HABER: ŞEREF KILIÇLI

Koronavirüs salgını, petroldeki arz-talep dengesini alt-üst etmesinin yanısıra aşağı yönlü fiyat dalgalanmalarıyla da piyasaları sarsmaya devam ediyor. Salgın öncesi günlük 100 milyon varil ham petrolle oluşan üretim ve tüketim dengesi, talebin yaklaşık yüzde 30 daralmasıyla tamamen bozulmuş durumda. Mart ayında Suudi Arabistan’ın başını çektiği OPEC ile Rusya arasındaki restleşme, nisan ayında 9.7 milyon varillik arz kısıntısı anlaşmasıyla sonuçlandı. Ancak 1 Mayıs’ta başlayan arz kısıntısının da yangını söndüremeyeceği belirtiliyor. Zira arz kısıntısı talepteki düşüşün yarısı kadar bile değil.

DEPOLAMA SORUNU

Arz-talep dengesinin yanında petroldeki diğer büyük sorun, depoların artık limitlerine yaklaşmış olması. Batı Teksas (WTI) tipi ham petrol fiyatının 20 Nisan’da varil başına 17.85 dolardan başladığı günü eksi 37.63 dolarla kapatması, emtia tarihi için bir dönüm noktası olmuştu. Sorunun talep çöküşüyle beraber aynı zamanda bir stok krizi olduğu da ifade edildi. Geleneksel stoklama yerlerinde yüzde 80’in üzerinde kapasite doluluk oranına ulaşılması ise tehlikenin geçmediğine, aksine arttığına işaret ediyor. Öyle ki, artık süper dev tankerler, demiryolu yük vagonları, yeraltı tuz mağaraları bile stok yapmak için kullanılıyor. Bazı uluslararası tanker firmaları, tanker kiralarının stok yapmak için kullanılan tankerler sebebiyle 6 kat arttığını duyurdu.

TAM KAPASİTE YAKIN

Diğer yandan ham petrolde ikinci bir eksi fiyat dalgası uyarısı da yapılıyor. Goldman Sachs analistleri, küresel petrol depolamanın mayıs ayı ortasında tam kapasiteye ulaşabileceğini belirterek, sorunun kritik emtia piyasasında ek tahribata yol açacağını açıkladı.

ÜRETİMİ DURDURMAK MÜMKÜN MÜ?

Peki, petrolde çok daha fazla arz kısıntısı veya üretimi durdurmak mümkün mü? Uzmanlara göre, ham petrolde üretimi durdurmanın da ağır maliyetleri var. Petrol kuyularında teknik olarak geri döndürülemez hasara neden olma ihtimali bulunuyor ve yeniden başlayınca aynı hacimde üretim elde edilmeyebilir. Yani üretime devam etmenin getirdiği risk ile üretimi durdurmanın riski arasında ince bir çizgi var. Kararın da bu hassas dengeleri dikkate alarak verilmesi gerekiyor.

FİZİKİ PİYASAYLA FİNANSAL PİYASA AYRIŞTI

Batı Teksas (WTI) tipi ham petrol, 1983 yılından bu yana ABD’de vadeli işlemler borsasında (New York Emtia Borsası) işlem görüyor. Koronavirüs salgını sebebiyle petrol talebinde yaşanan çöküşün fiziki petrol piyasası ile finansal piyasa arasında bir ayrışmaya sebep olduğu da tartışılıyor. Teksas’da petrol alanında faaliyet gösteren SafeKick şirketinde yöneticilik yapan petrol mühendisi Erdem Çatak, OPEC gibi büyük ölçekte piyasa kontrolü yapan kurumların aksine ABD'de petrol fiyatlarında bir düzenleme olmadığını söyledi. Çatak, şöyle konuştu: “ABD'de petrol piyasası biraz daha oynak, tamamen özel sektör ve devlet düzenlemesi yok. Batı Teksas tipi ham petrol (WTI) 30-35 dolardan işlem görürken, ABD'nin bazı yerlerinde 6-8 dolara petrol satıldığını gördük. Bazı alanların uzak olması, nakliye gerektirmesi, depolama kapasitesinin düşük olması gibi etkilerle fiyatlar daha aşağıya düştü.”

OPEC’DEN 40 DOLAR ÖNGÖRÜSÜ

Cezayir Enerji Bakanı ve Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) Başkanı Muhammed Arkab, OPEC üyesi ülkelerin üretimde kısıtlamaya gitme kararının uygulamaya konulmasıyla mayıs ve haziranda petrolün varil fiyatının 40 dolar seviyesine çıkacağı öngörüsünde bulundu. İran Petrol Bakanı Bijen Namdar Zengene ise petroldeki sorunla OPEC’in baş etmesinin mümkün olmadığını belirterek, “Petrol üreticileri bu süreçte ayakta kalmak istiyorlarsa, özellikle petrolü pahalıya mal eden üreticiler, işbirliği yapmalı” diye konuştu.

Konuyla ilgili Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak da değerlendirmelerde bulundu. OPEC ile bazı petrol üreticisi ülkeler arasında varılan anlaşma sayesinde piyasaların dengelenebileceğini belirten Novak, “Arz fazlası nedeniyle kısa vadede petrol fiyatlarında kayda değer bir artış beklenmemeli. Yılın ikinci yarısında salgın kısıtlamalarının kaldırılmasıyla petrol talebi dengelenmeye başlayabilir” dedi.

05 Mayıs 2020 Salı

Etiketler : Dünya

Küresel sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ihracatı rekabetçi spot fiyatların etkisiyle ilk çeyrekte bir önceki yıla göre yüzde 4,3 artarak yaklaşık 107,3 milyon tona yükseldi.

Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Örgütünün (OAPEC) 2024 İlk Çeyrek LNG Piyasasına yönelik yayımladığı rapora göre, yılın ilk üç ayında küresel piyasalarda rekabetçi spot fiyatlar, LNG’ye yönelik talebi artırdı.

Küresel (LNG) ihracatı yılın çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4,3 artarak yaklaşık 107,3 milyon tona yükseldi.

LNG İHRACATINDA ABD VE RUSYA EN ÖN SIRADA

Dünyanın en büyük LNG ihracatçıları olan ABD, Avustralya ve Katar toplam ihracatın yüzde 60,57’sini gerçekleştirdi.

İlk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre ABD'nin LNG ihracatı yüzde 11,5 artışla 23,2, Katar'ın ihracatı yüzde 3,5 artışla 20,9, Avustralya'nın ihracatı yüzde 3 artışla 20,9 milyon tona ulaştı.

Rusya'nın LNG ihracatı ise aynı dönemde yüzde 8,7 artışla 8,7 milyon tona yükseldi. Rus LNG'sine Avrupa piyasasında talep artmaya devam ederken, İspanya, Fransa ve Belçika Rus LNG'sinin anapazarı oldu.

Rusya, yıllık 29,3 milyon ton kapasiteye sahip 3 LNG santralini Avrupa'nın talebini karşılamak için tam kapasitenin üzerinde çalıştırdı.

LNG İTHALATI ASYA'DA ÇİN KAYNAKLI ARTTI

İlk çeyrekte küresel LNG ithalatında ise Asya piyasasında Çin kaynaklı LNG talebinde artış görüldü.

Söz konusu dönemde yapılan LNG ithalatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 3,2 artışla yaklaşık 107,9 milyon ton olarak gerçekleşti.

Toplam ithalatın yaklaşık 72,9 milyon tonu Asya piyasalarına yapılırken, Asya’ya giden LNG geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9 artış gösterdi.

Çin, Japonya, Güney Kore ve Tayvan’a bu dönemde 56,4 milyon ton LNG sevk edildi. Çin’in ilk çeyrek LNG ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26 artışla 20,6 milyon ton olarak gerçekleşti.

AVRUPA’NIN LNG İTHALATI YÜZDE 13,8 AZALDI

Türkiye ve İngiltere'nin dahil edildiği tabloda Avrupa'nın LNG ithalatı ise ilk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,8 azalarak yaklaşık 30 milyon ton olarak gerçekleşti.

Avrupa'da LNG'ye olan talebin düşüşünde kışın ılıman geçen hava şartları, Norveç ile Cezayir'den kıtaya gaz sevkiyatının bolluğu ve doğal gaz depolarındaki doluluk oranı etkili oldu.

LNG portföyünde tedarikçi ülke payları bakımından ABD yüzde 51 ile ilk sırada yer alırken, bu ülkeyi yüzde 17,4 ile Rusya, yüzde 10 ile Cezayir, yüzde 8 Katar, yüzde 4,1 ile Norveç, yüzde 4 ile Nijerya takip ederken, yüzde 5,4 ise diğer ülkelerden karşılandı.

Kuzey ve Güney Amerika'nın LNG ithalatı ilk çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 72,7 artışla 3,8 milyon tona çıkarken, Orta Doğu'nun ithalatı ise yüzde 71,4 artışla 1,2 milyon tona yükseldi.

İlk çeyrekte geçen yılın aynı dönemine göre, Cezayir, Avustralya, Bruney, Ekvator Ginesi, Malezya, Mozambik, Nijerya, Katar, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), ABD, ihracatını artıran ülkeler arasında yer aldı.

Bu dönemde en fazla ihracat yapan ülke 23,2 milyon ton ile ABD olarak öne çıkarken, oran bazında ihracatını en çok artıran ülke ise Mozambik oldu.

Yılın ilk çeyreğinde LNG ihracatı ve artış, azalış oranları şu şekilde:

01 Haziran 2024 Cumartesi

Dünyada en çok altın satan merkez bankası, Özbekistan Merkez Bankası. Bu yılın şubat ve mart aylarında Özbekistan Merkez Bankası, toplam 22.7 ton altın satarken, onu 9.6 ton altın satışı ile Tayland Merkez Bankası takip etti.

NECMİ UYSAL

Merkez bankalarının altın alımları, altının son dönemde rekor yükselişler göstermesinin önemli nedenleri arasında. 

KÜÇÜK DÜZELTME HAREKETLERİ

Ancak özellikle mayıs ayının ortasından itibaren görülen küçük düzeltme hareketinin arkasında da bazı merkez bankalarının yaptığı satışların etkisi söz konusu.

TAYLAND SATSA DA EN BÜYÜK SATICI…

Bu dönemde Tayland Merkez Bankası, rezervlerini düzenlemek amacıyla bir miktar altın satsa da en büyük satıcı Özbekistan Merkez Bankası.

DÜNYANIN ÖNEMLİ ALTIN ÜRETİCİSİ VE İHRACATÇISI

Özbekistan altın fiyatlarının düşük olduğu dönemlerde önemli bir altın alıcısı olmanın yanı sıra dünyanın önemli altın üreticisi ve ihracatçısı konumunda. 

YÜKSEK ALTIN FİYATINI REALİZE ETMEK

Ancak Özbekistan’ın gelirlerinin sınırlı ve borçlarının yüksek olması nedeniyle fırsat olarak görülen yüksek altın fiyatını realize etmek, zorunluluk olarak ön plana çıkıyor. 

MARTTAKİ 9.6 TON ALTIN SATIŞI İLE TAYLAND İKİNCİ

2024 yılının ilk yarısında Özbekistan, şubat ve mart aylarında toplam 22.7 ton altın satarken, onu mart ayındaki 9.6 ton altın satışı ile Tayland takip etti.

31 Mayıs 2024 Cuma