Türkiye, üretim ve ihracatta yeni stratejilerle pazardaki payını artırmayı hedefliyor. Zeytinyağı ihracatında 1 milyar dolarlık rekoru kırmaya çok yaklaşan Türkiye, katma değerli üretim ve satışa odaklandı.

Kuraklık nedeniyle başta İspanya olmak üzere Avrupa'da zeytin ve zeytinyağı üretiminde kriz yaşanırken gözlerin çevrildiği ülkelerden Türkiye, üretim ve ihracatta yeni stratejilerle pazardaki payını artırmayı hedefliyor. Zeytinyağı ihracatında 1 milyar dolarlık rekoru kırmaya çok yaklaşan Türkiye, katma değerli üretim ve satışa odaklandı.

TKuraklık nedeniyle Avrupa'daki zeytin ve zeytinyağı sektöründe sorunlar yaşanıyor.

Dünyanın en büyük zeytin üreticisi İspanya'da üretimin aşırı sıcaklar nedeniyle bu yıl da beklenenin altında kalması fiyatlarda artış beklentisini beraberinde getirdi.

Sektörün önde gelen ülkelerinden Türkiye de yaşanan gelişmeleri dikkate alarak yeni tedbirleri uyguluyor. Bu kapsamda dış talep sebebiyle yükselen dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının, ambalajlı zeytinyağına yönlendirilerek katma değerli ürün ihracatına katkı sağlaması amacıyla her türlü dökme ve varilli zeytinyağı ihracatında kilogram başına 20 cent karşılığı Türk lirası kesintisi uygulanması kararlaştırıldı. Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı.

PAZARDA GÖZLER TÜRKİYE'YE ÇEVRİLDİ

Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü, 2022'de zeytin üretiminin yıllık yaklaşık yüzde 71 artışla 2 milyon 976 bin 654 ton olduğunu, zeytinyağında da yıllık yüzde 79 artışla 421 bin 717 tonun görüldüğünü ve bu rakamların tüm zamanların rekoru olduğunu açıklamıştı. Böylece Türkiye'nin sofralık zeytin üretiminde dünya lideri, zeytinyağı üretiminde İspanya'dan sonra dünya ikincisi konumuna yükseldiği belirtilmişti.

İspanya'da kuraklık nedeniyle yaşanan üretim düşüklüğü, gözleri pazarın önde gelen ülkelerinden Türkiye'ye çevirdi.

TÜRKİYE BU YIL REKOR BEKLİYOR

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği (EZZİB) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Er, Avrupa'da zeytin ve zeytinyağı üretiminin önemli ölçüde azaldığını söyledi.

İspanya ve İtalya'nın dünyanın en büyük zeytinyağı tedarikçisi ülkeleri arasında yer aldığına dikkati çeken Er, şöyle konuştu: "Rekoltelerinin düşük olması nedeniyle oradaki kooperatifler mallarını satmıyor, sektöre arz etmiyor. Dolayısıyla sektör de dünya pazarından tedarik etmeye çalışıyor. İspanya, küresel ısınmadan bizden daha çok etkilendi. Geçen yıl Türkiye ve Yunanistan şanslıydı. Zeytinyağında çok iyi üretim gerçekleştirdik. İhracatımız ve çiftçinin gelir seviyesi arttı. Geçen yılki ihracatımız tüm yıl boyu 55 bin tondu, bu yıl 8 ayda 135 bin tona ulaştı. Yıl sonu hedefimiz olan 150 bin ton ihracatı çok rahat tutturacağız. Türkiye bu yıl zeytinyağı ihracatında 1 milyar dolar hedefi koydu ki buna da çok rahat ulaşacağız. Tarihi rekor olacak. İspanya, Japonya ve Çin'e satış yapamıyor. ABD bizim ikinci pazarımız. İspanya'nın çıktığı boşlukları yavaş yavaş biz dolduruyoruz, bunu bir fırsata çevirmeye çalışıyoruz. Oradaki kıtlık ve azalmadan dolayı biz ihracatımızı ve gelirlerimizi artırdık."

"DURUM PORTEKİZ VE İTALYA'DAKİ YETİŞTİRİCİLER İÇİN DE PEK PARLAK DEĞİL"

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) Türkiye Temsilci Yardımcısı Ayşegül Selışık da FAO verilerine göre dünyada 2021'de toplam zeytin üretiminin 23 milyon 54 bin 310 ton olarak gerçekleştiği bilgisini verdi. Selışık, "İlk sırada yer alan İspanya'da yaşanan kuraklık nedeniyle 2020'de yaklaşık 10 milyon ton olan üretim 2021'de yüzde 25 düşerek 8 milyon 257 bin tona geriledi. Üretimde 2 milyon 270,6 bin ton ile İtalya ikinci, 1 milyon 739 bin tonla Türkiye üçüncü sırada geldi." diye konuştu.

Türkiye'de zeytin ağacı varlığının son 20 yılda 99 milyondan 189 milyona ulaştığına işaret eden Selışık, bu sayede üretimde de önemli artış yaşandığını dile getirdi.

