2022 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'na göre, 2020'de yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının etkisiyle dış talep hızla azalırken ihracattaki keskin düşüş ve salgın kapsamında uygulanan uluslararası seyahat kısıtlamaları sonucu turizm gelirlerinde azalma görüldü. Bu nedenlerle cari işlemler dengesi 35 milyar dolar açık verdi, cari işlemler açığının gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYH) oranı yüzde 4,9 seviyesinde gerçekleşti.
Ödemeler dengesine göre dış ticaret açığı 2020 yılında 37,9 milyar dolar olurken söz konusu açık bu yılın 8 aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 25,2 azalarak 19,2 milyar dolara geriledi. Bu yıl, küresel ekonomideki toparlanma ve dış talepteki artışla ihracattaki yüksek seyrin devam etmesine bağlı olarak dış ticaret açığının 31,5 milyar dolar seviyesine gerilemesi bekleniyor.
Ocak-ağustos döneminde tüm ana sektörlerin ihracatında artış gerçekleşti. Yılın kalan döneminde ihracatın güçlü ivmesini koruyarak yıl genelinde yüzde 24,4 artışla 211 milyar dolar olması öngörülüyor. İthalatın da 258 milyar dolar seviyesinde gerçekleşeceği tahmin ediliyor. Bu yıl cari işlemler açığının 21 milyar dolar olacağı hesaplanıyor.
Plana göre, gelecek yıl cari işlemler dengesinde, mal ihracatının yanı sıra turizm ve yazılım gibi hizmet sektörü ihracatının da katkısıyla kademeli ve kalıcı bir iyileşmenin sağlanması hedefleniyor.
Bu hedef kapsamında, ihracat potansiyelinin artırılmasına yönelik ticaret anlaşmalarında güncelleme çalışmalarına devam edilecek. Dış pazarlara açılım konusunda yeni uygulamalar hayata geçirilecek. e-İhracat ve hizmet ihracatı gibi gelişim sürecinde olan alanlar da dahil, ihracata yönelik destek mekanizmaları genişletilerek uygulamaya konulacak.
İthalata bağımlılığın azaltılmasına yönelik çalışmalar gerçekleştirilecek. Petrol ve doğal gaz kaynağı aramaları hızlandırılarak sürdürülecek. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı artırılacak.
Turizm faaliyetlerinin çeşitlendirilerek yıl geneline yayılması ve bu kapsamda turizm gelirlerinin çoğalması sağlanacak.
Yüksek teknoloji içeren yatırımlar Türkiye'ye çekilerek rekabet gücü artırılacak. İhracatın ve uluslararası yatırımların artırılması süreci, önemi daha da büyüyen yeşil dönüşüm kavramı çerçevesinde, Yeşil Mutabakat Eylem Planı'nda yer alan hedef ve eylemler de dikkate alınarak şekillendirilecek.
Gelecek yıl, dış talebin bu yıla oranla görece azalsa da yüksek seyrini koruması ve özellikle seyahat hareketliliğinin hızlanmasıyla turizm gelirlerinin artışı sonucu, cari işlemler dengesinde iyileşmenin devam etmesi bekleniyor. Cari işlemler dengesindeki iyileşmenin beraberinde dış finansman gereksiniminde azalış getireceği tahmin ediliyor. Genel makroekonomik görünümdeki iyileşmeye paralel olarak dış finansmanda teknoloji transferi sağlayan uzun vadeli yatırımların öne çıkarılması hedefleniyor.
Atılacak adımlarla 2022'de ihracatın yüzde 9,4 artarak 230,9 milyar dolara, ithalatın ise yüzde 9,6 yükselerek 282,7 milyar dolara ulaşması ve böylece dış ticaret açığının 51,8 milyar dolar seviyelerinde gerçekleşmesi öngörülüyor. 2022'de Kovid-19 salgınının etkisinin daha da azalmasıyla birlikte seyahat gelirlerinin 25 milyar dolar seviyesine yükselmesi, hizmetler dengesinin ise 31,8 milyar dolar fazla vermesi hedefleniyor. Bu varsayımlar altında cari işlemler açığının 2022 yılında 18,6 milyar dolar seviyesine gerilemesi, böylece cari işlemler açığının GSYH'ye oranının yüzde 2,2 seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor.
26 Ekim 2021 Salı
Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, yalan haberlerle kasıtlı şekilde gündem oluşturulmaya çalışıldığını ifade ederek, "Dedikodulara itibar etmeyiniz. Cumhurbaşkanımızın tam destek verdiği programımızı daha da güçlendireceğiz. Hedeflere ulaştığımızda vatandaşlarımızın refahı kalıcı olarak artacak" dedi.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Bir süredir yalan haberlerle kasıtlı bir şekilde gündem oluşturulmaya çalışılıyor. Vatandaşlarımızdan istirhamım; üretilen dedikodulara itibar etmeyiniz ve politikalarımız ile ilgili bizden duymadığınız hiçbir haber veya söylentiye lütfen inanmayınız." diye konuştu.
