Avrupa'nın "tahıl ambarı" olarak bilinen Ukrayna'nın Rusya tarafından saldırıya uğraması, buğday fiyatlarını 14 yılın en yüksek seviyesine çıkarırken, ekmek, makarna ve bisküvi gibi ürünlerin fiyatını artırması bekleniyor.
Rusya'nın Ukrayna'ya askeri müdahalesiyle tarımsal emtia fiyatlarındaki yükseliş ivme kazanırken, artan fiyatlar küresel gıda enflasyonu için yukarı yönlü risk oluşturuyor.
Dünya buğday ihracatında önemli bir role sahip Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilim, buğday arzının olumsuz etkilenebileceğine, fiyatlardaki yukarı yönlü baskının sürebileceğine ve bu ülkelerin buğday ihracatının durma noktasına gelebileceğine dair endişeleri artıyor.
Azak Denizi ve Karadeniz'deki birçok limanın kapalı olması, sigorta yapılamaması, nakliye maliyetlerinin yüksek olması ve bazı gemilerin savaş bölgesine yönelik rotaları kullanmayı tercih etmemesi sorunu daha da ağırlaştırıyor.
Buğdayın fiyatı tarihi seviyelere ulaşırken, ayçiçek yağı ve soya fasulyesinde de kıtlık riskinin bulunduğu belirtiliyor.
Gübre fiyatları ise artmaya devam ederken, yaşanan son gelişmeler tarım sektörünün başlıca tedarikçi ülkeler olan Rusya ve Ukrayna'ya ne kadar bağımlı olduğunu gösteriyor.
Batılı ülkelerin Rusya'ya yönelik sert ekonomik yaptırımlarına rağmen Ukrayna'da savaş devam ederken, küresel arza ilişkin endişelerin artmasıyla buğday fiyatlarının 14 yılın zirvesine ulaştığı dikkati çekiyor.
Chicago Borsasında (CBOT) buğday fiyatları kile başına 4 Mart'ta 12,09 dolarla 2008'den bu yana en yüksek seviyesini gördü. Böylece en temel gıda maddelerinden biri olan buğday fiyatları hafta boyunca yüzde 40'tan fazla artış gösterdi.
Uzmanlar, şubat ve mart 2008'deki kısa süreli artışlar dışında, buğdayın modern tarihte bugün olduğundan daha pahalı olmadığını belirtiyor. Buğday fiyatının nerede zirve yapacağını tahmin etmek zorlaşırken, 2008'de kaydedilen 13,17 dolarlık zirveyi geçmesinin çok yakın olduğuna kesin gözüyle bakılıyor.
Bu yükselişin halihazırda yüksek seyreden küresel gıda fiyatlarını daha da olumsuz etkilemesi öngörülürken, un ve yem üretiminde kullanılan buğday fiyatlarındaki artışın ekmek, makarna ve bisküvi gibi ürünlerin fiyatını da artırması bekleniyor.
Yaklaşık yüzde 70'i verimli topraklarla kaplı olan Ukrayna'nın 32 milyon hektarlık ekilebilir araziye sahip olduğu belirtiliyor. Bu oran tüm Avrupa Birliği'ndeki (AB) ekilebilir arazinin 3'te 1'ine tekabül ediyor.
Son 20 yılda Ukrayna tarımı yükseliş yaşarken, bugün ülkenin dünyanın en büyük 10 tahıl ihracatçısından biri olduğu kaydediliyor.
Rusya ve Ukrayna, dünya buğdayının yaklaşık yüzde 14'ünü üretiyor ve bu oran küresel buğday ihracatının neredeyse 3'te 1'ini oluşturuyor.
İki ülkenin küresel buğday ihracatındaki toplam paylarının 2019'da yüzde 25 düzeyinde olduğu kayıtlarda yer alıyor.
Dünyanın en büyük buğday ihracatçısı Rusya'nın 2019'da küresel buğday ihracatındaki payı yaklaşık yüzde 18 düzeyinde bulunuyor. Yüzyıllardır önemli bir buğday üreticisi konumunda olan ve Avrupa'nın "ekmek sepeti" olarak da adlandırılan Ukrayna ise dünyanın en büyük 5'inci buğday ihracatçısı olarak ön plana çıkıyor.
Rusya-Ukrayna savaşıyla hız kazanan buğday fiyatlarındaki artışın özellikle Asya ve Afrika'da buğday ithal eden ülkeler için maliyeti artıracağı ve sonuçlarının ağır olacağı tahmin ediliyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, 2020'de Lübnan'da tüketilen tüm buğdayın yaklaşık yüzde 50'si, Yemen'de yüzde 22'si ve Libya'da yüzde 43'ü Ukrayna'dan ithal ediliyor.
