Haber: Fahri Sarrafoğlu

İstanbul meyve ve sebze hali esnafı, marketlerin doğrudan üreticiden ürün almasının kendilerini olumsuz etkilediğini söylüyor. Meyve ve sebzedeki fiyat yüksekliğinin de marketlerin kâr paylarının yüksek oluşundan kaynaklandığını öne süren sektör temsilcileri, Haller Kanunu’nun yeniden gözden geçirilmesinde büyük fayda görüyor.

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Meyve ve Sebze Meslek Komitesi Başkanı Mustafa Manav, “Sektördeki fiyat yüksekliğinin sebeplerinden biri de marketlerin kâr paylarının yüksek oluşu ve marketler de bundan vazgeçmiyor” dedi.

MAĞDUR OLUYORUZ

Manav, şunları söyledi: “Marketlerin artık üreticiden mal almaya başlaması sebze ve meyve komisyonculuğuna büyük engel oluyor. Marketler üreticiden direkt alamayıp halden aldıkları zaman, 40-50 gün vadelerle mal alıyorlar. 25-30 defa mal aldıktan sonra ödeme yapıyorlar. Sektörümüz bu durumda mağdur oluyor. Haller Yasası’nın yeniden gözden geçirilmesinde büyük fayda olacağını düşünüyorum. Zira ortada mağdur olan bir sektör var.”

UYGULAMADA SIKINTI

Meyve ve Sebze Meslek Komitesi Meclis Üyesi Mevlüt Yılmaz ise 2010’un Mart ayında 5957 sayılı kanun ve ilgili mevzuat ile sektörlerinde yeni bir dizi düzenleme yapıldığını hatırlattı. Yılmaz, ilgili yasanın yürürlüğe girmesiyle uygulama aşamasında sıkıntılar olduğuna dikkat çekti. Yılmaz, şöyle devam etti: “Aslında ‘birçok husus sil baştan ele alındı’ desek daha doğru olur. Mevzuatın birçok hükmü, geçiş maddeleri gereği 2012’den itibaren uygulamaya kondu. Ancak mevzuatın hazırlanma aşamasında komitemiz kanalıyla ilettiğimiz ve gerek İTO Yönetimi gerekse sektörel meslek örgütleri tarafından dile getirilen konuları maalesef Bakanlığımız istediğimiz düzeyde dikkate almadı. Böylece birçok sakıncalı husus, ne yazık ki öngördüğümüz gibi uygulama aşamasında sıkıntılara yol açtı. 2012’den bu yana sektörümüzü bunaltan bu durum, 2015’e gelindiğinde bazı iyileştirmeler yapılmış olsa da halen en önemli sorunumuz olarak önümüzde duruyor. Özellikle mevzuattaki karmaşa ve bu karmaşanın, uygulamanın online veri tabanı olan Hal Kayıt Sistemi’ndeki yansımaları ile yine sistemin teknik aksaklıkları neticesinde bu sorunları yaşamaya devam ediyoruz.”

PAZAR PAYI AZALIYOR

Yılmaz, sektörün 2015 genel görünümü ile ilgili olarak da şunları söyledi: “Perakende sebze ve meyvenin toptancı hali dışından bildirim usulüyle temin edilebilmesi, toptan sebze ve meyve ticaretinde ise toptancı hal dışındaki alım satımların denetim eksiklikleri, sektörümüzde ticaret kaybına yol açıyor. Bu durum 2015’in özeti gibi aslında. Dünyada toptancı haller kayıt altında, sağlıklı ve izlenebilir gıdanın pazarlanmasında önemi artan bir hüviyette bulunuyor. Ülkemizde ise pazar payı azalmaya devam ediyor. Ve ne yazık ki bir yandan kan kaybı sürerken diğer yandan hızla işlemesi gereken sebze meyve ticareti, hantal bir işleyişe hapsedildi. İşte bu buna benzer birçok nedenden ötürü 2015’i de sektörümüz adına kayıp bir yıl olarak nitelendiriyorum. Sektörümüzün; temelde küçük üreticilerden oluşan üretim yapısı ve sanayi, teknoloji gibi nitelikli iş gücü açısından eksik kalması nedeniyle üretimden perakendeye kadar bir çok alanda sorunları bulunuyor.”

