Üretim kesintileri nedeniyle pazar payından feragat etmek zorunda kalan OPEC ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun, dünyanın en büyük sekizinci petrol üreticisi Brezilya’yı bünyesine katmasıyla gelecek yıl Pazar payını güçlendirmesi bekleniyor.

Suudi Arabistan liderliğindeki 13 üyeli OPEC ile Rusya önderliğindeki OPEC dışı petrol üreticisi 10 ülkenin enerji ve petrol bakanları Perşembe günü çevrim içi toplandı.

Grup toplantıda, gelecek yılın sonuna kadar devam edecek mevcut üretim kesintilerine bağlılığını yineledi.

Toplantının ardından bazı üye ülkeler ise gelecek yılın ilk çeyreğinde gönüllü olarak günlük 2,2 milyon varillik ek üretim kesintisine gideceğini açıkladı.

Buna göre, Suudi Arabistan günlük 1 milyon varil, Irak günlük 223 bin varil, Birleşik Arap Emirlikleri günlük 163 bin varil, Kuveyt günlük 135 bin varil, Kazakistan günlük 82 bin varil, Cezayir günlük 51 bin varil, Umman günlük 42 bin varil kesinti yapacak.

Rusya ise nisandan bu yana uyguladığı günlük 500 bin varil gönüllü kesintisine gelecek yılın ilk çeyreğinde de devam edecek. Grubun toplam üretim kesintilerine ek olacak bu kesintinin 300 bin varili ham petrol, 200 bin varili ise rafine ürünlerden oluşacak ve ülkenin ihracatından düşülecek.

Toplantıdaki asıl sürpriz ise ocak itibarıyla Brezilya’nın OPEC+ grubu ittifakına katılma kararı oldu.

“BREZİLYA’NIN KATILIMININ HER İKİ TARAF İÇİN OLUMLU GETİRİLERİ OLACAK”

Londra merkezli enerji danışmanlık şirketi Facts Global Energy Enerji Dönüşümü ve Enerji Ekonomisi Direktörü Cüneyt Kazokoğlu AA muhabirine, Brezilya'nın gruba katılımının, piyasalara etkisini konuşmak için erken olduğunu ancak her iki taraf için de olumlu getirileri olacağını söyledi.

Kazokoğlu, "Brezilya gibi büyük bir petrol üreticisi için fiyatlara etki edebilecek şekilde OPEC+ grubu politika yapıcılarının arasında yer almak, birinci kaynaktan bilgi almak ve bu politikayı etkileme imkanına sahip olmak bir avantaj. OPEC+ grubu için ise daha fazla büyümek ve başka kıtalara doğru yayılmak bir avantaj. Bir başka katman da devlet kontrolündeki petrol üreticilerinin birleşiyor olması." diye konuştu.

OPEC+ grubunun Brezilya'nın da dahil olmasıyla dünya petrol üretiminde önemli bir seviyeye ulaşacağını vurgulayan Kazokoğlu, "Bu kadar büyük bir üretimin koordineli bir şekilde yönetilmesi çok mühim bir husus." dedi.

BREZİLYA'NIN DAHLİ GRUBU GÜÇLENDİRECEK

Norveç merkezli bağımsız araştırma kuruluşu Rystad Energy Kıdemli Başkan Yardımcısı Jorge Leon da toplantıdan çıkan sonucun grubun kilit ülkesi Suudi Arabistan'a buruk bir sevinç yaşattığını söyledi.

Leon, Suudi Arabistan'ın gelecek yıl yapılacak üretim kesintileri konusunda bazı OPEC+ grubu üyelerinin desteğini kazandığını ancak diğer ülkelerin ya karşı çıktığını ya da çekimser kalarak yeni kesintilere dahil olmadıklarını belirterek, "Üretim kesintilerine ilişkin bir grup kararı alınamaması, grubun birliği ve bütünlüğü açısından iyiye işaret değil ve grubun piyasayı dengeleme yeteneğini sınırlıyor." dedi.

Petrol fiyatlarının aşağı yönlü hareketlerinin piyasanın toplantının sonucundan memnun kalmadığına işaret ettiğine dikkati çeken Leon, "Fiyatlar iki nedenle düştü. İlk olarak kesintiler kısa dönemli ve yalnızca 2024'ün ilk çeyreğinde geçerli olacak. İkincisi ve en önemlisi, grup stratejisini oybirliğiyle belirleyemedi, daha ziyade gönüllü tek taraflı kesintilere başvurmak zorunda kaldı." diye konuştu.