Savaşın etkisiyle enerji fiyatlarındaki yükseliş, gübre fiyatlarındaki artışla birlikte gıda fiyatlarındaki yükselişi destekliyor.
Çatışmaların etkisiyle tahrip edilen yollar gibi ulaşımda yaşanan zorlukların ve azalan üretimin, olası bir "buğday kıtlığı" endişesini de beraberinde getirmesi bekleniyor.
Uzmanlar, küresel buğday arzının yüzde 35'inin hayvan yemi için kullanıldığına işaret ederken, bu durumdan et ve diğer hayvansal ürünlerin fiyatlarının da zarar görebileceğine dikkati çekiyor.
Halihazırda enerji kriziyle mücadele eden AB'nin savaşla birlikte gıda arzında sıkıntı yaşaması beklemezken, fiyatların artmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Commerzbank Kıdemli Emtia Analisti Carsten Fritsch, buğday fiyatının hafta başından bu yana yaklaşık yüzde 40 arttığını belirtti.
Fritsch, "Yükselişin sonu görünmüyor çünkü dünya buğday ihracatının yüzde 30'u Ukrayna'daki savaş nedeniyle küresel pazarda kesildi." değerlendirmesinde bulundu.
Ukrayna'nın hafta başında Karadeniz limanlarını Rus saldırısının sonuna kadar kapalı tutacağını anımsatan Fritsch, Ukrayna'dan deniz yoluyla buğday sevkiyatının yapılamayacağını aktardı.
Fritsch, Rusya'nın da buğday ihraç etmekte zorlanmasının olası olduğunu, hiçbir geminin kriz bölgesine gitmeye istekli olmayacağını kaydetti.
Sigorta şirketlerinin bunu karşılamak için önemli ölçüde daha yüksek primler talep edeceğine dikkati çeken Fritsch, nakliye şirketlerinin Rusya'dan veya Rusya'ya yapılan teslimatlar için sipariş kabul etmediğini belirtti. Fritsch, "Her durumda hemen hemen hiçbir alıcı şu anda Rusya'dan buğday sipariş etmeye istekli değil." ifadesini kullandı.
Yüksek fiyatların talebi frenlemeye başladığına dair işaretler olduğuna dikkati çeken Fritsch, talebin mümkün olan her yerde alternatif tahıl türlerine kaymasının muhtemel olduğunu belirtti.
Fritsch, bu nedenle mısır fiyatlarının da son günlerde önemli ölçüde arttığına işaret ederek, mısırın hafta başından bu yana yüzde 20'lik değer kazandığını bildirdi.
Mısırın da Ukrayna'daki savaştan etkilendiğini belirten Fritsch, dünya mısır ihracatının neredeyse 5'te 1'inin Karadeniz bölgesinden geldiğini, Ukrayna'nın dünyanın en büyük mısır ihracatçılarından biri olduğunu ifade etti.
Fritsch, devam eden savaşın bu yılki mahsulün ekilmesini de zorlaştırabileceğini dile getirdi.
08 Mart 2022 Salı
Apple, merakla beklenen Apple Intelligence yapay zeka özellikleriyle inşa edilen iOS 18’i herkesin kullanımına sundu. iOS 18 zaten bir süredir herkese açık beta sürümünde isteyenler tarafından kullanılabiliyordu, ancak şimdi ise Apple, kararlı iOS 18 güncellemesini yayınladı.
İOS 18 HANGİ YENİLİKLERİ SUNUYOR?
Apple, teknoloji dünyasında merakla beklenen iOS 18 güncellemesini resmi olarak duyurdu. iPhone 16 serisi ile tanıtılan bu yeni güncelleme, kullanıcılara geniş özelleştirme seçenekleri ve çeşitli performans iyileştirmeleri sunuyor. Peki, iOS 18 nasıl kurulur ve hangi iPhone modellerini destekliyor? İşte detaylar:
Ana Ekran Özelleştirmesi
iOS 18 ile ana ekranın görünümü kullanıcılar tarafından daha fazla kontrol edilebilecek. Koyu ve Renkli seçenekleri sayesinde uygulama simgelerinin renkleri değiştirilebilecek. Ayrıca, uygulama simgelerini metin etiketleri olmadan kullanarak, ekranın daha geniş ve sade bir görünüme kavuşması sağlanabilecek.