Çözüm bekleyen sorunlar

Meyve ve Sebze Meslek Komitesi Meclis Üyesi Abdulmuti Baran, 2010’da yasalaşan 5957 Sayılı Sebze Meyve Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanun ve ilgili mevzuat nedeniyle yaşanan sorunlar olduğunu söyledi. Baran, bu sorunları şöyle sıraladı:

- Yeni mevzuatın ve getirilen online sistemin hazırlanması sırasında yeterli çalışmaların ve pilot uygulamaların yapılmaması nedeniyle ortaya çıkan ve bugün sektörümüzdeki tüm işletmelere hem maliyet hem de verimlilik açısından büyük sorunlar yaratan durum.

- Perakende satılmak üzere alınan malların bildirim usulüyle ticaretinin yapılabilmesi ve bunun doğurduğu kayıtdışılık ve haksız rekabet sorunu.

- Toptan sebze meyve ticaretinin yasalara aykırı olarak toptancı hal dışında yapılması ve bu ticaretin denetim eksikliği nedeniyle ortaya çıkan kayıtdışılık ve haksız rekabet sorunu.

- Toptancı hallerin pazar kaybı nedeniyle zayıflamasıyla tarımla uğraşan küçük aile çiftçisinin pazara erişim sorunu arttı. Durum böyle olunca bu çiftçilerimiz her an piyasada bulunan bir takım kötü niyetli kişilerin eline terk edilmiş oldu.

- Toptancı haldeki sektör mensupları, kâr marjı ve komisyon oranlarından ödeme ve ticari işleyiş şekillerine kadar belirli ticari kısıtlamalara tabi iken toptancı hal dışındaki kişi ve işletmelerin tamamıyla serbest bir ticaret içinde bulunmalarının ortaya çıkardığı haksız rekabet ortamı.

- Toptancı hallerinin fiziki koşulları ve altyapı eksikliklerinden kaynaklanan sorunlar.

- Toptancı hallerinin yeni iş modelleri, araştırma-geliştirme, tanıtım ve halkla ilişkiler gibi konularda kaynak yetersizliği nedeniyle yaşanılan eksiklikler.

25 Kasım 2015 Çarşamba

Etiketler : Sektörel

Bankacılık sektörünün kredi hacmi, 13 Eylül haftasında 64 milyar 584 milyon lira artarak 14 trilyon 687 milyar 686 milyon liraya çıktı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) haftalık bültenine göre, sektörün kredi hacmi 13 Eylül itibarıyla 64 milyar 584 milyon lira arttı.

Söz konusu dönemde kredi hacmi 14 trilyon 623 milyar 103 milyon liradan 14 trilyon 687 milyar 686 milyon liraya çıktı.

Bankacılık sektöründe toplam mevduat ise bankalar arası dahil, geçen hafta 309 milyar 415 milyon lira artarak 17 trilyon 613 milyar 411 milyon liraya yükseldi.

TÜKETİCİ KREDİLERİNİN TUTARI 1 TRİLYON 817,4 MİLYAR LİRA OLDU

Tüketici kredilerinin tutarı, 13 Eylül itibarıyla 16 milyar 866 milyon lira artışla 1 trilyon 817 milyar 399 milyon liraya çıktı. Söz konusu tutarın 461 milyar 352 milyon lirası konut, 80 milyar 790 milyon lirası taşıt ve 1 trilyon 275 milyar 257 milyon lirası ihtiyaç kredilerinden oluştu.

Bu dönemde taksitli ticari kredilerin tutarı, 5 milyar 781 milyon lira artarak 1 trilyon 857 milyar 38 milyon lira oldu.

