HABER: MERVE ÖZCAN / İktisadi Araştırmalar Vakfı

ABD Başkanı Donald Trump, 10 Ağustos 2018’de sosyal medya hesabında Türkiye’den ithal edilen çeliğe uygulanan ek gümrük vergisini yüzde 25’ten yüzde 50’ye, alüminyuma uygulanan ek gümrük vergisini de yüzde 10’dan yüzde 20’ye çıkarılmasına onay verdiğini açıkladı.

Bilindiği üzere mart ayında yürürlüğe giren vergilerden sonra Türkiye, muafiyet alabilmek için ABD’de çok sayıda temaslarda bulunmuş, ancak çabaları sonuç vermeyince 22 Mayıs’ta ABD Başkanı Donald Trump’ın ithal çeliğe ve alüminyuma getirdiği vergilerle eş değerde olacak şekilde ABD’den ithal edilen 22 ürüne vergi koyacağını DTÖ’ye bildirmişti. 21 Haziran’da yürürlüğe giren vergilerden en yüksek olanları yüzde 40 ile alkollü içeceklere ve yüzde 35 ile otomobil ve motorlu araçlara gelmişti.
26 Haziran’da Resmi Gazete’de yayımlanan bir karar ile ABD’den ithal edilen viskiye getirilen vergi yüzde 40’tan yüzde 70’e, otomobillere getirilen vergi de yüzde 35’ten yüzde 60’a çıkarılmıştı.

DTÖ KURALLARINA AYKIRI

Son dönemde ikili ilişkilerin Türkiye’de tutuklu bulunan Rahip Andrew Brunson sebebiyle bir hayli gerilmesinin ardından gelen Trump’ın son kararının, TL’nin dolar karşısında ciddi düşüş yaşaması üzerine alındığı ifade edildi. Kararın ardından Türkiye’den ilk tepkiyi Ticaret Bakanlığı vererek, vergilerin iki katına çıkarılmasının DTÖ kurallarına aykırı olduğu ve çelik ile alüminyum ihracatçılarının menfaatlerinin korunacağı belirtildi.

TOPLAM İHRACATI ETKİLEMEDİ

13 Ağustos 2018’de yürürlüğe giren vergilerin ilk defa uygulamaya konulduğundan bu yana geçen sürede sektördeki yansımalarına bakıldığında ülkemizin çelik ve alüminyum ihracatının çok fazla etkilenmediğini görüyoruz. Demir, çelik ve alüminyum ürünlerinde Türkiye’nin 2017 yılında ABD’ye olan 1.1 milyar dolarlık ihracatı, 157 milyar dolarlık toplam ihracatımızın binde 7’si. 2018 yılı ocak-haziran döneminde çelik ihracatımız yüzde 20 artarak, 7 milyar dolardan 8.4 milyar dolara yükseldi. ABD’ye olan çelik ihracatımız ise yüzde 41.3 gerileyerek 439 milyon dolara düştü. Buna karşın ABD’nin çelik ihracatımız içindeki payının yüzde 5.2 gibi düşük bir düzeyde olması toplam ihracatımızın olumsuz etkilenmesini önledi.

UZUN VADEDE

Alüminyumda da durum çelikten farklı değil. Ocak-haziran döneminde ülkemizin alüminyum ihracatı yüzde 25 artış göstererek, 1.5 milyar dolara yükseldi. ABD’nin alüminyum ihracatımızdaki payı çelik ile aynı düzeyde, yani yüzde 5.2. 2018’in ilk altı ayında ABD’ye alüminyum ihracatımız 77.5 milyon dolar seviyesinde seyretti. Tüm bunlara rağmen, ABD’nin çelik ve alüminyum ihracatımızdaki payı çok küçük gibi gözükse de Trump yönetiminin aldığı son kararın, Türk üreticilerin küresel müşterileriyle uzun vadeli ilişkilerine zarar verebileceği dile getiriliyor.

Çelik ihracatında pazar çeşitlendirilmesi akılcı bir önlem olsa da, kısa vadede ABD ve AB gibi pazarların Türk ihracatçısı için önemi yadsınamaz. Ayrıca ABD pazarında ek tarifelerle karşılaşan Çinli firmaların da alternatif pazarlara girmek için agresif stratejiler uygulayacağı hesaba katılmalı.
AB’nin de ithalatta ortalamanın üzerinde bir artış ile karşılaşması halinde korunma önlemlerine başvurarak ek tarife uygulayacağı kararı geçtiğimiz günlerde alındı. Dolayısıyla ihracatın AB pazarına yönlendirilmesi de mümkün olmayacak. Bu koşullarda sorunun diyalog yoluyla çözüme ulaştırılması ve çelik üreticisinin rahatlatılması öncelik olmalı.

YENİ BÖLGELER

Türk çelik üreticilerinin yeni pazarlara yönelme arayışında olduğu da konuşuluyor. Bu noktada Uzakdoğu gibi başka pazarlara yönelme de gündemde. Yeni dönemde ABD yerine Güneydoğu Asya, Batı Afrika ile Orta ve Güney Amerika bölgelerine yoğunlaşma ihtimalinin altı çiziliyor.

DAVA AÇMA HAZIRLIĞI

Kararın ardından konuşan Çelik Federasyonu Başkanı Namık Ekinci, Trump hükümetine dava açmaya hazırlandıklarını belirtti. Ancak söz konusu dava sürecinin ABD’ye yapılan ihracatı 2-3 yıllık bir süre için durma noktasına getirebileceği ifade ediliyor. Bu noktada çözümün bir an önce siyasi yollardan sağlanması herkes için en iyisi.

