerin satışta yer alması ya da tüketicinin ücretsiz deneme süresi sonrası otomatik olarak ücretli aboneliğe geçirilmesi gibi etik dışı uygulamalar, vatandaşları satın alma süreçlerinde yanlış yönlendiriyor.

Dijital ticari pazarların gelişmesiyle ortaya çıkan "karanlık ticari tasarımlar", özellikle çevrim içi platformlarda yaygın şekilde kullanılıyor. Bu tasarımlar, tüketicileri genellikle çıkarlarına en uygun olmayan seçimleri yapmaya yönlendiren, aldatan, zorlayan veya manipüle eden uygulamalar olarak tanımlanıyor.

Tüketicide satın alma baskısı yaratan "sınırlı stok" kampanyaları, abonelik hizmetlerinde iptal süreçlerinin karmaşık hale getirilerek tüketicilerin hizmete devam etmeye zorlanması ya da bir alışveriş sitesinde, ürünün indirimli fiyatının kısa bir süre için geçerli olacağının belirtilmesi gibi tüketicilerde acele karar verme hissi oluşturan yaklaşımlar, "karanlık ticari tasarımlar" olarak değerlendiriliyor. Son yıllarda internet reklamcılığında daha sık görülen bu tasarımlar nedeniyle tüketici şikayetleri giderek artıyor.

"TÜKETİCİLER MANİPÜLATİF TAKTİKLERLE ACİL KARAR VERMEYE ZORLANIYOR"

Tüketici Hakları Derneği Başkanı Ergün Kılıç, karanlık ticari tasarımlar konusunda kendilerine ulaşan şikayetlere ilişkin bilgi verdi.

Bu tasarımların hukuki, ekonomik ve idari boşlukları kendi lehine çeviren kişi ya da işletmelerin, tüketicilerin karar alma süreçlerini manipüle ederek, onları belirli ürün ya da hizmetlere yönlendiren etik dışı pazarlama taktikleri olduğunu belirten Kılıç, bunun en yaygın örneklerinden birinin, ürün fiyatının yapay olarak yükseltilip ardından indirim uygulanıyormuş gibi sunulması olduğunu söyledi. Kılıç, aboneliklerde de sıklıkla bu uygulamalara rastlandığına dikkati çekerek, şöyle konuştu: "Aboneliklerde tüketicilere fiyat hakkında yanıltıcı ya da eksik bilgi verilerek, ücretsiz deneme süresinin sonunda otomatik olarak ücretli aboneliklere geçiş yapılır. Tüketici bu durumun farkına vardığında ise çoğu zaman geç kalmış olur. Ayrıca ürün fiyatına dahil olmayan ek ücretlerin sonradan eklenmesi ve anlaşılması zor, küçük puntolarla yazılmış sözleşmeler, tüketicilerin gözünden kaçırılarak büyük mağduriyetlere yol açar. Satın alma baskısı yaratmak için kullanılan 'sınırlı stok', 'son şans', 'bugün size özel', 'son 3 gün' gibi manipülatif taktiklerle tüketici, acil karar vermeye zorlanır. Ayrıca stokta olmayan ürünlerin satışa sunulması ve fiyat geçerlilik süreleri hakkında eksik bilgilendirme yapılması, tüketiciyi en çok mağdur eden manipülasyonlar arasında yer alıyor."

"TÜKETİCİLER, YANILTICI MESAJLARLA OYUN SİTELERİNE ÜYE YAPILIYOR"

Kılıç, son dönemde bu konuda tüketici şikayetlerinde belirgin artış yaşandığını bildirdi. Tüketicilerin bilgisi ve onayı olmadan çeşitli hizmetlere abone yapılmasının bu şikayetler arasında yer aldığına işaret eden Kılıç, aboneliklerini iptal etmek isteyenlerin ise zorlu ve karmaşık süreçlerle karşı karşıya kaldığını anlattı.

Tüketicilerin, ücretsiz deneme süresi sonrası otomatik olarak ücretli aboneliğe geçirilme durumuyla karşılaştığını, tuzak çağrılar ya da yanıltıcı mesajlarla oyun sitelerine üye yapıldığını ifade eden Kılıç, vatandaşların sahte indirimler ve gizli ücretlerle ilgili manipülasyonlara da maruz kaldığını dile getirdi. Kılıç, "Tüketiciler, bir ürünün normal fiyatının indirilmiş gibi gösterilerek yanıltıldıklarını bildiriyorlar." değerlendirmesinde bulundu.

