Dünyanın önde gelen enerji şirketleri, yılın ilk yarısında genel anlamda yatırımcısına kazandırdı.

Bu yılın ocak-haziran dönemi enerji devlerinin hisse senedi piyasalarında yatırımcısını çoğunlukla sevindirdiği bir dönem oldu.

Özellikle, iyi gelen bilançolar, yapılan anlaşmalar ve yatırımlar, birleşmeler ve kazanılan ihalelerle şirketler borsalarda da iyi bir performans sergiledi.

Bu dönemde, Çinli PetroChina'nın hisseleri yüzde 53,1, Hindistanlı Reliance Industries'in hisseleri yüzde 21,1 ve ABD'li NextEra Energy'nin hisseleri yüzde 16,6 arttı.

PetroChina'nın net karı yılın ilk çeyreğinde yüzde 4,7 artarak 6,30 milyar dolara çıktı. Şirketin net karındaki artış petrol ve gaz satışlarındaki yükselişten kaynaklandı.

Son 10 yılda başta hidrokarbon ve telekomünikasyon sektörleri olmak üzere 125 milyar doların üzerinde yatırım yapan Reliance Industries, yatırım tarafındaki başarısını borsalarda da sürdürüyor.

NextEra Energy'nin bir yan kuruluşu olan NextEra Energy Resources da ABD'li şirket Entergy ile ABD'de 4,5 GW'lık yeni güneş enerjisi ve enerji depolama projeleri için beş yıllık bir ortak geliştirme anlaşması kapsamında ortaklık kurdu.

BOTAŞ İLE YAPTIĞI ANLAŞMAYLA EXXONMOBİL DE YATIRIMCISINI SEVİNDİRDİ

Yılın ilk yarısında yatırımcısına, ABD'li Exxon Mobil yüzde 15,1, Londra merkezli Shell yüzde 10, diğer ABD'li şirket Chevron yüzde 4,9, İspanyol elektrik dağıtım şirketi Iberdrola yüzde 2,1, Fransız TotalEnergies yüzde 1,2 kazandırdı.

BOTAŞ ve ExxonMobil, mayıs ayında LNG ticaretine ilişkin işbirliği anlaşması imzaladı.

Londra merkezli Shell de geçen ay Singapur merkezli uluslararası yatırım şirketi Temasek bünyesindeki sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ticareti şirketi Pavilion Energy'nin yüzde 100 hissesini satın almak üzere anlaşmaya vardı.

Shell'in düzeltilmiş geliri de ilk çeyrekte 7,7 milyar dolara ulaşarak 6,5 milyar dolar olan piyasa beklentisinin üzerinde gerçekleşti.

Chevron ise Cezayir'in ulusal petrol ve doğal gaz şirketi Sonatrach ile geçen ay ülkedeki petrol ve gaz sahalarının geliştirilmesi amacıyla mutabakat zaptı imzaladı.

Öte yandan petrol ile gaz arama ve üretim şirketi Hess de Chevron ile birleşmesi için hissedarlarından gerekli onayı aldığını duyurmuştu.

TotalEnergies ise Almanya'daki 3,02 milyar avroluk deniz üstü rüzgar santrali (RES) ihalelerini kazanan şirketler arasında yer aldı.

SAUDİ ARAMCO YATIRIMCISINI ÜZDÜ

Ocak-haziran döneminde ABD'li ConocoPhillips'in hisseleri yüzde 1,5, İtalyan Eni'nin hisseleri yüzde 6,5, Norveçli Equinor'un hisseleri yüzde 9,7, Suudi Arabistan'ın ulusal petrol şirketi Saudi Aramco'nun hisseleri yüzde 16,1 değer kaybetti.

Yatırımcılarına kaybettiren şirketlerin aynı zamanda net karlarındaki düşüş de dikkati çekti.

ConocoPhillips'in net karı 2024'ün ilk çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,6 düşüşle 2,92 milyar dolardan 2,55 milyar dolara geriledi. Şirket, kardaki düşüşü, düşük fiyatlar, artan maliyetler ve amortisman giderlerindeki artışa bağladı.

Saudi Aramco'nın geçen yılın ilk çeyreğinde 31,9 milyar dolar olan net karı, bu yılın aynı döneminde yüzde 14,4 azalarak 27,3 milyar dolara geriledi.

Söz konusu dönemlerde, Eni'nin net karı yüzde 48 azalışla 2,5 milyar dolardan 1,3 milyar dolara, Equinor'un net karı yüzde 46,9 düşüşle 4,9 milyar dolardan 2,6 milyar dolara indi.

16 Temmuz 2024 Salı

Geçen yılı yaklaşık 197 milyar lirayla kapatan İşsizlik Sigortası Fonu, bu yılın ocak-eylül döneminde yüzde 55 artışla 307 milyar liralık büyüklüğe ulaştı.

