tatil-sepeti

Çin, 2021'de sınai ve fikri mülkiyet alanında en fazla patent başvurusunun yapıldığı ülke olurken patentlerle korunan özgün buluşların ekonomiye sağladığı katma değer bakımından ABD ve Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin gerisinde kaldı.

 

Uluslararası Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) verilerine göre, Çin, 2021'de 1,5 milyonu aşan patent başvurusuyla dünyada ilk sırada yer aldı. Başvuru sayısı en yakın rakibi ABD'nin üç katına yaklaştı.

 

Ancak başvuru sayısındaki farkın henüz gerçek ekonomik değere dönüşmediği gözleniyor. Patent yoğun endüstri kollarının gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) ve istihdamdaki payı göz önüne alındığında Çin'in, hala ABD'nin ve AB ülkelerinin gerisinde olduğu görülüyor.

 

Çin Ulusal Fikri Mülkiyet İdaresi (CNIPA) yetkilisi Gı Şu'nun paylaştığı verilere göre Çin'de bilgisayar, elektronik, makine, enerji sistemleri, dijital iletişim, görsel-işitsel araçlar, tıp teknolojileri, ulaştırma ve havacılık gibi patent yoğun endüstri kollarının büyüklüğü 2021'de önceki yıla göre yüzde 17,9 artışla 14,3 trilyon yuana (2,1 trilyon dolar) ulaştı.

 

Çin'de patent yoğun endüstrilerin yarattığı katma değer GSYH'nin yüzde 12,4'ünü oluştururken bu oran ABD'de yüzde 24, AB'de yüzde 17,4 oldu.

 

Patent yoğun endüstriler Çin'de toplam istihdamın yüzde 6,5'ini sağlarken bu oran ABD'de yüzde 13, AB'de ise yüzde 11 oldu.

 

Gı, Çin'in patentlerin sağladığı katma değerin payını 2025'e kadar ABD'nin 2021 seviyesi olan yüzde 13'e çıkarmayı hedeflediklerini kaydetti.

 

Çinli şirket Huawei, 2021'de 6 bin 952 ile dünyada en fazla patent başvurusu yapan şirket oldu. Onu 3 bin 931 başvuruyla ABD'li çip üreticisi Qualcomm ve 3 bin 41 başvuruyla Güney Koreli elektronik şirketi Samsung izledi.

 

Uzmanlar, Çin'in teknolojik yenilik alanında nicelik ve nitelik seviyesinde önemli ilerlemeler kaydetmekle birlikte patentlerin büyük bölümünün henüz başvuru seviyesinde yenilikler olduğu, araştırma düzeyinden ileri teknolojilere dönüşme potansiyeline sahip özgün buluşların az olduğunun altını çiziyor.

 

Çin'in özellikle yapay zeka ve çip üretimi gibi çekirdek teknolojilerde henüz rakiplerine göre geride olduğu ancak nicel üstünlüğün gelecek açısından potansiyel içerdiğine dikkat çekiliyor.

25 Ocak 2023 Çarşamba

Küresel piyasalar yılın ilk çeyreğini pozitif seyirle tamamlarken, bugün Fed Başkanı Jerome Powell'ın açıklamaları ve Banka'nın enflasyon göstergesi olarak dikkate aldığı kişisel tüketim harcamaları verileri yatırımcıların odağına yerleşti.


 

Dün ABD'de beklentilerin üzerinde gelen büyüme verileri sonrası pay piyasalarına yatay bir seyir hakim olurken, bugün Paskalya tatili dolayısıyla ABD, Avrupa ve Hong Kong'da piyasalar işleme kapalı olacak.

 

ABD ekonomisi, dünkü verilere göre, 2023'ün 4. çeyreğinde yüzde 3,4 ile beklentilerin üzerinde büyüme kaydetti. Bu dönemde büyüme verisinde yukarı yönlü revizyona gidilirken, piyasa beklentisi ekonominin son çeyrekte yüzde 3,2 büyüyeceği yönündeydi.