Leon, "Yenilenmiş kesintiler ile 2024'ün ilk yarısında günlük yaklaşık 400 bin varillik bir pazar açığı tahmin ediliyor. Sonuç olarak, gelecek aylarda petrol fiyatlarının varil başına 80 ila 85 dolar arasında seyretmesini bekliyoruz." ifadelerini kullandı.

Toplantıdaki bir diğer önemli konunun ise Brezilya'nın OPEC+ ittifakına katılması olduğunu vurgulayan Leon, "Dünyanın en büyük sekizinci petrol üreticisi Brezilya günlük yaklaşık 3,6 milyon varil üretim yapıyor. OPEC+ grubu, Brezilya petrolünü gruba dahil ederek, küresel petrol piyasasındaki pazar payını yüzde 60'ın üzerine taşıyacak ve 2018 seviyelerine dönmüş olacak." bilgisini paylaştı.

"PETROL FİYATLARI GELECEK YILIN ORTALARINA KADAR 75 DOLAR CİVARINDA OLACAK, DAHA SONRA YÜKSELMEYE BAŞLAYACAK"

Uluslararası veri analitik şirketi Kpler Orta Doğu Ortaklıklar Lideri Matt Stanley ise grup içindeki anlaşmazlığın Afrikalı üye ülkelerin üretim kotalarına uymamalarından kaynaklandığını ancak bunun yeni karşılaşılan bir sorun olmadığını söyledi.

Stanley, "Grubun karar mekanizmalarının sorunsuz çalışmaya devam edeceğinden eminim. Oldukça iyi işler yapmaya devam edecekler. Anlaşmazlıklar her zaman olacaktır ancak piyasa bunu kesinlikle olumsuz bir şey olarak görmüyor. Şahsen endişelenecek bir şey olduğunu düşünmüyorum." diye konuştu.

Petrol talebinin toparlanma sürecine girdiğini ancak piyasalarda beklenen arz fazlalığı nedeniyle fiyatların aşağı yönlü baskılandığına işaret eden Stanley, "Suudi Arabistan'ın günlük 1 milyon varillik kesintisinin sürekli ertelenerek 2024 yılı boyunca devam edeceğini tahmin ediyoruz. Diğer ülkelerin üretim kesintilerini ise Temmuz 2024'e kadar sürdürmesini bekliyoruz. Yani Suudi Arabistan hariç, gelecek yılın ilk yarısında yapılan kesintilerin çoğu piyasaya tekrar dönecek." dedi.

Stanley, "Fiyatların gelecek yılın ortalarına kadar varil başına ortalama 75 dolar civarında olacağını, o tarihten sonra da küresel petrol stoklarındaki azalmaya paralel yükselmeye başlayacağını tahmin ediyoruz." bilgisini paylaştı.

Gelecek yıl öngörülen arz fazlası nedeniyle OPEC+ grubunun pazar payını kaybedeceği endişelerinin ise yersiz olduğunu vurgulayan Stanley, "Dünyanın hala petrole ihtiyacı var. Sorun piyasada hangi tür petrolün olduğu ki kesintilerle piyasadan eksilen 'orta ekşi' (medium sour) olarak bilinen petrol. Fiyatları yükselten de bu faktör." ifadelerini kullandı.

02 Aralık 2023 Cumartesi

Çin’in, Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) yatırımı 2023’te yüzde 16 artarak 1.3 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, Asya ülkelerinin Arap ülkelerinde yaptığı yatırımın yüzde 60’ına karşılık geliyor.

NECMİ UYSAL

Çin ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında artan ekonomik ilişkilere paralel olarak Çin’in BAE’deki yatırımları 2023 yılında yüzde 16 artış ile 1.3 milyar dolara yükseldi. 

TOPLAM YATIRIMIN YÜZDE 60’I

Bu rakam tüm Asya ülkelerinin Arap ülkelerinde yaptıkları toplam yatırımın yüzde 60’ına karşılık geliyor.