Yeniden Tasarlanan Denetim Merkezi
Apple, iOS 18’de Denetim Merkezi’ni tamamen yeniledi. Artık kullanıcılar, denetimleri özelleştirebilir ve birden fazla sayfaya yayarak yeniden düzenleyebilir. Kontrol boyutları da isteğe göre ayarlanabilecek. Bu sayede, Denetim Merkezi daha kullanışlı hale gelecek ve kişisel tercihlere göre düzenlenebilecek.
iMessage Yenilikleri
iOS 18 ile iMessage, yeni özelliklerle daha da zenginleşiyor. Kullanıcılar artık herhangi bir emojiyi Tapback tepkisi olarak kullanabilecek. Ayrıca, Salla ve Patlat gibi yeni metin efektleri sayesinde mesajlar daha eğlenceli hale gelecek. Metinler kalın veya italik olarak biçimlendirilebilecek. Bunun yanında, Android cihazlarla gelişmiş mesajlaşma desteği sağlayan RCS desteği de eklendi. Ancak, bu özelliğin kullanılabilmesi için operatörün de bu hizmeti desteklemesi gerekiyor.
Yenilenen Fotoğraflar Uygulaması
Apple, iOS 18 ile Fotoğraflar uygulamasında büyük bir değişikliğe gitti. Clean Up adlı yapay zeka destekli yeni özellik sayesinde, fotoğraflardan istenmeyen nesneleri kolayca kaldırmak mümkün. Ayrıca, uygulamanın kullanıcı arayüzü de yeniden tasarlandı. Karşılama ekranı daha sade ve kullanışlı hale getirildi.
Tüm Uygulamaları Kilitleme ve Gizleme
Güvenliğe büyük önem veren iOS 18, kullanıcılara tüm uygulamaları Face ID, Touch ID veya şifre ile kilitleme imkânı sunuyor. Bu özellik sayesinde, kişisel verilerinizi korumak için uygulamalarınızı daha güvenli hale getirebilirsiniz. Ayrıca, uygulamaları gizleyerek kilitli klasörlerde saklayabileceksiniz.
Parolalar Uygulaması
iOS 18, Parolalar adlı yeni bir uygulamayı kullanıma sunuyor. Daha önce iCloud Keychain aracılığıyla erişilebilen bu özellik, şimdi bağımsız bir uygulama olarak karşımıza çıkıyor. Parolalar uygulaması, şifrelerinizi, WiFi parolalarınızı ve güvenlik anahtarlarınızı saklamanızı sağlıyor. Ayrıca, sızdırılmış veya zayıf parolalara sahip hesaplarınızı da Güvenlik altında ayrı bir bölümde görebiliyorsunuz.
Oyun Modu
Mac’te olduğu gibi şimdi de iPhone'lara geliyor. Bu mod, oyun oynarken arka plan etkinliklerini en aza indirerek daha iyi kare hızları sağlıyor. Ayrıca, AirPods’lardaki ses gecikmesi azalacak ve kablosuz oyun kontrol cihazlarıyla daha iyi bir oyun deneyimi sunulacak.
Dikkat Dağıtıcı Öğeleri Gizleme
(Safari) iOS 18 ile birlikte Safari tarayıcısına entegre edilen yeni bir özellik, "Dikkat Dağıtıcı Öğeleri Gizle" seçeneği ile karşımıza çıkıyor. Bu özellik sayesinde haber bülteni kayıt formları ve çerez izinleri gibi bazı dikkat dağıtıcı öğeleri gizleyerek daha temiz bir tarayıcı deneyimi elde edebilirsiniz. Ancak Apple, bu özelliğin bir reklam engelleyici olmadığını belirtiyor. Eğer gizlenen bir reklam yenilenirse tekrar görünür hale gelebilir.
iOS 18 Nasıl Kurulur?
Yeni güncellemeyi yüklemek isteyen kullanıcılar, adım adım şu yolu izleyebilir:
1. Ayarlar > Genel > Yazılım Güncelleme bölümüne gidin.
2. Güncellemenin görünmesi birkaç dakika sürebilir, sabırlı olun.
3. Güncelleme aktif olduğunda, Şimdi Yükle seçeneğine basarak talimatları takip edin.
4. Eğer farklı bir sürüm görünüyorsa, ekranın altındaki iOS 18’e Yükselt seçeneğine tıklayın.
5. Telefonunuzu USB-C kablosu ile Mac veya PC’ye bağlayın.
6. Mac kullanıyorsanız Finder’ı, PC kullanıyorsanız iTunes’u açın.
7. Algılanan cihazı seçin.
8. Mac'te Option tuşuna basılı tutarak "iPhone'u Geri Yükle" butonuna tıklayın. PC'de ise bu işlemi Shift tuşu ile yapın.
