Ürdün'de çiftçiler, genellikle eylül ayının ortalarında yaptıkları hurma hasadını, iklim değişikliği nedeniyle bu yıl erkene almak zorunda kaldı.

Ürdün'de hurma yetiştiriciliği, son yıllarda önemli bir sektör olarak ön plana çıkmaya başladı. Ülkede yetiştirilen "Medjool" ve "Barhi" olmak üzere 15 hurma çeşidi, küresel pazarlarda güçlü bir rakip haline geldi.

Yüksek sıcaklık ile özel iklim koşullarının gerektiği hurma için Ürdün Vadisi'ndeki Kuzey ve Güney Ağvar bölgesi, ideal yerlerden biri olarak kabul ediliyor.

Ürdünlü hurma yetiştiricisi 65 yaşındaki Mehdi el-Akrabavi, Kuzey ve Güney Ağvar bölgesinin hurmanın yanı sıra tüm tropik bitkiler için uygun olduğunu ifade etti.

Ülkede hurma üretiminin yaklaşık 20 yıl önce yaygınlaştığını ve bunda geç kaldıklarını dile getiren Akrabavi, yurt dışında ihracat yapılabilecek pazarlar aradıklarını söyledi.

Şu anda Suudi Arabistan, Mısır ve Lübnan'a ürün gönderdiklerini anlatan Akrabavi, "Bu yıl Türk firmalarına teklif verdik ancak zaman kısıtlılığı nedeniyle bir sonuca varamadık. Gelecek yıl Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve Kuveyt'in de listemizde olmasını umuyoruz." diye konuştu.

HURMA AĞAÇLARI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ NEDENİYLE TEHLİKE ALTINDA

Hurma yetiştiriciliğinde karşılaştıkları sorunlara değinen, veteriner hekim Akrabavi, şunları kaydetti: "Ürdün'deki hurma ağaçlarının üretilen çeşitlerin kalitesine rağmen artık iklim değişikliği nedeniyle kırmızı palmiye böceği (Palmiye böceği adıyla da anılan) tehdidi altında. Bu böceğe karşı mücadelenin Tarım Bakanlığının sorumluluğunda olduğunu düşünüyorum. Çünkü bu sadece Ürdün'de değil, tüm Arap dünyasında palmiye ağaçlarını tehdit eden kitlesel bir haşere."

Tarım Bakanlığının böceklere karşı tuzak ve aşı dağıttığını ancak bunların yeterli olmadığını savunan Akrabavi, "Bu böcek, doğru bilimsel yöntemlerle mücadele edilmediği sürece Ürdün'de palmiye yetiştiriciliğinin geleceği için doğrudan bir tehdit olacak." değerlendirmesinde bulundu.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ HASADI 20 GÜN ERKENE ALDIRDI

Hurma hasadı sezonunun genellikle her yıl 15 Eylül'de başladığını aktaran Akrabavi, ancak iklim değişikliği ve sıcaklıklardaki ciddi artış nedeniyle bu yıl sezonun en az 20 gün erkene alındığını ve şu anda sonlara doğru gelindiğini sözlerine ekledi.

Ziraat Mühendisi Amir Ayasıra da hurma üretiminin, her biri uzmanlık gerektiren aşamaların çeşitliliği nedeniyle oldukça pahalı bir süreç olduğunu belirterek, her aşamada ayrıca birçok işçiye de ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.

İklim değişikliği nedeniyle bazı zorluklar yaşadıklarını aktaran Ayasıra, şunları söyledi: "Nisan ayı palmiye ağaçlarının tozlaşma dönemidir ve bu aşamada yıllık polenlerin tüm mahsullere ulaşması için ağaca 4-5 kez tırmanmak gerekir. Yaşanan iklim değişikliği nedeniyle bu yıl bazı mahsullerde başarıyla polenleme yapılamadı. Biz bu operasyonu yaptıktan sonra ani yağmurlar, toz halindeki aşının erimesine neden oluyor. Bu da operasyonun başarısızlıkla sonuçlanmasına ve mahsulün büyük bir kısmının kaybolmasına neden oluyor."

19 Eylül 2023 Salı

Çin’in, Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) yatırımı 2023’te yüzde 16 artarak 1.3 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, Asya ülkelerinin Arap ülkelerinde yaptığı yatırımın yüzde 60’ına karşılık geliyor.

NECMİ UYSAL

Çin ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında artan ekonomik ilişkilere paralel olarak Çin’in BAE’deki yatırımları 2023 yılında yüzde 16 artış ile 1.3 milyar dolara yükseldi. 

