Küresel piyasalarda gözler yeni yılın ilk haftasında ABD'de açıklanacak istihdam raporuna ve ABD Merkez Bankası (Fed) Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanaklarına çevrildi.


 

Küresel piyasalar, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz indirimlerine gelecek yılın mart ayında başlayabileceğine yönelik öngörülerin güçlü kalmaya devam etmesiyle yılın son haftasını alış ağırlıklı bir seyirle tamamlarken, gözler yeni yılın ilk haftasında ABD'de açıklanacak istihdam raporuna ve ABD Merkez Bankası (Fed) Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanaklarına çevrildi.

 

Geçen hafta Noel tatili nedeniyle küresel piyasalarda işlem hacimleri düşük seviyede kalırken, Fed'in faiz indirimlerine gelecek yılın mart ayında başlayabileceğine yönelik öngörüler, varlık fiyatları üzerinde etkili olmaya devam etti.

 

Yaklaşık 2 yıldır süregelen enflasyonla mücadele kapsamında atılan "şahin" adımların gelecek yıl yerini faiz indirimlerine bırakacağına kesin gözüyle bakılıyor.

 

Bankanın faiz indirimlerine gelecek yılın mart ayında başlayabileceğine yönelik öngörülerin güçlü kalması risk iştahını desteklemeyi sürdürürken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in martta yüzde 73 ihtimalle politika faizini düşürmeye başlayacağı tahmin ediliyor.

 

Enflasyon endişelerinin güç kaybetmesi tahvil talebinin artmasına neden olurken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı yaklaşık 2 baz puan azalışla 3,8810'dan tamamladı.

 

2022 yılını 3,88 seviyesinden tamamlayan ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi 2023'ü de neredeyse aynı seviyeden tamamladı.

 

Altının ons fiyatının da tahvil piyasalarındaki alıcı seyirden faydalandığı görülürken, analistler, gerileyen tahvil faizlerinin altının alternatif maliyetini düşürdüğünü ve altın talebini desteklediğini ifade etti.

 

Altının ons fiyatı geçen hafta yüzde 0,45 artarak 2062,74 dolara yükseldi. Dolar endeksi de haftayı yüzde 0,35 azalışla 101,3 seviyesinden tamamladı.

 

Brent petrolün varil fiyatı Kızıldeniz'de ticari gemilere yönelik saldırılar sonucu oluşan güvenlik kaygıları ile tedarik zinciri aksamalarına ilişkin endişelerin hafiflemesiyle geçen hafta yüzde 2,6 azalışla 76,86 dolara geriledi.

 

Yılbaşı tatili nedeniyle pazartesi günü piyasalar kapalı olacak.

 

NEW YORK BORSASINDA POZİTİF SEYİR İZLENDİ

 

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in enflasyonla mücadelede sona geldiğine yönelik mücadelesinde sona gelindiğine işaret edilmesiyle geçen hafta New York borsasında pozitif bir seyir izlendi.

 

Ülkede açıklanan veriler de söz konusu fiyatlamaları destekledi. ABD’de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 23 Aralık ile biten haftada 218 bine yükselerek, piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti.

 

İşsizlik maaşı başvurularındaki artış iş gücü piyasasındaki yumuşamaya işaret ederken analistler, söz konusu verinin Fed’in 2024’ün ilk çeyreğinde faiz indirimlerine başlayacağına dair artan beklentilerle uyumlu olduğunu aktardı.

 

ABD’de bekleyen konut satışları endeksi de kasımda artış beklentilerinin aksine değişim göstermedi.

 

Ülkede Freddie Mac olarak bilinen Federal Konut Kredisi Mortgage Şirketi verilerine göre, 30 yıl vadeli mortgage (konut kredisi) için ortalama faiz oranı 28 Aralık itibarıyla yüzde 6,61’e geriledi. Söz konusu faiz oranı düşüşünü 9’uncu haftaya taşırken mayıs ayından bu yana en düşük seviyesini kaydetti.

 

Söz konusu gelişmelerle geçen hafta, New York borsasında haftayı Nasdaq endeksi yüzde 0,12, S&P 500 endeksi yüzde 0,43, Dow Jones endeksi ise yüzde 0,81 yükselişle tamamladı.

 

1 Ocak ile başlayan haftada Salı imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), inşaat harcamaları, Çarşamba ISM imalat sanayi PMI, FOMC toplantı tutanakları, Perşembe ADP istihdam raporu, haftalık işsizlik başvuruları, hizmet sektörü PMI, Cuma istihdam raporu, fabrika siparişleri, dayanıklı mal siparişleri ISM hizmet sektörü PMI takip edilecek.