 

Analistler, Fed'in faiz indirimine ne zaman başlayacağına ilişkin belirsizliklerin devam ettiğini belirterek, bugün Fed Başkanı Powell'ın sözle yönlendirmelerinin yanı sıra kişisel tüketim harcamaları verilerinden Banka'nın gelecek dönemde atacağı adımlara dair ipuçlarının aranacağını ifade etti.

 

Öte yandan, dün açıklanan verilere göre, Michigan Üniversitesi'nce ölçülen tüketici güven endeksi de martta yukarı yönlü revize edilerek 79,4 oldu.

 

ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı ise geçen hafta 210 bine gerileyerek beklentilerin altında gerçekleşti.

 

Söz konusu gelişmelerin ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in ilk faiz indirimine haziranda gitme ihtimali yüzde 64 oldu.

 

ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi, dün dar bir bantta hareket ederek yüzde 4,2050'ye çıkarken, altının ons fiyatı yüzde 1,7 artışla 2 bin 233 dolardan günü tamamladı ve tüm zamanların en yüksek günlük kapanışını gerçekleştirdi. Böylece altının ons fiyatı, bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 8,2 artış kaydetmiş oldu.

 

Dolar endeksi de dün yükseliş eğilimini üst üste 4. işlem gününe taşıyarak yüzde 0,1 artışla günü 104,6 seviyesinden tamamladı.

 

Jeopolitik gerilimlerin yanı sıra arz ve talep dengesine ilişkin belirsizliklerin de öne çıktığı yılın birinci çeyreğinde Brent petrolün varil fiyatı yüzde 12,9 değer kazandı.

 

Ayrıca, dün yılın ilk çeyreğini tamamlayan ABD pay piyasalarında, S&P 500 endeksi ilk 3 ayda yüzde 10,2 artışla 2019'dan bu yana en iyi ilk çeyrek kazancını kaydetti. Söz konusu dönemde Dow Jones endeksi yüzde 5,6 artışla 2021'den bu yana en güçlü ilk çeyrek performansını elde ederken, Nasdaq endeksi de yüzde 9,1 arttı.

 

Dün New York borsasında Nasdaq endeksi yüzde 0,12 gerilerken, S&P 500 endeksi yüzde 0,11 ve Dow Jones endeksi de yüzde 0,12 artış kaydetti.

 

Avrupa borsalarına dün yatay seyir hakim olurken, bugün bölge genelinde tatil dolayısıyla pay piyasalarında işlem gerçekleşmeyecek.

 

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Yönetim Konseyi Üyesi Francois Villeroy de Galhau, ECB'nin muhtemelen bu baharda "ölçülü" faiz indirimine başlayacağını ve bunun Fed'in zaman diliminden bağımsız olarak gerçekleşeceğini söyledi. Villeroy, söz konusu indirimin nisan ya da haziranda gerçekleşmesinin "varoluşsal bir önem" taşımadığını kaydetti.

 

Dün İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,26, İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,03, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,08 ve Fransa'da CAC 40 endeksi ise yüzde 0,01 arttı.

 

Bu yılın ilk çeyrek performanslarına bakıldığında, Almanya'da DAX 40 endeksinin yüzde 10,4 artış göstermesi dikkati çekerken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 8,8 değer kazandı.

 

İngiltere'de FTSE 100 endeksi de ilk çeyreği yüzde 2,8 yükselişle tamamladı.

 

Asya pay piyasalarına pozitif bir seyir hakim olurken, Hong Kong'da bugün tatil dolayısıyla işlem gerçekleşmedi.

 

Bugün Japonya meclisi, 2024 mali yılı için 112,5 trilyon yenlik (744 milyar dolar) bütçeyi yasalaştırırken, Maliye Bakanı Suzuki Şuniçi, açıklamasında, bütçenin "ertelenemeyecek acil zorlukların üstesinden gelmeyi" hedeflediğini bildirdi.

 

Öte yandan, Japonya'da bugün açıklanan verilere göre, Tokyo Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), yıllık bazda yüzde 2,6 ve çekirdek TÜFE yüzde 2,4 artış kaydetti.

 

Ülkede öncü verilere göre, sanayi üretimi şubatta aylık yüzde 0,1 azalışla beklentilerin altında kalırken, işsizlik oranı yüzde 2,6'ya çıktı.