Kılıç, tüketicilerin bu tür uygulamalarla karşı karşıya kalmaları durumunda ikamet ettikleri Ticaret Bakanlığının il müdürlüklerine veya ilçe kaymakamlıklarında faaliyet gösteren tüketici hakem heyetlerine başvurabileceklerini belirterek, "Şikayetlerde başvuruya konu olan mal ve hizmetlere ait belgelerin başvuru ekine konulması gerekiyor. Başvuru sınırı 104 bin liradır. Bu rakamın üzerindeki uyuşmazlıklarda ara bulucuya başvurulması gerekiyor." dedi.

"SATIN ALMA İŞLEMİNDE GİZLİ MALİYETLERİN OLUP OLMADIĞI KONTROL EDİLMELİ"

Tüketicilerin özellikle çevrim içi alışveriş yaparken küçük yazıları dikkatlice okuması, "sonraki" veya "kabul et" gibi butonlara tıklamadan önce içeriği kapsamlı şekilde değerlendirmesi gerektiğini vurgulayan Kılıç, ürün veya hizmet aboneliklerine kaydolmadan önce, iptal şartlarının kontrol edilmesinin de önemli olduğunu söyledi.

Kılıç, e-ticaret sitelerindeki satın alma işlemlerinde tüm ücretlerin dikkatlice gözden geçirilmesi gerektiğine işaret ederek, "Gizli maliyetler veya ek ücretler olup olmadığı kontrol edin. Satın almayı düşündüğünüz ürün veya hizmet hakkında önceden araştırma yapın. Alışveriş yapacağınız sitenin güvenilirliğini araştırın. Sertifikalı ve iyi yorumlar alan platformları tercih ederek, dolandırıcılık riskini azaltabilirsiniz." diye konuştu.

ALDATICI REKLAMLAR TİCARET BAKANLIĞININ DA RADARINDA

Türkiye'de ilgili kurumlarca, son dönemde tüketici davranışlarını manipüle ettiği belirlenen karanlık ticari tasarımların önüne geçmek için çalışmalar sürdürülüyor.

Ticaret Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Reklam Kurulu, tüketicilerin muhtelif sektörlerde dijital mecralarda karşı karşıya kaldığı aldatıcı ticari tasarımlara yönelik incelemeler gerçekleştiriyor.

Bu kapsamda Kurul, yılın 9 ayında toplam 1340 dosya hakkında görüş ve değerlendirmelerde bulundu. Aldatıcı reklam veya haksız ticari uygulama olduğu tespit edilen 1173 dosya hakkında durdurma cezasının yanı sıra toplam 187 milyon 456 bin 473 lira idari para cezası uygulandı.

25 Eylül 2024 Çarşamba

Etiketler : reklam satın alma tüketici tasarım

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, vergi sisteminin adaletli olmasının, üst gelir gruplarının sorumluluklarını yerine getirmesini sağlarken dar gelirli vatandaşların sırtındaki yükü hafiflettiğini belirterek, "Çok kazanandan çok, az kazanandan az almak, vergideki temel amacımız bu” dedi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, HAK-İŞ Konfederasyonunun 49. kuruluş yıl dönümü programında, çalışma hayatını ilgilendiren konularda temel ilkelerinin, çalışanı ve işvereni mağdur etmeden uzlaşı zemininde buluşmak olduğunu, son yıllarda çalışanın ücretinde önemli iyileştirmeler yaptıklarını söyledi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde sendikal örgütlenmenin kolaylaştırılmasından iş güvenliği düzenlemelerine, kayıt dışı istihdamın azaltılmasından kadınların çalışma hayatına katılımının teşvik edilmesine kadar işçilerin yıllardır çözülmeyen sorunlarını çözüme kavuşturduklarını ifade eden Yılmaz, asgari ücret artışı ve salgın döneminde istihdamın korunması gibi adımlarla her zaman işçinin yanında olduklarını ortaya koyduklarını bildirdi.

810 MİLYAR LİRADAN KAMU OLARAK VAZGEÇTİK 

Asgari ücretle bu ücrete kadar tüm gelirleri her türlü vergiden istisna kıldıklarını hatırlatan Yılmaz, "Bu kanunu düzenlemeyi yapmamış olsaydık, asgari ücret ve asgari ücrete kadar tüm gelirlerden vergi alıyor olsaydık ne kadar vergi alacaktık diye baktığınızda 2025'te 810 milyar lira gibi bir rakamla karşılaşıyoruz. Yani 810 milyar liradan kamu olarak vazgeçtik biz. Maliyemiz vazgeçti" ifadelerini kullandı.