Sosyal medya hesabı X'ten açıklamalarda bulunan Bakan Şimşek şu ifadeleri kullandı:
"PROGRAMIMIZI DAHA DA GÜÇLENDİRECEĞİZ"
Bir süredir yalan haberlerle kasıtlı bir şekilde gündem oluşturulmaya çalışılıyor.
Bizim derdimiz memlekete hizmet, gündemimiz yoğun. Bu zor coğrafyada ülkemizin sorunlarını çözmek, potansiyelini ve performansını artırmak için yapacak çok işimiz var.
Enflasyonu düşürmek, cari açığı azaltmak, bütçe disiplini tesis etmek ve yapısal sorunları çözmek konusunda kararlıyız.
Cumhurbaşkanımızın başından beri tam destek verdiği programımızı daha da güçlendireceğiz.
Programımız hedeflerine ulaştığında, vatandaşlarımızın refahı da kalıcı olarak artacaktır.
Vatandaşlarımızdan istirhamım; üretilen dedikodulara itibar etmeyiniz ve politikalarımız ile ilgili bizden duymadığınız hiçbir haber veya söylentiye lütfen inanmayınız.
23 Eylül 2024 Pazartesi
Bu yıl üç büyük uluslararası kredi derecelendirme kuruluşundan not artırımı alan tek ülke olan Türkiye'nin, S&P Global Ratings'ten kasımdaki değerlendirmede yeni bir not artışı daha alması bekleniyor.
Türkiye'nin makroekonomi politikalarındaki değişimin ardından, Fitch Ratings, Moody's ve S&P Global Ratings, ülkenin uzun vadeli yabancı para cinsinden kredi notunu yükseltti. Fitch Türkiye'nin notu son değerlendirmesinde "BB-"ye, Moody's iki basamak artışla "B3"ten "B1"e ve S&P Global Ratings de "B"den "B+"ya yükseltti.
Söz konusu kuruluşlardan S&P Global Ratings'in, 1 Kasım'da Türkiye'ye ilişkin bu yılki ikinci değerlendirmesini açıklaması bekleniyor.
S&P Global Ratings Kıdemli Direktörü Frank Gill, Türkiye ekonomisindeki gelişmeler ve 1 Kasım'daki değerlendirmeye ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye ekonomisinde politika değişikliğinin ardından başta dış göstergeler olmak üzere bazı kredi derecelendirme ölçütlerinin iyileştiğini ve bunlar arasında en önemlilerinden birinin net döviz rezervlerindeki artış olduğunu dile getirdi.
Cari açığın da çok hızlı şekilde daraldığını ve bu yıl için cari açığın gayrisafi yurtiçi hasılanın (GSYH) yüzde 1'inin biraz üzerinde seyretmesini beklediklerini ifade eden Gill, Brent petrol fiyatlarının düşmeye devam etmesinin, cari açıktaki daralmaya katkı sunduğunu aktardı.
Gill, Türkiye'nin net altın ithalatındaki düşüşün de cari açığın azalmasına olumlu yansıdığını ve bunun çok önemli bir gelişme olduğunu belirterek, net altın ithalatının azalmasının yanı sıra Türk lirası mevduat faizlerinin yüzde 60'lara yaklaştığı göz önünde bulundurulduğunda, altın gibi riskten korunma ürünlerinin hane halkı ve firmalar için daha az cazip hale geldiğini anlattı.
Kredi notu kararlarında net rezerv seviyeleri ve cari açıktaki pozitif eğilim başta olmak üzere birçok göstergeyi dikkate aldıklarını vurgulayan Gill, konuşmasını şöyle sürdürdü: "Bizim için önemli sorulardan biri Türkiye'de kamu maliyesinin yönünün ne olacağı. Enflasyonu tek haneli rakamlara indirmek için yetkililerin tüketici talebini azaltması gerekiyor, bu da daha düşük büyüme anlamına gelir ve daha düşük büyüme genellikle daha zayıf mali sonuçlara yol açabilir. Bahsettiğim gibi not kararı için gözden geçirilecek birçok gösterge var. Türkiye'deki ekonomi politikası değişiminin bir yıllık bir düzeltme değil, ekonomiyi enflasyondan arındırmak için çok yıllık bir süreç olduğu göz önüne alındığında, kendimize Türk hükümetinin önümüzdeki birkaç yıl boyunca politikaya bağlı kalıp kalmayacağını sormak zorundayız. Bizim temel tahminimiz, bağlı kalacakları yönünde. Bunu bir yıldan fazladır sürdürüyorlar ve ancak ana senaryomuza ilişkin 'tasarruf yorgunluğu' riskleri de mevcut. Pozitif bir görünüme sahip olduğunda, (Türkiye için kasımda) not artışı mümkün. Net rezervlerdeki iyileşme ve cari açığın hızlı şekilde daralması çok önemli. Not artışı kararı büyük ölçüde bu iki faktöre bağlı diyebiliriz. Ayrıca, Türkiye'nin enerji ve altın ithalatındaki gerileme de çok önemli gelişme. Bu arada, not kararı için Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) faiz politikasına da bakacağız."
