Ocak ayında teşvik belgeli yatırım sayısı önceki yılın aynı ayına göre yüzde 116 artarak bin 496’ya çıkarken, öngörülen sabit yatırım ise yüzde 150 artarak 83.1 milyar lira oldu.


 

2023 yılı Ocak ayında teşvik belgeli yatırım sayısı önceki yılın aynı ayına göre yüzde 116 artarak 1496’ya çıkarken, öngörülen sabit yatırım ise yüzde 150 artarak 83.1 milyar lira oldu. EKONOMİ gazetesindeki Hüseyin Gökçe imzalı habere göre, teşvik belgelerinin 1460’ı yerli firmalar, 36’sı yabancı firmalar için düzenlenirken, sabit yatırımların yüzde 98’i yerli yatırımcılardan geldi. Ocak ayında düzenlenen 1.496 adet belgenin, 970 adedi komple yeni yatırım niteliğinde olup, 47.7 milyar lira ile toplam sabit yatırım tutarının %57’sini oluşturdu.

 

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürü Dr. Mehmet Yurdal Şahin, Ocak ayı teşviklerini analiz etti:

     

Ocak ayında, 1.496 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenirken, bu belgelerde öngörülen sabit yatırım tutarı yaklaşık 83,1 milyar TL, öngörülen istihdamı ise 34.131 kişi oldu.        

 

Ocak ayında düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin 1.460 adedi yerli firmalar, 36 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alındı.         

 

Yerli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 81,1 milyar TL ve bunların toplam içindeki payı %98 olarak hesaplandı.      

 

Yabancı sermayeli firmalarca alınmış olan yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 2 milyar TL olup, toplam içindeki payı %2 oldu.        

 

2023 yılı Ocak ayında düzenlenen Yatırım Teşvik Belgeleri, 2022 yılı Ocak ayına göre; Belge adedi açısından %116 oranında, Öngörülen toplam sabit yatırım tutarı açısından %150 oranında artış ve Öngörülen istihdam açısından %48 oranında artış gösterdi.

 

YÜZDE 57’Sİ KOMPLE YENİ YATIRIM

 

Ocak ayında düzenlenen 1.496 adet belgenin, 970 adedi komple yeni yatırım niteliğinde olup, toplam sabit yatırım tutarının %57’sini (47,7 milyar TL) oluşturdu.       

 

440 adedi tevsi yatırımı niteliğinde olup, toplam sabit yatırım tutarının %35’ini oluştururken, diğer mahiyetlerdeki yatırımlar için, toplam sabit yatırım tutarının %8’ini (6,6 milyar TL) oluşturan 86 adet belge düzenlendi.          

 

İSTİHDAMIN YARISINA YAKINI BÖLGESEL DESTEK SINIFINDAN

 

Bölgesel destek sınıfında yer alan yatırım teşvik belgeleri, toplam belge adedinin %60’ını, öngörülen toplam sabit yatırım tutarının %27’sini ve toplam istihdamın %48’ini oluşturuyor.             

 

Bölgesel teşvik uygulaması kapsamında olup Organize Sanayi Bölgelerinde yapılması planlanan yatırımlara yönelik düzenlenen bölgesel-alt bölge destek sınıfında yer alan yatırım teşvik belgeleri, toplam belge adedinin %14’ünü, toplam sabit yatırım tutarının %12’sini ve öngörülen toplam istihdamın da %25’ini oluşturdu.             

 

Bu dönemde, 3305 sayılı Kararla belirlenmiş olan öncelikli yatırım konularında 89 adet yatırım teşvik belgesi düzenlenmiş olup; bu yatırımların istihdama katkısının 2.598 kişi olması planlanıyor.          

 

Bölgesel, Bölgesel-Alt Bölge ve Bölgesel Öncelikli yatırım olarak desteklenen yatırımlar, Ocak ayında düzenlenen belgelerin belge adedinde %79’unu, sabit yatırım tutarında %47’sini, istihdamda ise %80’nini oluşturdu.         

 

Yatırım teşvik belgelerinin bölgesel dağılımında 1. Bölge; belge adedi, sabit yatırım tutarı ve istihdam açısından ilk sırada yer aldı. 6. Bölgenin öngörülen istihdam açısından %27 pay ile 2. sırada yer alıyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinin yer aldığı 5. Bölge ve 6. Bölgede öngörülen istihdam toplamı 12.174 kişi olup, toplam öngörülen istihdamın %35’ini oluşturuyor.              