 

Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,4, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,1 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,6 değer kazandı.

 

Yurt içinde dün alıcılı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 3,10 değer kazancıyla 9.079,97 puandan tamamladı.

 

Dolar/TL, dün alıcılı bir seyir izleyerek günü önceki kapanışının yüzde 0,2 üzerinde 32,3366'dan tamamlamasının ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 32,3700 seviyesinden işlem görüyor.

 

Analistler, bugün yurt içinde dış ticaret istatistikleri, yurt dışında ise ABD'de kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi verilerinin yanı sıra Fed Başkanı Powell'ın açıklamalarının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.200 ve 9.300 seviyelerinin direnç, 9.000 ve 8.900 puanın ise destek konumunda olduğunu kaydetti.

 

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

 

10.00 Türkiye, şubat ayı dış ticaret istatistikleri

 

15.30 ABD, şubat ayı kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi

 

15.30 ABD, şubat ayı kişisel giderler

29 Mart 2024 Cuma

New York borsası, haftanın son işlem gününü karışık seyirle tamamladı.


 

Kapanışta Dow Jones endeksi yüzde 0,12 artarak 39.807,37 puana çıktı.

 

S&P 500 endeksi yüzde 0,11 artışla 5.254,35 puana ulaşarak rekor tazeledi. Nasdaq endeksi ise yüzde 0,12 azalışla 16.379,46 puana indi.

 

Amerikan piyasalarında bu yılın ilk çeyreğinin sonuna gelinirken, S&P 500 endeksi ilk üç ayda yüzde 10,2 artışla 2019'dan bu yana en iyi ilk çeyrek kazancını kaydetti. Söz konusu dönemde Dow Jones endeksi de yüzde 5,6 artışla 2021'den bu yana en güçlü ilk çeyrek performansını elde ederken, Nasdaq endeksi yüzde 9,1 arttı.

 

ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin faiz indirimine dair açıklamaları ve ABD'de beklentilerin üzerinde gelen büyüme verisi sonrası pay piyasalarında Paskalya tatili öncesi yatay bir seyir izlendi.

 

Fed'in faiz indirimi zamanlamasına ilişkin belirsizlik sürerken, yatırımcılar daha fazla ipucu için Fed yetkililerinin sözle yönlendirmeleri ile ekonomik verileri takip etmeye devam ediyor.

 

Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, dün piyasaların kapanmasının ardından yaptığı açıklamada, son enflasyon verilerini "hayal kırıklığı" olarak nitelendirdi ve faiz indiriminden önce "en az birkaç ay daha iyi enflasyon verisi" görmek istediğini belirtti. Faiz oranlarını düşürmek için aceleye gerek olmadığını ifade eden Waller, son verilerin, bu yıl öngörülen indirimlerin ertelenmesini veya sayısının azaltılmasını gerektirdiğini bildirdi.

Waller'ın açıklamalarının ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in ilk faiz indirimine haziranda gitme ihtimali yüzde 60'a geriledi.

 

Makroekonomik veri tarafında ise ABD ekonomisi 2023'ün dördüncü çeyreğinde yüzde 3,4 ile beklentilerin üzerinde büyüme kaydetti. Bu dönemde büyüme verisinde yukarı yönlü revizyona gidilirken, piyasa beklentisi ekonominin son çeyrekte yüzde 3,2 büyüyeceği yönündeydi.

 

Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi de martta yukarı yönlü revize edilerek 79,4 oldu.

 

ABD'de ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı ise geçen hafta 210 bine gerileyerek beklentilerin altında gerçekleşti.

 

Kurumsal tarafta da ABD'de inşaat ve ev malzemeleri satan perakende şirketi Home Depot'nun hisseleri, şirketin çatı kaplama distribütörü SRS Distribution'ı borçları dahil 18,25 milyar dolarlık bir anlaşmayla satın alacağının duyurulmasının ardından yüzde 1'e yakın düştü.

 

ABD'de yarın Paskalya tatili nedeniyle piyasalar işleme kapalı olacak. 

29 Mart 2024 Cuma