Frank Gill, Türkiye'ye ilişkin enflasyon beklentilerini de paylaşarak, Türkiye'de yıllık manşet enflasyonun yüzde 52 ile hala oldukça yüksek seviyede bulunduğunu ve enflasyonu düşürmenin zaman aldığını vurguladı.
Çok yüksek kalmaya devam eden hizmet enflasyonuna karşın gıda enflasyonunun hafiflediğini aktaran Gill, "Enflasyonu düşürmek muhtemelen birkaç yıl alacak. Bu nedenle Türkiye'de enflasyonun 2027'ye kadar tek haneli rakamlara düşeceğini öngörmüyoruz. Kademeli bir dezenflasyon süreci bekliyoruz. Bu yıl sonu için enflasyon öngörümüz yüzde 43, 2025 sonu için yüzde 23 ve 2026 sonu için yüzde 10 seviyesinde. 2027 sonunda enflasyonun yüzde 10'un altına gerileyeceğini öngörüyoruz." ifadesini kullandı.
Gill, yavaş gerçekleşmesi beklenen dezenflasyon sürecinin önemli bir ayağının Türk lirasının dolar ve avro karşısında "çok az değer kaybetmesinin sürdürülmesi" olduğunu belirterek, "Gelecek yıl Türk lirasının enflasyonun altında değer kaybedeceğini düşünüyoruz." dedi.
TCMB'nin para politikası kararlarını yakından izlediklerini söyleyen Gill, manşet enflasyonun yüzde 50'nin üzerinde olduğu düşünüldüğünde, Bankanın para politikasını çok erken gevşetmesinin bir risk olduğunu dile getirdi.
Gill, "Bizim temel senaryomuz Merkez Bankasının yılın son çeyreğinde çok temkinli şekilde faiz indirimine başlayabileceği yönünde. Bu muhtemelen kasımda olabilir ancak buradaki 'temkinli yaklaşımı' vurgulamak gerek." değerlendirmesinde bulundu.
TCMB'nin politika faizinin bu yıl sonunda manşet enflasyonun üzerinde olacağını öngördüklerini ifade eden Gill, "Enflasyonun yıl sonunda yüzde 42-43 seviyesinde olacağını düşünüyoruz. Bu nedenle politika faizinin kesinlikle yüzde 45'in altına inmesini beklemiyoruz." diye konuştu.
Gill, özellikle 2025'in mali konsolidasyon açısından önemli olduğunu ve Orta Vadeli Program'da iddialı mali sıkılaşma tedbirlerinin bulunduğunu vurgulayarak, "Mali sıkılaşmanın büyük bir kısmı 2025'te devreye girecek. Bu nedenle ilk olarak iddialı mali hedefler ve ayrıca talepteki yavaşlama nedeniyle 2025 biraz zor olabilir. Bu yüzden, önümüzdeki yıl politika yapıcıların yeniden dengeleme programına bağlı kalıp kalmayacaklarının gerçekten test edilebileceğini düşünüyoruz." görüşünü paylaştı.
Gill, Türkiye'de tüketici talebinin yavaşlamaya başladığını belirterek, "Bu yıl yüzde 3,6 ekonomik büyüme bekliyoruz, büyümenin gelecek yıl yüzde 2 seviyesine gerileyeceğini tahmin ediyoruz. Ancak biz Türkiye'de bir resesyon beklemiyoruz. 2025'teki yavaşlamanın ardından, 2026'da yüzde 3'e ulaşan bir toparlanma öngörüyoruz. Türkiye ekonomisinde 2019'daki gibi keskin bir yavaşlama olabilir ancak herhangi bir takvim yılı için negatif bir büyüme beklemiyoruz." öngörüsünü dile getirdi.
Türkiye'nin oldukça güçlü, çeşitli ve açık bir ekonomisi olduğunu kaydeden Gill, özel sektörün dirençli olduğunu belirtti.
Gill, Türkiye'nin Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği anlaşmasının birçok avantaj sağladığına işaret ederek, "Türkiye, özellikle ekonomik açıklık açısından diğer gelişmekte olan ülkeler olan Arjantin ve hatta Brezilya'nın sahip olmadığı avantajlara sahip, özellikle ekonomik açıklık noktasında. Bu da iç talep zayıfsa şirketlerin ihracata odaklanabileceği anlamına geliyor." dedi.
23 Eylül 2024 Pazartesi
23 Eylül 2024 Pazartesi
23 Eylül 2024 Pazartesi
23 Eylül 2024 Pazartesi
23 Eylül 2024 Pazartesi
23 Eylül 2024 Pazartesi
24°C