9. Açılan pencereden daha önce indirdiğiniz iOS 18 IPSW dosyasını seçin.
10. Finder veya iTunes işlemi tamamlayana kadar bekleyin. Bu süreç biraz zaman alabilir.
iOS 18 Destekleyen iPhone Modelleri
Apple, iOS 18’i geniş bir iPhone yelpazesi için kullanıma sundu. İşte iOS 18'i destekleyen modellerin tam listesi:
- iPhone 16, iPhone 16 Plus, iPhone 16 Pro, iPhone 16 Pro Max
- iPhone 15, iPhone 15 Plus, iPhone 15 Pro, iPhone 15 Pro Max
- iPhone 14, iPhone 14 Plus, iPhone 14 Pro, iPhone 14 Pro Max
- iPhone 13, iPhone 13 mini, iPhone 13 Pro, iPhone 13 Pro Max
- iPhone 12, iPhone 12 mini, iPhone 12 Pro, iPhone 12 Pro Max
- iPhone 11, iPhone 11 Pro, iPhone 11 Pro Max
- iPhone XS, iPhone XS Max, iPhone XR
- iPhone SE(2. nesil veya daha yeni modeller)
Apple kullanıcıları, bu yeni sürüm ile birlikte cihazlarında daha yüksek performans ve gelişmiş özellikler deneyimleme fırsatı yakalıyor. Güncellemeyi indirmek için yukarıdaki adımları takip ederek iPhone'unuzu en yeni iOS sürümüne yükseltebilirsiniz.
18 Eylül 2024 Çarşamba
Ticaret Bakanlığı, İsrail ile ticaretin 3’üncü ülkeler üzerinden devam ettiğine yönelik haberlerin tamamının ‘Filistin davasıyla ya da temel insani değerlerle alakalı olmayan ve itibar edilmemesi gereken yalanlardan ibaret’ olduğunu vurguladı.
Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, İsrail'in Filistin'e yönelik uluslararası hukuk ve insan haklarına aykırı saldırılarının ardından Türkiye'nin, 2 Mayıs itibarıyla İsrail'le ilgili ihracat ve ithalat işlemlerini tüm ürünleri kapsayacak şekilde durdurduğu hatırlatıldı.
Buna rağmen bazı basın organlarında bu konuda "gerçekleri çarpıtan, mesnetsiz, manipülatif haberler" yapılması sonrası açıklama ihtiyacının doğduğu belirtilen açıklamada, Türkiye'nin 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana İsrail'in insanlık dışı saldırılarının durdurulması, insani kayıp ve fiziki yıkımın engellenmesi, kalıcı ateşkesin sağlanması için en üst düzeyde girişimlerde bulunduğu, diplomasinin tüm araçlarını en yoğun çaba ile kullandığı ve Filistin'e en çok insani desteği sağlayan ülke olmayı sürdürdüğü vurgulandı.
İsrail'in saldırılarını durdurmaya yönelik politikalarının devamı olarak söz konusu ülke ile ticaretin 7 Ekim 2023 tarihinden sonra, aylık ticaret rakamlarına yansıdığı gibi yavaşladığı kaydedilen açıklamada, sonrasında 9 Nisan itibarıyla 54 grupta 1019 farklı üründe Türkiye'den İsrail'e ihracatın durdurulduğu ve aşamalı bir şekilde hayata geçen bu adımların bir devamı olarak, İsrail hükümetinin uluslararası ateşkes çabalarını karşılıksız bırakması ve Gazze'nin içine insani yardımları engellemesi üzerine 2 Mayıs itibarıyla İsrail ile ihracat ve ithalat işlemlerinin tamamen durdurulduğu bildirildi.
Açıklamada, şu ifadelere yer verildi: "Hal ve gerçek böyle iken, aksi yöndeki haberlerin, açıklamaların, bilgilerin tamamı Filistin davasıyla ya da temel insani değerlerle alakalı olmayan ve itibar edilmemesi gereken yalanlardan ibarettir. Yurt içi ve yurt dışı kaynaklı zaman zaman ortaya atılan bu yalanların asıl amacının Türkiye'nin genel dış ticaretine ve ekonomik gelişmesine sekte vurmaya çalışmak olduğunun farkındayız. İsrail hükümeti derhal ve kalıcı ateşkes ilan edene, Gazze’ye yeterli miktarda ve kesintisiz insani yardım akışına izin verinceye ve Gazze'de yeniden imar faaliyetleri başlayıncaya kadar Türkiye söz konusu yeni tedbirleri kesin ve kararlı bir şekilde uygulayacaktır. Bununla birlikte Filistin davasının ve zulüm altındaki mazlum coğrafyaların her daim yanında olan ülkemizin bu duruşunun, maksatlı yalan haberler ve İsrail'e hizmet eden kara propagandalarla gölgelenmesine izin verilmeyecektir."
18 Eylül 2024 Çarşamba
18 Eylül 2024 Çarşamba
18 Eylül 2024 Çarşamba
18 Eylül 2024 Çarşamba
18 Eylül 2024 Çarşamba
18 Eylül 2024 Çarşamba
21°C