 

Bölgesel Destek Sınıfı kapsamında 6. Bölgeye sağlanan teşvik unsurları, 6. Bölgede emek yoğun sektörlere yapılan yatırımlarda önemli bir artış sağlıyor. Bu kapsamda 6. Bölgede Giyim Eşyası İmalatı konusunda düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen istihdam, toplam 6. Bölge yatırım teşvik belgelerinde öngörülen istihdamın %70’ini oluşturdu.             

 

“İLK SIRADA İMALAT SANAYİ”

 

Belge adedi açısından imalat sektörü %63 (944 adet belge) pay ile birinci sırada yer almaktadır. İmalat sektörünü %22 (334 adet belge) ile enerji sektörü, %11 (164 adet belge) ile hizmetler sektörü, %3 (36 adet belge) ile tarım sektörü ve %1 (18 adet belge) ile madencilik sektörü takip etti.            

 

İmalat sektörü öngörülen toplam sabit yatırım tutarı içinde %54 (45,2 milyar TL) ve öngörülen istihdam içinde de %84 (28.733 kişi) pay ile ilk sırada yer aldı.             

 

İstanbul’da 164 belge Yatırım teşvik belgelerinin belge adedine göre sıralamasında İstanbul %10 (164 adet belge) pay ile ilk sırada yer almaktadır. İstanbul’u sırasıyla İzmir, Ankara, Bursa ve Kocaeli izlemektedir.            

 

2023 OCAK AYINDA TAMAMLAMA VİZESİ YAPILAN VE İPTAL EDİLEN YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ

 

Ocak ayında 276 adet yatırım teşvik belgesinin tamamlama vizesi yapıldı. Tamamlama vizesi yapılan belgelerin toplam sabit yatırım tutarı 3,3 milyar TL ve gerçekleşen istihdamı 14.080 kişi.     

 

Ocak ayında 67 adet yatırım teşvik belgesi iptal edildi. İptal edilen belgelerin öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 965 milyon TL ve öngörülen istihdamı 2.255 kişi.

 

İMALAT SEKTÖRÜNDE BELGE ADEDİ AÇISINDAN İLK 3 SEKTÖR

  • Makine ve Teçhizat İmalatı: %20 (186 belge)
  • Metal Eşya İmalatı: %11 (104 belge)
  • Gıda ürünler ve İçecek İmalatı: %9 (84 belge)

İMALAT SEKTÖRÜNDE ÖNGÖRÜLEN SABİT YATIRIM AÇISINDAN İLK 3 SEKTÖR

  • Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı: %29,5 (13,3 milyar TL)
  • Tekstil Ürünleri İmalatı: %11,4 ( 5,2 milyar TL)
  • Makine ve Teçhizat İmalatı: %9,3 (4,2 milyar TL)

İMALAT SEKTÖRÜNDE ÖNGÖRÜLEN İSTİHDAM AÇISINDAN İLK 3 SEKTÖR

  • Giyim Eşyası İmalatı: %31 (8.927 kişi)
  • Tekstil Ürünleri İmalatı: %9,3 (2.692 kişi)
  • Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı: %9 (2.559 kişi)

 

14 Mart 2023 Salı

Emtia piyasasında Fed'in faiz indirimlerine ilişkin beklentilerin güçlenmesi ABD'nin yaptırım kararları ve Çin'in attığı adımlarla geçen hafta sert yükselişler yaşanırken tarım grubunda üretimin artacağına yönelik öngörülerle negatif ayrışma görüldü.


Emtia piyasasında geçen hafta yükseliş eğilimi hakimdi.

 

ABD'de enflasyona dair endişelerin ve dolara talebin azalması emtia gruplarında genel olarak talebi olumlu etkiledi.

 

Analistler, ülkede Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) beklentilerin altında artmasının, enflasyonun ikinci çeyreğin başında yavaşlama eğilimine devam ettiğini gösterdiğini ve eylül ayı için faiz indirimi beklentilerini artırdığını belirterek, söz konusu durumun emtia piyasasında risk iştahını artırdığını söyledi.

 

ABD'nin Çin'e yönelik yaptırım kararlarına Çin'den de misilleme gelebileceğine ilişkin öngörüler de arz endişelerini tetikledi.

 

Emtia piyasasında, Fed'in faiz indirimlerine dair beklentilerin güçlenmesi, ABD'nin yaptırım kararları ve Çin'in ekonomisini güçlendirmek için attığı adımlarla geçen hafta sert yükselişler görülürken tarım grubu, üretimin artacağına yönelik öngörülerle negatif ayrıştı.