BAE’NİN ÇİN’DEKİ YATIRIMLARI YÜZDE 120 ARTTI

Diğer taraftan Birleşik Arap Emirlikleri’nin Çin’deki yatırımları ise geçtiğimiz yıl yüzde 120 artış gösterirken, Arap ülkelerinin Çin’de yaptıkları yatırımların yüzde 90’ına karşılı geliyor. 

PETROLE BAĞIMLILIKTAN KURTULMA ÇABASI

Birleşik Arap Emirlikleri de Suudi Arabistan’ın yaptığı gibi ekonomisini petrole bağımlılıktan kurtarıp çeşitlendirmeye çalışıyor. 

Bu kapsamda Çin ile BAE arasındaki karşılıklı ekonomik ilişkiler artış gösterme eğiliminde. 

EN BÜYÜK İHRACAT PAZARI

Nitekim BAE, Çin’in Arap ülkeleri arasındaki en büyük ikinci ticaret ortağı olurken, aynı zamanda en büyük ihracat pazarı konumunda. 

Diğer taraftan BAE, 2023 yılında doğrudan yabancı yatırım pazarında aktif proje bakımından 1.277 proje ve 23 milyar dolarlık yatırım ile dünyada üçüncü sırada bulunuyor.

Geçtiğimiz yıl körfez yatırım fonu ise Çin’de 2.3 milyar dolarlık yatırım gerçekleştirdi.

17 Mayıs 2024 Cuma

Merkezi Fransa'nın Strazburg kentinde bulunan Avrupa Konseyi, yapay zekayla ilgili ilk uluslararası sözleşmeyi kabul etti.

Kuruluşunun 75. yılını kutlayan Avrupa Konseyine 46 üye devletin dışişleri bakanları, yıllık toplantıları kapsamında Strazburg'da bir araya geldi.

Avrupa Konseyinden yapılan açıklamaya göre, üye ülkelerin dışişleri bakanları, Konsey'in çevre, göç, insan kaçakçılığı ve gazetecilerin korunması dahil farklı alanlarda gelecekte izleyeceği yolu belirledi.

Bakanlar, yapay zekaya ilişkin ilk uluslararası sözleşmeyi kabul etti. Sözleşmenin imza faslı eylülde Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta başlayacak.

Hukuki bağlayıcılığı olan sözleşme, yapay zekaya başvurulurken uluslararası insan hakları, demokrasi ve hukuk devletine yönelik hukuki düzenlemelere uyulduğunu garanti altına almayı amaçlıyor.

Sözleşmeye üye devletlerin, yapay zeka sistemlerinin kullanımı sırasında insan hakları düzenlemeleriyle aykırı riskleri belirlemeye, ölçmeye ve önlemeye yönelik önlemler alması gerekecek.

Üye devletlerden ayrıca, yapay zeka sistemlerinin eşitlik ilkesine, ayrımcılık yasağına uymasını ve özel hayatı korumasını sağlaması isteniyor.

Bu arada, Ukrayna'nın desteklerini ifade eden bakanlar, toplantıda bu ülke için "Hasar Kaydı" mekanizmasının önemini de kaydetti.

Söz konusu mekanizma kapsamında Rusya-Ukrayna Savaşı bağlamında Ukrayna topraklarında oluşan hasarların tazminat taleplerine ilişkin kanıt ve bilgiler toplanıyor.

Bakanlar, Ukraynalı çocukların korunması ve "kaçırılan Ukraynalı" çocukların geri getirilmesi için atılan adımları memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.

Toplantıda, 2025'te gençlik bakanlarını bir araya getiren bir konferans düzenlenmesi kararlaştırıldı.

BAKANLAR KOMİTESİ BAŞKANLIĞINI LİTVANYA DEVRALDI

Toplantı kapsamında Liechtenstein, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Başkanlığı görevini Litvanya'ya devretti.

Litvanya Başbakanı İngrida Simonyte, ülkesinin Bakanlar Komitesi Başkanlığı dönemindeki öncelikleri hakkında bilgi verdi.

Buna göre, Litvanya'nın öncelikli görevleri arasında Rusya-Ukrayna Savaşı bağlamında Ukrayna'yı desteklemek, Reykjavik Zirvesi'nde alınan kararları uygulamak, otoriterliğe karşı Konsey'in değerlerini korumak, demokrasiyi, insan haklarını ve üye devletlerde hukuk devletini savunmak yer alacak.

17 Mayıs 2024 Cuma