HABER: SÜMEYRA YARIŞ TOPAL

Türk İslam coğrafyasında özel bir öneme sahip olan göz hastalıkları 10. yüzyılda Şerafettin Ali Bin İsa El-Kehhal’ın çalışmalarıyla zirve noktaya ulaşmıştı. Batı dünyasında Jesu Haly olarak da bilinen Ali Bin İsa’nın çalışmaları asırlar sonra batıda keşfedilecek ve eserleri dilden dile çevrilecekti. Ali Bin İsa Ortaçağ’ın karanlık dünyasına bir ışık gibi doğan Müslüman Türk âlimlerinden yalnızca biriydi.

OFTALMALOJİYİ KURDU

Doğum tarihi tam olarak bilinmese de 10. yüzyılda yaşadığı rivayet edilen Ali Bin İsa, bir ilim ve kültür şehri Bağdat’ta dünyaya gelmişti. Göz hastalıklarına tasavvuftan da gelen bir gelenekle o yılların İslam coğrafyasında ayrı bir önem veriliyordu. Bu sebeple göz hekimleri de diğer doktorlara nazaran daha hususi bir konumda bulunuyordu. Ali Bin İsa, yaptığı çalışmalarla göz hastalıkları yani oftalmolojinin kurucusu olarak anılıyordu.

BATI’NIN İTİRAFI

Ali Bin İsa’nın en dikkat çeken özelliklerinden bir tanesi çok sistematik çalışmalar yapıyor olmasıydı. Zira eserlerinde göz hekimlerine verdiği öğütlerden ve deontolojik kaidelerden çok dikkatli bir hekim olduğu anlaşılıyordu. Günümüzde de şaşılık testi olarak bilinen Hirschberg testini bulan ünlü göz hekimi Hirschberg, yüzyıllar sonra onun için şu cümleleri söyleyecekti: “Bizler Avrupa’da 18. yüzyıla kadar göz hastalıkları sahasında bu eser seviyesinde bir esere rastlayamıyoruz.”

Yine tıp tarihi uzmanlarından göz hekimi Max Meyerhof da (1884-1951) “İlim dünyası sadece Doğu’da değil, Batı’da da ondan daha iyisini yazabilmek için, 19. asrın ortalarına kadar beklemek mecburiyetinde kalmıştır” itirafında bulunacaktı.

İLK KEZ ELE ALDI

Ali Bin İsa’yı tüm dünyada tanıtan önemli eseri Tezkiretü’l-Kehhalin fi’l-Ayn ve Emraziha göz hastalıklarını ve yapısını anlatan en eski eser olarak kabul edilir. Bu kitapta pek çok göz hastalığını ilk kez ele alan Ali Bin İsa, henüz optik cihazların geliştirilmediği bir dönemde katarakt ameliyatı; kornea, üvea (damar tabaka) hastalıkları ve bu hastalıkların tedavileri ile alâkalı bilgiler vermişti.

LOKAL ANESTEZİ YAPIYORDU

Ali Bin İsa üç bölümden meydana getirdiği eserinde miyop, hipermetrop, gece körlüğü, şaşılık, görme siniri ve retina rahatsızlıkları ile bunların belirti ve tedavilerinden bahsediyordu. Ali Bin İsa’nın en dikkat çeken yönü ise ameliyat tekniklerinin henüz gelişmediği bir dönemde lokal anestezi ile göz ameliyatı yapıyor olmasıydı. Ali Bin İsa eserinde bu ameliyatı adamotu ve afyon bitkisiyle yaptığından bahsetmişti.

06 Nisan 2016 Çarşamba

Etiketler : Gündem

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), eylül ayına ilişkin tüketici güven endeksi verilerini açıkladı. Tüketici güven endeksi eylülde aylık bazda yüzde 2.4 artarak 78.2'e yükseldi.

Buna göre, Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi, ağustosta 76,4 iken eylül ayında yüzde 2,4 artarak 78,2'ye yükseldi.

Mevcut dönemde hanenin maddi durumu endeksi geçen ay 63,1 iken eylülde yüzde 2,8 artışla 64,8'e çıktı.

Gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisi endeksi ağustosta 76,6 iken bu ay yüzde 1 yükselişle 77,4 oldu.

Ağustosta 71,5 olan gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisi endeksi yüzde 4,2 artarak bu ay 74,5'e yükseldi.

Gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi endeksi ise ağustosta 94,3 iken eylülde yüzde 2 artışla 96,2 olarak hesaplandı.

20 Eylül 2024 Cuma

Etiketler : TÜİK tüketici güven

Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE), ağustosta aylık bazda yüzde 2.95, yıllık bazda yüzde 28.67 artış gösterdi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ağustos ayına ilişkin YD-ÜFE verilerini açıkladı.

Buna göre, YD-ÜFE, ağustosta bir önceki aya kıyasla yüzde 2,95, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 20,63, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 28,67 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 52,55 yükseldi.

Sanayinin 2 sektörünün yıllık değişimlerine bakıldığında, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 32,84, imalatta yüzde 28,6 artış görüldü.

Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri dikkate alındığında ise ara mallarında yüzde 26,67, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 33,94, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 33,09, enerjide yüzde 0,7 ve sermaye mallarında yüzde 34,03 artış gerçekleşti.

Sanayinin 2 sektörünün aylık değişimleri ise madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 1,42, imalatta yüzde 2,98 artış olarak hesaplandı.

Ana sanayi gruplarının aylık değişimlerinde de ara mallarında yüzde 2,66, dayanıklı tüketim mallarında yüzde 3,25, dayanıksız tüketim mallarında yüzde 3,03 ve sermaye mallarında yüzde 4,37 artış, enerjide ise yüzde 4,09 azalış kayıtlara geçti.

YD-ÜFE'nin aylık ve yıllık değişim oranları şöyle:

20 Eylül 2024 Cuma

Etiketler : ÜFE fiyat