 

AVRUPA BORSALARINDA TATİL HAVASI HAKİMDİ

 

Avrupa borsalarında geçen hafta bölge genelinde tatil havası hakim oldu. Bölgede, makroekonomik veri takviminde geçen hafta herhangi bir veri bulunmazken, işlem hacminin de düşük kaldı.

 

ABD tahvil piyasalarındaki alış ağırlıklı seyir Avrupa'da da etkili olurken, Almanya'nın 10 yıllık tahvil faizi yüzde 1,9 ile 14 Aralık 2022'den bu yana en düşük seviyeye indi.

 

Bu gelişmelerle geçen hafta Almanya'da DAX endeksi yüzde 0,27, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,46 değer kazanırken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,34 değer kaybetti. İtalya'da MIB 30 endeksi ise yatay seyretti.

 

Gelecek hafta salı Avro Bölgesinde ve Almanya'da imalat sanayi PMI, çarşamba Almanya'da işsizlik oranı, perşembe Almanya'da enflasyon, cuma Avro Bölgesinde enflasyon takip edilecek.

 

ASYA BORSALARI POZİTİF SEYRETTİ

 

Asya pay piyasalarında alış ağırlıklı bir seyir öne çıkarken, Çin’den gelen haber akışı risk iştahını destekledi.

 

Buna göre, Fed’in martta faiz indirimlerine başlayacağına yönelik fiyatlamaların güçlü kalması Asya’da teknoloji hisseleri öncülüğünde endeksleri yukarı taşırken, Çin hükümetinin oyun sektörüne yönelik kısıtlamaları gevşetebileceği haberi de söz konusu eğilimde etkili oldu.

 

Bununla birlikte ülkede açıklanan sanayi karlılığı yıllık olarak baz etkisiyle birlikte yüzde 29,5 artarken, ülkede ekonomik aktivitenin yeninden güçlenmeye başlamış olabileceği beklentilerini ortaya çıkardı.

 

Öte yandan, Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) faiz kararı toplantısına ilişkin yayımladığı tutanaklar, bazı üyelerin negatif politika faizinden dönüş konusunda acele etmeye gerek olmadığını vurgulaması da dikkati çekti.

 

Bu gelişmelerle dola/yen paritesi haftayı yüzde 0,97 azalışla 141 seviyesinden tamamladı.

 

Japonya’da perakende satışlar, kasımda yıllık yüzde 5,3 artarak beklentileri aşarken, sanayi üretimi de kasımda yüzde 0,9 ile öngörülerden daha az yavaşladı.

 

Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 2,06, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 4,33, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,89, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 2,14 değer kazandı.

 

Gelecek hafta Salı Çin’de imalat sanayi PMI takip edilecek.

 

YURT İÇİNDE GÖZLER ENFLASYON VERİLERİNE ÇEVRİLDİ

 

Yurt içinde Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi yüzde 1,16 azalışla 7.470,18 puandan tamamladı. Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 0,92 üstünde 29,4981'den tamamladı.

 

Öte yandan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, asgari ücretin 2024 yılı için net 17 bin 2 lira olarak belirlendiğini bildirdi.

 

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) bülteninde enflasyon muhasebesine ilişkin duyuruya yer verildi. Buna göre, Kurulun finansal raporlama düzenlemelerine tabi ihraççılar ile sermaye piyasası kurumlarının 31 Aralık itibarıyla sona eren hesap dönemlerine ait yıllık finansal raporlarından başlamak üzere Türkiye Muhasebe Standardı 29 hükümlerini uygulamak suretiyle enflasyon muhasebesi uygulamasına karar verildi.

 

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) yayımladığı ''2024 Yılı Para Politikası'' raporunda ise sıkılaşan finansal koşulların dar gelirli kesime etkisini azaltmaya yönelik tedbirler alınabileceği kaydedildi.

 

Öte yandan TCMB, Türk lirası (TL) dönüşümlü Kur Korumalı Mevduat'ta (KKM) yeni hesap açılışlarını sona erdirdi.

 

Gelecek hafta salı imalat sanayi PMI, çarşamba enflasyon takip edilecek.

 

AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, aralık ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 3,19 artacağını tahmin ediyor.

 

AA Finans'ın Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 3 Ocak Çarşamba günü açıklanacak aralık enflasyon verilerine ilişkin beklenti anketi, 10 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı.

 

Ekonomistlerin 2024 sonu enflasyon beklentisi de aralıkta yüzde 42,39 oldu.

30 Aralık 2023 Cumartesi

Çin’in, Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) yatırımı 2023’te yüzde 16 artarak 1.3 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, Asya ülkelerinin Arap ülkelerinde yaptığı yatırımın yüzde 60’ına karşılık geliyor.

 

NECMİ UYSAL

 

Çin ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında artan ekonomik ilişkilere paralel olarak Çin’in BAE’deki yatırımları 2023 yılında yüzde 16 artış ile 1.3 milyar dolara yükseldi. 