İsteği dışında işsiz kalan sigortalıların uğradıkları gelir kaybını telafi etmeleri için 1999 yılında kurulan İşsizlik Sigortası Fonu, ilk işsizlik sigortası ödemesinin yapıldığı Mart 2002'den itibaren işsizlerin güvencesi olmaya devam ediyor.

Geçen yılı 196 milyar 950 milyon 756 bin lirayla kapatan fon, sigortalının prime esas aylık brüt kazancı üzerinden hesaplanan yüzde 2 işveren, yüzde 1 sigortalı kesintileri ve yüzde 1 devlet payı geliriyle büyümesini sürdürüyor.

Bu yılın ocak-eylül döneminde 115 milyar lirası işçi-işveren primi, 38 milyar lirası devlet katkısı, 66 milyar lirası faiz geliri ve 19 milyar lirası diğer gelirden oluşan fon, 2023 yılı sonuna göre yüzde 55 büyüyerek 307 milyar liralık varlığa ulaştı.

Söz konusu dönemde fondan işsizlere toplam 31 milyar 743 milyon lira ödenirken, teşvik ve desteklere 54 milyar lira aktarıldı.

Mart 2002'den 30 Eylül 2024'e kadar işsizlik ödeneğine toplam 20 milyon 290 bin 834 kişi başvurdu. Bu sürede, ödenek almaya hak kazanan 11 milyon 4 bin 755 kişiye, toplam 94 milyar 945 milyon lirayı aşkın ödeme yapıldı.

SON 4 AYLIK PRİME ESAS KAZANÇ ÖNEMLİ

İşsizlik ödeneği hesaplamasında sigortalının son 4 aylık prime esas kazançları dikkate alınıyor.

Ödenek miktarı işten ayrılmadan önceki son 4 aylık kazancın yüzde 40'ı olarak hesaplanıyor ancak hesaplanan tutar asgari ücretin yüzde 80'ini aşamıyor. Bu rakamdan, binde 7,59 oranında damga vergisi kesintisi yapılıyor.

Buna göre, 2024 yılında 4 ay çalışıp işsiz kalan bir kişi için işsizlik ödeneği en düşük 7 bin 940 lira, en yüksek 15 bin 880 lira olarak uygulanıyor.

SİGORTALIK SÜRESİNE GÖRE ÖDEME YAPILIYOR

İşsiz kalanların, işsizlik ödeneğinden yararlanabilmesi için belirli şartları sağlaması gerekiyor.

Kişi, kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalması, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olması, hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemesi ve hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içerisinde İŞKUR'a şahsen veya elektronik ortamda başvurması halinde bu ödenekten yararlanabiliyor.

Hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yılda 600 gün sigortalı çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş sigortalı işsizlere 180 gün, 900 gün sigortalı çalışıp bu primi ödemiş sigortalı işsizlere 240 gün, 1080 gün sigortalı çalışıp prim ödemiş sigortalı işsizlere 300 gün işsizlik ödeneği veriliyor.

18 Ekim 2024 Cuma

Düzenleyici ve denetleyici kurumların 2025 yılı bütçesinden alacağı pay 68 milyar 362 milyon 485 bin lira olarak belirlendi.

2025 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nden derlediği bilgiye göre, düzenleyici ve denetleyici kurumlara gelecek yıl için ayrılan pay belli oldu.

Bu kapsamda söz konusu kuruluşlara toplam 68 milyar 362 milyon 485 bin lira ödenek tahsis edildi. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), 47 milyar 729 milyon liralık ödenekle bütçeden en yüksek payı alacak kurum oldu.

Gelecek yıl bütçesinden Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumuna (BDDK) 7 milyar 263 milyon 100 bin lira, Sermaye Piyasası Kuruluna (SPK) 2 milyar 500 milyon lira, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna (EPDK) 2 milyar 243 milyon 803 bin lira, Nükleer Düzenleme Kurumuna 1 milyar 965 milyon 515 bin lira, Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna (RTÜK) 1 milyar 919 milyon 952 bin lira, Kamu İhale Kurumuna (KİK) 1 milyar 800 milyon lira, Rekabet Kurumuna 1 milyar 278 milyon 253 bin lira, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumuna 625 milyon lira, Kişisel Verileri Koruma Kurumuna 536 milyon 250 bin lira, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumuna 501 milyon 612 bin lira kaynak sağlanacak.

2025 yılı için düzenleyici ve denetleyici kurumlara bütçeden ayrılan paylar şöyle:

KURUMLAR       TOPLAM (TL)

RTÜK     1.919.952.000

BTK        47.729.000.000

SPK        2.500.000.000

BDDK    7.263.100.000

EPDK     2.243.803.000

KİK         1.800.000.000

Rekabet Kurumu             1.278.253.000

Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu      501.612.000

Kişisel Verileri Koruma Kurumu 536.250.000

Nükleer Düzenleme Kurumu      1.965.515.000

Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu 625.000.000

Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar Toplamı      68.362.485.000

18 Ekim 2024 Cuma