TOPLAM YATIRIMIN YÜZDE 60’I

Bu rakam tüm Asya ülkelerinin Arap ülkelerinde yaptıkları toplam yatırımın yüzde 60’ına karşılık geliyor.

BAE’NİN ÇİN’DEKİ YATIRIMLARI YÜZDE 120 ARTTI

Diğer taraftan Birleşik Arap Emirlikleri’nin Çin’deki yatırımları ise geçtiğimiz yıl yüzde 120 artış gösterirken, Arap ülkelerinin Çin’de yaptıkları yatırımların yüzde 90’ına karşılı geliyor. 

PETROLE BAĞIMLILIKTAN KURTULMA ÇABASI

Birleşik Arap Emirlikleri de Suudi Arabistan’ın yaptığı gibi ekonomisini petrole bağımlılıktan kurtarıp çeşitlendirmeye çalışıyor. 

Bu kapsamda Çin ile BAE arasındaki karşılıklı ekonomik ilişkiler artış gösterme eğiliminde. 

EN BÜYÜK İHRACAT PAZARI

Nitekim BAE, Çin’in Arap ülkeleri arasındaki en büyük ikinci ticaret ortağı olurken, aynı zamanda en büyük ihracat pazarı konumunda. 

Diğer taraftan BAE, 2023 yılında doğrudan yabancı yatırım pazarında aktif proje bakımından 1.277 proje ve 23 milyar dolarlık yatırım ile dünyada üçüncü sırada bulunuyor.

Geçtiğimiz yıl körfez yatırım fonu ise Çin’de 2.3 milyar dolarlık yatırım gerçekleştirdi.

17 Mayıs 2024 Cuma

Merkezi Fransa'nın Strazburg kentinde bulunan Avrupa Konseyi, yapay zekayla ilgili ilk uluslararası sözleşmeyi kabul etti.

Kuruluşunun 75. yılını kutlayan Avrupa Konseyine 46 üye devletin dışişleri bakanları, yıllık toplantıları kapsamında Strazburg'da bir araya geldi.

Avrupa Konseyinden yapılan açıklamaya göre, üye ülkelerin dışişleri bakanları, Konsey'in çevre, göç, insan kaçakçılığı ve gazetecilerin korunması dahil farklı alanlarda gelecekte izleyeceği yolu belirledi.

Bakanlar, yapay zekaya ilişkin ilk uluslararası sözleşmeyi kabul etti. Sözleşmenin imza faslı eylülde Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta başlayacak.

Hukuki bağlayıcılığı olan sözleşme, yapay zekaya başvurulurken uluslararası insan hakları, demokrasi ve hukuk devletine yönelik hukuki düzenlemelere uyulduğunu garanti altına almayı amaçlıyor.

Sözleşmeye üye devletlerin, yapay zeka sistemlerinin kullanımı sırasında insan hakları düzenlemeleriyle aykırı riskleri belirlemeye, ölçmeye ve önlemeye yönelik önlemler alması gerekecek.

Üye devletlerden ayrıca, yapay zeka sistemlerinin eşitlik ilkesine, ayrımcılık yasağına uymasını ve özel hayatı korumasını sağlaması isteniyor.

Bu arada, Ukrayna'nın desteklerini ifade eden bakanlar, toplantıda bu ülke için "Hasar Kaydı" mekanizmasının önemini de kaydetti.

Söz konusu mekanizma kapsamında Rusya-Ukrayna Savaşı bağlamında Ukrayna topraklarında oluşan hasarların tazminat taleplerine ilişkin kanıt ve bilgiler toplanıyor.

Bakanlar, Ukraynalı çocukların korunması ve "kaçırılan Ukraynalı" çocukların geri getirilmesi için atılan adımları memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.

Toplantıda, 2025'te gençlik bakanlarını bir araya getiren bir konferans düzenlenmesi kararlaştırıldı.

BAKANLAR KOMİTESİ BAŞKANLIĞINI LİTVANYA DEVRALDI

Toplantı kapsamında Liechtenstein, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Başkanlığı görevini Litvanya'ya devretti.

Litvanya Başbakanı İngrida Simonyte, ülkesinin Bakanlar Komitesi Başkanlığı dönemindeki öncelikleri hakkında bilgi verdi.

Buna göre, Litvanya'nın öncelikli görevleri arasında Rusya-Ukrayna Savaşı bağlamında Ukrayna'yı desteklemek, Reykjavik Zirvesi'nde alınan kararları uygulamak, otoriterliğe karşı Konsey'in değerlerini korumak, demokrasiyi, insan haklarını ve üye devletlerde hukuk devletini savunmak yer alacak.

17 Mayıs 2024 Cuma