 

Geçen hafta ons bazında altın yüzde 2,3, gümüş yüzde 11,5, platin yüzde 8,6, paladyum yüzde 3,1 değer kazandı.

 

Gümüşün onsu, 31,59 dolarla Şubat 2013'ten bu yana en yüksek seviyeyi test etti.

 

ABD'nin petrol hariç ithalat fiyat endeksinin son 16 ayın en büyük artışını kaydetmesinin ardından enflasyondan korunma aracı olarak artan talepten dolayı değerli metallerde sert yükselişler görüldü.

ABD'NİN ÇİN İÇİN GÜMRÜK VERGİLERİNİ ARTIRMA KARARIYLA BAZ METALLER SERT YÜKSELDİ

 

Baz metallerde geçen hafta ABD'nin Çin için gümrük vergilerini artırma kararıyla sert yükselişler yaşandı.

 

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, kritik endüstrilerdeki yerli üretimi desteklemek amacıyla Çin'den ithal edilen çelik ve alüminyum, yarı iletkenler, elektrikli araçlar, bataryalar, kritik mineraller ve güneş pilleri gibi ürünlere yönelik gümrük vergilerini artırma kararı aldı.

 

Çin hükümetinin ülke ekonomisi için attığı destekleyici adımlar özelikle baz metallerde talebin daha fazla artabileceği öngörülerini öne çıkardı.

 

Halihazırda sıkıntılı durumda olan gayrimenkul sektörü için ise Çin hükümetinin yerel yönetimlerin makul fiyatlardan konut satın almasına izin vereceği bildirildi. Öte yandan, hükümet vatandaşlara uygulanan mortgage faizlerinde taban uygulamasını kaldırdığını duyurdu.

 

Bu gelişmelerle, tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar, libre bazında, bakırda yüzde 10,1, alüminyumda yüzde 4,1, çinkoda yüzde 3,3, kurşunda yüzde 3,2, nikelde yüzde 10,5 artış kaydetti.

 

BAKIRIN LİBRESİ, 5,24 DOLARLA TARİHİ ZİRVEYİ GÖRDÜ

 

Ekonomilerde en kötünün görüldüğü beklentisi ve artık faiz indirimlerinin başlayacağına yönelik öngörülerle özellikle bakır piyasasında yeniden toparlanma yaşandı.

 

Uzak Doğu'da, faiz indirimlerinin başlayabileceğine yönelik beklentilerle bölgeye verilen siparişlerde de artışlar olması bakır talebinde canlanmaya yol açtı.

 

Özellikle elektrikli araç kullanımının ve yenilenebilir enerjinin artması da bakır fiyatlarında sert artışlara neden oldu. Aynı zamanda uluslararası ticarette de ABD'nin Çin'e engeller koyması, yeni vergiler getirmesi, Rusya'ya uygulanan yaptırımlar da özellikle bakır fiyatlarının yönünü etkiledi.

 

Çin'deki devalüasyon endişeleri de bakır fiyatlarının artmasına neden olan önemli bir faktör olarak öne çıktı.

 

Melbourne merkezli madencilik şirketi BHP Group, Güney Amerika'daki bakır varlıkları için Londra merkezli Anglo American'a 43 milyar dolarlık teklif yapmıştı. Anglo American ise bu teklifi reddederek kendisini bir bakır devine dönüştürmek için planladığı bir yeniden yapılanmayla elmas, platin ve kömür madenciliğinden çıkmaya karar verdi.

 

Analistler, madencilik şirketlerinin girişimlerinin de bakıra olan talebi ortaya koyduğunu dile getirdi.

 

Nikel fiyatları ise dünyanın en büyük maden yataklarından bazılarını barındıran Fransa'nın, topraklarından 17 bin kilometre uzaklıktaki kolonisi Yeni Kaledonya'daki şiddet olaylarının üretimi kesintiye uğratmasıyla sert yükseldi.

 

Enerji grubuna bakıldığında ise Brent petrolün varil fiyatı yüzde 1,4, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın İngiliz Termal Birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı yüzde 17,1 arttı.

 

Petrol fiyatlarının yükselişinde, dünyanın en çok petrol tüketen ülkeleri ABD ve Çin'de talebin artacağı beklentisi etkili olmaya devam ediyor.