 

TOPLAM YATIRIMIN YÜZDE 60’I

 

Bu rakam tüm Asya ülkelerinin Arap ülkelerinde yaptıkları toplam yatırımın yüzde 60’ına karşılık geliyor.

 

BAE’NİN ÇİN’DEKİ YATIRIMLARI YÜZDE 120 ARTTI

 

Diğer taraftan Birleşik Arap Emirlikleri’nin Çin’deki yatırımları ise geçtiğimiz yıl yüzde 120 artış gösterirken, Arap ülkelerinin Çin’de yaptıkları yatırımların yüzde 90’ına karşılı geliyor. 

 

PETROLE BAĞIMLILIKTAN KURTULMA ÇABASI

 

Birleşik Arap Emirlikleri de Suudi Arabistan’ın yaptığı gibi ekonomisini petrole bağımlılıktan kurtarıp çeşitlendirmeye çalışıyor. 

 

Bu kapsamda Çin ile BAE arasındaki karşılıklı ekonomik ilişkiler artış gösterme eğiliminde. 

 

EN BÜYÜK İHRACAT PAZARI

 

Nitekim BAE, Çin’in Arap ülkeleri arasındaki en büyük ikinci ticaret ortağı olurken, aynı zamanda en büyük ihracat pazarı konumunda. 

 

Diğer taraftan BAE, 2023 yılında doğrudan yabancı yatırım pazarında aktif proje bakımından 1.277 proje ve 23 milyar dolarlık yatırım ile dünyada üçüncü sırada bulunuyor.

 

Geçtiğimiz yıl körfez yatırım fonu ise Çin’de 2.3 milyar dolarlık yatırım gerçekleştirdi.

17 Mayıs 2024 Cuma

Merkezi Fransa'nın Strazburg kentinde bulunan Avrupa Konseyi, yapay zekayla ilgili ilk uluslararası sözleşmeyi kabul etti.


Kuruluşunun 75. yılını kutlayan Avrupa Konseyine 46 üye devletin dışişleri bakanları, yıllık toplantıları kapsamında Strazburg'da bir araya geldi.

 

Avrupa Konseyinden yapılan açıklamaya göre, üye ülkelerin dışişleri bakanları, Konsey'in çevre, göç, insan kaçakçılığı ve gazetecilerin korunması dahil farklı alanlarda gelecekte izleyeceği yolu belirledi.

 

Bakanlar, yapay zekaya ilişkin ilk uluslararası sözleşmeyi kabul etti. Sözleşmenin imza faslı eylülde Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta başlayacak.

 

Hukuki bağlayıcılığı olan sözleşme, yapay zekaya başvurulurken uluslararası insan hakları, demokrasi ve hukuk devletine yönelik hukuki düzenlemelere uyulduğunu garanti altına almayı amaçlıyor.

 

Sözleşmeye üye devletlerin, yapay zeka sistemlerinin kullanımı sırasında insan hakları düzenlemeleriyle aykırı riskleri belirlemeye, ölçmeye ve önlemeye yönelik önlemler alması gerekecek.

 

Üye devletlerden ayrıca, yapay zeka sistemlerinin eşitlik ilkesine, ayrımcılık yasağına uymasını ve özel hayatı korumasını sağlaması isteniyor.

 

Bu arada, Ukrayna'nın desteklerini ifade eden bakanlar, toplantıda bu ülke için "Hasar Kaydı" mekanizmasının önemini de kaydetti.

 

Söz konusu mekanizma kapsamında Rusya-Ukrayna Savaşı bağlamında Ukrayna topraklarında oluşan hasarların tazminat taleplerine ilişkin kanıt ve bilgiler toplanıyor.

 

Bakanlar, Ukraynalı çocukların korunması ve "kaçırılan Ukraynalı" çocukların geri getirilmesi için atılan adımları memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.

 

Toplantıda, 2025'te gençlik bakanlarını bir araya getiren bir konferans düzenlenmesi kararlaştırıldı.

 

BAKANLAR KOMİTESİ BAŞKANLIĞINI LİTVANYA DEVRALDI

 

Toplantı kapsamında Liechtenstein, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Başkanlığı görevini Litvanya'ya devretti.

 

Litvanya Başbakanı İngrida Simonyte, ülkesinin Bakanlar Komitesi Başkanlığı dönemindeki öncelikleri hakkında bilgi verdi.

 

Buna göre, Litvanya'nın öncelikli görevleri arasında Rusya-Ukrayna Savaşı bağlamında Ukrayna'yı desteklemek, Reykjavik Zirvesi'nde alınan kararları uygulamak, otoriterliğe karşı Konsey'in değerlerini korumak, demokrasiyi, insan haklarını ve üye devletlerde hukuk devletini savunmak yer alacak.

17 Mayıs 2024 Cuma