29 Ağustos 2018 Çarşamba

Etiketler : Gündem

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), makrofinansal istikrar ve parasal aktarım mekanizmasının desteklenmesi amacıyla bazı adımlar attı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'dan (TCMB) yapılan duyuruya göre, Türk lirası (TL) mevduat hesaplarına uygulanan zorunlu karşılık oranları ile yabancı para (YP) mevduat için TL cinsinden tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık oranı değiştirildi.

Buna göre, kısa vadeli TL mevduatta yüzde 12 olan oran yüzde 15'e, uzun vadeli TL mevduatta yüzde 8 olan oran da yüzde 10'a çıkarılırken, YP mevduat için TL tesis oranı yüzde 8'den yüzde 5'e indirildi. Zorunlu karşılıklar, 27 Eylül 2024'te tesis edilecek.

TL mevduat için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıklara faiz uygulamasında TL'ye geçiş oranı koşulu kaldırıldı.

TL'ye geçiş oranı seviyesine göre uygulanan azami komisyon oranı yüzde 5'ten yüzde 8'e yükseltildi.

21 Eylül 2024 Cumartesi

Etiketler : Merkez Bankası TL Para

Ticaret Bakanlığı Basın Müşaviri Fatih Uysan, Türkiye Cumhuriyeti'nin, hükümeti ve halkıyla topyekun Filistin'in yanında olduğunu belirterek, "Türkiye'nin gümrük sistemi kısmen 9 Nisan 2024'ten, tamamıyla 2 Mayıs 2024'ten beri ihracat ve ithalatta İsrail'e kapalıdır” dedi.

Basın Müşaviri Uysan, sosyal medya hesabı X'ten, Ticaret Bakanlığının, "İsrail'le ticaretin 3. ülkeler üzerinden sürdüğü" iddialarını yalanladığı açıklamasına atıfta bulunarak, konuya ilişkin paylaşım yaptı.

Cumhuriyet Halk Partisinin başkan yardımcısının, "İsrail İstatistik Kurumu"nun verilerine işaret ederek İsrail ile ticaretin sürdüğüne ilişkin açıklamalarını şaşkınlık ve üzüntüyle izlediklerini bildiren Uysan, şu değerlendirmelerde bulundu: "İsrail zulmü altında Filistin, Gazze ve Batı Şeria'da 41 bin kişinin şehit olduğu, Lübnan'da daha iki gün önce onlarca kişinin can verdiği ve binlerce kişinin yaralandığı bir dönemde Sayın Cumhurbaşkanımız, hükümetimiz ve Türk halkı cansiperane bir şekilde Filistin halkı ile birlikte mücadele ederken, dünyada İsrail ile tüm ticareti durdurmuş tek ülke Türkiye iken, yapılan bu mesnetsiz ve İsrail makamları ile işbirliği yaparak yalan ve çarpıtma amaçlı açıklamaların, Filistin davası ve Filistinlilerin menfaatleri ile hiçbir alakası bulunmamaktadır.

Sadece İsrail'in menfaatlerine hizmet ediyorlar. Bu açıklamaların en acı ve utanılacak tarafı, söz konusu açıklamalarda Türkiye Cumhuriyeti'nin resmi gümrük ve dış ticaret sistemleri ve Türkiye İstatistik Kurumunun şeffaf ve gerçek veri ve istatistikleri dururken İsrail servislerinin ve kurumlarının dezenformasyon amaçlı verilerinin kaynak gösterilmesidir. Başlı başına bu bile, bu açıklamayı gerçekleştiren siyasi ve bir kısım medya zevatın Filistinlileri ağzına dahi almazken Türkiye'yi ve hükümeti yıpratmak hedefiyle İsrail'in çıkarlarına hizmet ettiğini, kimlerden bilgi ve yönlendirme aldığını açıkça ortaya koymaktadır. Tek dertleri, dünyada Filistin için en çok uğraşan, İsrail soykırımı karşısında onurlu ve haysiyetli bir duruş ve politika izleyen ve Filistinli tüm yetkililerin devamlı teşekkür ettiği Türkiye'nin ve hükümetinin mazlum Filistin için verdiği büyük çabalarına zarar vermektir. Zaten İsrail makamlarının sosyal medya paylaşımlarında onları överek atıf yaptığına zaman zaman şahit olduk."

Uysan, Türkiye Cumhuriyeti'nin, hükümeti ve halkıyla topyekun Filistin'in yanında olduğunu vurguladı.

"Türkiye'nin gümrük sistemi kısmen 9 Nisan 2024'te, tamamıyla 2 Mayıs 2024'ten beri ihracat ve ithalatta İsrail'e kapalıdır." ifadesini kullanan Uysan, şunları bildirdi: "Açıkladığımız gibi, sadece Filistin Ulusal Ekonomi Bakanlığının uygunluk verdiği, Filistinlilere ulaştırılan ve Filistinli mazlumların ihtiyacı olan ürünler, bu uygunluk sonrası varış yeri Filistin olmak şartıyla sevk edilebilmektedir. Hal böyleyken bu yalan ve iftira korosunun amacı, Türkiye'nin tüm dünya ülkelerine yaptığı ihracatı bile sabote etmek, İsrail çıkarlarına hizmet etmek ve Filistinli mazlumların ihtiyacı olan ürünleri dahi temin etme süreçlerine zarar vermektir. Bu konuda Ticaret Bakanlığımız, gerekli açıklamayı iki gün önce yapmıştır."

20 Eylül 2024 Cuma