 

ABD Enerji Enformasyon İdaresinin açıkladığı resmi veriye göre, ülkedeki benzin stokları bir önceki hafta yaklaşık 200 bin varil, ticari ham petrol stokları ise yaklaşık 2 milyon 500 bin varil azaldı. Piyasa beklentisi, ham petrol stoklarının yaklaşık 400 bin varil azalacağı yönündeydi.

 

Dünyanın en çok petrol tüketen ülkesinde stokların beklentilerin üzerinde düşmesi ülkede talebin arttığına işaret ederek fiyatları yukarı yönlü destekliyor.

 

Doğal gaz fiyatları, ABD Enerji Enformasyon İdaresinin haftalık doğal gaz stoklarının beklenenden daha az arttığını bildirmesinin ardından yükseldi. Bu durum, aşırı arza ilişkin endişelerin azalmasına yardımcı oldu.

 

ŞEKERİN LİBRESİ 0,1795 DOLARLA EKİM 2022'DEN BU YANA EN DÜŞÜK SEVİYEYİ GÖRDÜ

 

Tarım grubu, geçen hafta negatif seyretti.

 

Chicago Ticaret Borsası'nda geçen hafta kile başına fiyatlar buğdayda yüzde 2, mısırda yüzde 3,6, pirinçte yüzde 3,1 azalırken, soya fasulyesinde yüzde 0,7 arttı.

 

Intercontinental Exchange'de libre bazında fiyatlar pamukta yüzde 1,8, kahvede yüzde 2, şekerde yüzde 6,2 azalış kaydetti. Kakaonun ton başına fiyatı ise yüzde 17,4 azaldı.

 

Şekerin libresi 0,1795 dolarla Ekim 2022'den bu yana en düşük seviyeyi gördü.

 

Dünya buğday ve pirinç üretim tahminlerinin artış göstermesi, fiyatlarda değer kaybına neden oldu.

 

Fildişi Sahili, Gana ve Endonezya'da yağışların artmasının üretime yönelik endişeleri azaltmasıyla kakao fiyatlarında sert düşüş görüldü.

 

Brezilya'da artan şeker üretimi fiyatların düşmesine sebep oldu.

 

Kahve stoklarının yeniden artış göstermesi ve üretim fazlası beklentileri, fiyatlarda değer kaybına yol açtı.

 

Uluslararası Kahve Organizasyonu (ICO) 2023/2024 sezonunda 1 milyon torba üretim fazlası olacağını tahmin ediyor. Avustralya'da pamuk üretiminin artacağı beklentileri de fiyatları aşağı yönlü etkiledi.

20 Mayıs 2024 Pazartesi

Trendyol Süper Lig'de dün aldığı galibiyetle taraftarını sevindiren Fenerbahçe'nin borsada işlem gören hisseleri yaklaşık yüzde 5 değer kazanarak yatırımcısının da yüzünü güldürdü.


Trendyol Süper Lig'in 37. haftasının sonuçları borsada hisse fiyatlarına da yansıdı.


Ligde Galatasaray'ın 6 puan gerisinde çıktığı karşılaşmada lig lideri Galatasaray'ı mağlup ederek puan farkını 3'e indiren Fenerbahçe hisseleri, galibiyetin ardından haftaya güçlü yükselişle başladı.


Cuma günü 105 liradan kapanış yapan Fenerbahçe Futbol AŞ'nin hisse fiyatı, açılışta yaklaşık yüzde 8 yükselirken, şu sıralarda önceki kapanışın yaklaşık yüzde 5 üzerinde 110 lirada dengelendi.


Galatasaray deplasmanından 0-1'lik galibiyetle ayrılan sarı-lacivertli ekip, böylece şampiyonluk yarışında Galatasaray'ın bu hafta şampiyonluğunu ilan etmesinin önüne geçti.


Öte yandan Galatasaray Spor AŞ hisse fiyatı, Fenerbahçe karşısında alınan mağlubiyetin ardından yüzde 2,5 değer kaybederek 8,84 liraya geriledi.


Borsa İstanbul'da işlem gören diğer spor hisselerinden Beşiktaş ise yüzde 9,9 değer kazancıyla 33,02 lira ile tavan fiyattan işlem görürken, Trabzonspor hisseleri yüzde 1 yükselişle 2,06 liradan alıcı buluyor.


Sportif başarının finansal açıdan önemli olduğunu kaydeden analistler, ligin üst sıralarında yer alan takımların Avrupa kupalarında mücadele ederek önemli gelir elde etme şansı bulunduğunu anımsattı.

20 Mayıs 2024 Pazartesi