Yılmaz, Türkiye'nin istihdam üreterek büyüdüğünü anlatarak, emeğin yoğun olduğu iş kollarında ara eleman sıkıntısı yaşandığını, iş gücü arzının yeterli olmadığını ve işverenlerin en çok şikayet ettiği hususların başında çalıştıracak personel bulamamanın geldiğini gözlemlediklerini aktardı.

"Mesleki ve teknik eğitimde yeni bir açılımı devreye alarak iş gücü arzını piyasanın ihtiyaçlarıyla uyumlu hale getirmek istiyoruz." diyen Yılmaz, eğitim sistemi veya kısa dönemli kursların içeriğiyle iş gücü piyasasının ihtiyaçları arasında daha fazla örtüşme sağlanması gerektiğini kaydetti.

ÇOK KAZANANDAN ÇOK, AZ KAZANANDAN AZ ALMAK

Yılmaz, vergi sisteminin adaletli olmasının, üst gelir gruplarının sorumluluklarını yerine getirmesini sağlarken dar gelirli vatandaşların sırtındaki yükü hafiflettiğini belirterek, "Bizim de anlayışımız budur. Çok kazanandan çok, az kazanandan az almak, vergideki temel amacımız bu. Vergi adaletini güçlendirmek, vergide etkinliği sağlamak... Bu yönde geçtiğimiz dönem önemli adımlar attık" diye konuştu.

Gelir vergisi tarifesinde en alt dilimdeki vergi oranını düşürdüklerini, en üst dilimdeki vergi oranını yükselttiklerini bildiren Yılmaz, şöyle devam etti: "Vergi gelirlerinde sağlanan iyileşmeyi vatandaşlarımızın refahı ve ülkemizin istikrarı için verimli alanlara yönlendireceğiz. Bütçemizde temel vurgumuz şu, deprem harcamaları azaldıkça bir mali alanımız, imkanlar oluşacak. Bu mali imkanları da iki temel amaç için kullanmayı planlıyoruz. Birincisi ekonomimizi büyütmek, reel sektörümüzü, üretimimizi desteklemek, kalıcı bir şekilde yapısal dönüşümle sanayimizin teknolojik gücünü, katma değerimizi yükseltmek. İkincisi de sosyal refahı kalıcı bir şekilde arttırıcı tedbirler almak. Bu yönde bütçemizin imkanlarını değerlendirmek."

KAYIT DIŞILIĞI EN AZ SEVİYELERE ÇEKMEYİ HEDEFLEDİK

Cevdet Yılmaz, istihdamda kayıt dışının bir dönem yüzde 50'lerin üzerinde olduğunu, şu anda yüzde 20'lerin bir miktar üzerinde bulunduğu ve kayıt dışılığı en az seviyelere çekmeyi hedeflediklerini ifade etti.

İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarına da değinen Yılmaz, burada etnik ve dini kimlikten öte insanlığın katledildiğini belirterek, "Bir soykırım davası var malum. Uluslararası Adalet Divanı'nda soykırımla yargılanan bir İsrail hükümeti var. İnşallah en kısa sürede orada da ateşkes sağlanır. Orada yaşanan bu insanlık dışı manzaralar sona erer. İnsanların ihtiyaç duyduğu temel destekler, insani yardımlar ulaşır ve inşallah siyasi bir çözümle kalıcı bir huzura bölgemiz kavuşur." dedi.

23 Ekim 2024 Çarşamba

23 Ekim 2024 Tarihli ve 32701 Sayılı Resmî Gazete

YÜRÜTME VE İDARE BÖLÜMÜ

CUMHURBAŞKANLIĞINA VEKÂLET ETME İŞLEMİ

–– Cumhurbaşkanlığına, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet YILMAZ’ın Vekâlet Etmesine Dair Tezkere

YÖNETMELİKLER

–– Şarj Hizmeti Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik

–– Beşeri Tıbbi Ürünler ve Özel Tıbbi Amaçlı Gıdaların Geri Çekilmesi Hakkında Yönetmelik

TEBLİĞLER

–– Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesi

–– Hukuk Muhakemeleri Kanunu Hakem Ücret Tarifesi

–– Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tanık Ücret Tarifesi

İLÂN BÖLÜMÜ

a - Artırma, Eksiltme ve İhale İlânları

b - Çeşitli İlânlar

– T.C. Merkez Bankasınca Belirlenen Döviz Kurları ve Devlet İç Borçlanma Senetlerinin Günlük Değerleri

23 Ekim 2024 Çarşamba