Bankaların bireysel kredi kartı alacakları ise yüzde 2,3 artışla 1 trilyon 623 milyar 959 milyon liraya yükseldi. Bireysel kredi kartı alacaklarının 554 milyar 761 milyon lirasını taksitli, 1 trilyon 69 milyar 198 milyon lirasını taksitsiz borçlar oluşturdu.

YASAL ÖZ KAYNAKLAR ARTTI

Bankacılık sektöründe takipteki alacaklar, 13 Eylül itibarıyla önceki haftaya göre 2 milyar 28 milyon lira artışla 259 milyar 255 milyon liraya çıktı. Takipteki alacakların 193 milyar 842 milyon lirasına özel karşılık ayrıldı.

Aynı dönemde bankacılık sisteminin yasal öz kaynakları, 7 milyar lira yükselerek 3 trilyon 145 milyar 402 milyon lira oldu.

KKM bakiyesi ise geçen hafta yüzde 0,7 ve 10 milyar 441 milyon liralık azalışla 1 trilyon 564 milyar 311,6 milyon liraya düştü.

Böylece KKM büyüklüğü, toplam mevduatın yüzde 8,9'una geriledi.

19 Eylül 2024 Perşembe

Etiketler : banka kredi mevduat

Sektörün toplam mevduatı 18 trilyon 80.9 milyar lira, kredi hacmi ise 14 trilyon 201.1 milyar lira oldu.

Bankacılık sektörünün toplam mevduatı, 13 Eylül ile biten haftada önceki haftaya göre 271,2 milyar lira artarak 18 trilyon 80,9 milyar liraya yükseldi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), haftalık para ve banka istatistiklerini açıkladı.

Buna göre, bankacılık sektörünün toplam mevduatı (bankalar arası dahil) 13 Eylül ile biten haftada 271 milyar 245 milyon 693 bin lira artışla 18 trilyon 80 milyar 927 milyon 399 bin liraya çıktı.

Aynı dönemde bankalardaki TL cinsi mevduat yüzde 3,53 yükselişle 10 trilyon 785 milyar 757 milyon 97 bin lira, yabancı para (YP) cinsinden mevduat ise yüzde 1,13 azalışla 6 trilyon 507 milyar 814 milyon 798 bin lira oldu.

Bankalarda bulunan toplam YP mevduatı, geçen hafta 201 milyar 644 milyon dolar düzeyinde gerçekleşirken, bu tutarın 170 milyar 236 milyon doları yurt içinde yerleşik kişilerin hesaplarında toplandı.

Yurt içi yerleşiklerin toplam YP mevduatında, parite etkisinden arındırılmış veriler göz önünde bulundurulduğunda 13 Eylül itibarıyla 2 milyar 671 milyon dolarlık azalış görüldü.

TAKSİTLİ TİCARİ KREDİ MİKTARI ARTTI

Mevduat bankalarındaki tüketici kredileri, geçen hafta yüzde 0,96 artarak 1 trilyon 726 milyar 765 milyon 66 bin lira oldu.

Aynı dönemde taksitli ticari krediler yüzde 0,32 yükselişle 1 trilyon 701 milyar 915 milyon 488 bin liraya, kredi kartları bakiyesi ise yüzde 1,94 artışla 2 trilyon 101 milyar 895 milyon 504 bin liraya çıktı.

Mevduat bankalarındaki tüketici kredilerinin 415 milyar 389 milyon 198 bin lirası konut, 62 milyar 193 milyon 711 bin lirası taşıt ve 1 trilyon 249 milyar 182 milyon 157 bin lirası diğer kredilerden oluştu.

Bankacılık sektörünün TCMB dahil toplam kredi hacmi de 13 Eylül ile biten haftada 65 milyar 340 milyon 139 bin lira artarak 14 trilyon 201 milyar 72 milyon 556 bin liraya yükseldi.

Toplam kredi hacmi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 40,89 artış kaydetti.

19 Eylül 2024 Perşembe

Etiketler : banka mevduat kredi