Selışık, ülkedeki zeytinyağı üretiminin 2021'de 235 bin 727 ton iken 2022'de 421 bin 717 tona çıktığına dikkati çekerek, şunları kaydetti: "Art arda ikinci yıl şiddetli bir kuraklık yaşayan İspanya'da zeytinyağı üretiminde ciddi düşüş bekleniyor. 2021'de 1,4 milyon tonla dünya üretiminin bir numarası olan ülkede üretim 2022'de 680 bin tona geriledi, bu yıl ise 500 bin tona kadar gerileyebileceği ifade ediliyor. Durum Portekiz ve İtalya'daki yetiştiriciler için de pek parlak değil. Zeytin üretiminin azalması, sofralık zeytin ve yağ fiyatlarının da rekor seviyelere yükselmesine neden oluyor. Uluslararası Zeytin Konseyinin mart ve nisan aylarını kapsayan son çalışmasına göre, zeytinin kilosu 6 avro, 100 kilosu 600 avro olarak fiyatlandırılıyor. Bu da Şubat 2022'ye göre fiyatlarda en az yüzde 2'lik bir yükselişe işaret ediyor ancak her ne kadar 2022 üretimleri bakımından Türkiye şanslı görünse de içinde bulunduğumuz sezon açısından iklim koşullarının izlenmesinde ve temkinli olunmasında fayda var. Uzun vadede Türkiye zeytin ağaçlarını da gençleştirdiği ve yeni üretim teknolojilerini bu alanda kullandığı için Avrupa'da pazar payını büyütmeye aday."

20 Temmuz 2023 Perşembe

Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER) Başkanı Mesut Öksüz, bu yıl 6 milyar dolarlık ihracat hedeflediklerini belirterek, "İhracatta 8'inci sıradayız, ilk 5 yıl içerisinde hedefimiz 5'inci sıraya çıkmak. Bunun için çalışıyoruz." dedi.

Antalya'da düzenlenen 13. Uluslararası Ev ve Mutfak Eşyaları Üretici ve Marka Zirvesi'ne katılan Öksüz, dünyadaki küresel durgunluktan sektörün de etkilendiğini söyledi.

Yılın ilk çeyreğinde yüzde 3'lük daralma yaşadıklarını dile getiren Öksüz, sektör olarak ilk çeyrek itibarıyla 750 milyon dolar dış ticaret fazlası verdiklerini belirtti.

Öksüz, yıl ortası itibarıyla toparlanma beklediklerini, 2024'ü 6 milyar dolarlık ihracatla kapatmayı hedeflediklerini kaydetti.

İHRACAT, AVRUPA, AFRİKA VE ORTA DOĞU AĞIRLIKLI

Sektör olarak dünyanın her yerine ürün gönderdiklerini anlatan Öksüz, şöyle devam etti:

"Dünyanın neresine giderseniz gidin, hiç beklemediğimiz bir yerde, kafede, tabakta, porselende, seramikte, çelikte, bir ahşap üründe bizim markalarımızı bulma ihtimaliniz çok yüksek. İhracatta 8'inci sıradayız, ilk 5 yıl içerisinde hedefimiz 5'inci sıraya çıkmak. Bunun için çalışıyoruz. Çin, dünyanın devi, tek başına yüzde 50'den fazlasını gerçekleştiriyor, diğer ülkeler ise 300, 500 milyon dolarlık farklarla sıralanıyor."

Öksüz, sektörün dünyadaki ticaret hacminin 300 milyar dolar olduğunu ve bu ticaretin yaklaşık 152 milyar dolarını tek başına Çin'in gerçekleştirdiğini belirterek, Türkiye'nin ise dünya pazarından şu anda yüzde 2 pay aldığını kaydetti.

Çin'den sonra yaklaşık 15 milyar dolar ihracatla Almanya'nın, yaklaşık 14 milyar dolarla ABD'nin ilk üç sırada yer aldığını dile getiren Mesut Öksüz, ABD'yi de 8 milyar 860 milyon dolarlık ihracatla İtalya’nın, 8 milyar 813 milyon dolarla Meksika'nın, 7 milyar dolarla Hollanda'nın ve 6 milyar 400 bin dolarla Hong Kong'un takip ettiğini bildirdi.

Öksüz, Türkiye'nin de 6 milyar dolarla 8. sırada bulunduğunu ifade etti.

Sektör olarak ihracatı artırmak amacıyla farklı ülkelere yöneldiklerini belirten Öksüz, şunları söyledi:

"İhracatımızın yüzde 58'ini Avrupa Birliği ülkeleri oluşturuyor. Geri kalanı diğer ülkelere yayılmış durumda. Avrupa'daki ekonomik durgunluğun bizlerde sıkıntısı oldu. Son dönemlerde bir toparlanma var. Ukrayna, Rusya bizim için önemli pazar bölgesi. Buralarda da sıkıntılar yaşadık ama biraz toparlanma var. Satış bölgemiz Avrupa, Afrika ve Orta Doğu ağırlıklı."

ANNELER GÜNÜ CAN SUYU OLDU

ZÜCDER Başkanı Öksüz, iç pazarda ise ilk 3 ayda adet bazında daralma ancak ciro bazında artış yaşadıklarını söyledi.

Anneler Günü satışlarının sektöre can suyu olduğuna işaret eden Öksüz, "Geçtiğimiz hafta Anneler Günü vardı. Satışlar beklediğimize yakın seviyede geçti. Anneler Günü, düğün sezonu, bayramlara yönelik satışlar, cirolara katkı sağlıyor." diye konuştu.

Öksüz, özellikle yaz döneminde hareketlenen düğün sezonunun da sektöre katkı sağlamasını beklediklerini sözlerine ekledi.

19 Mayıs 2024 Pazar

Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Orman Genel Müdürlüğünce (OGM) kurulan ve geçen yıl sonu itibarıyla sayısı 794'e ulaşan bal ormanlarıyla arıcılık faaliyetleri desteklenirken, bu alanda ülke ekonomisine de katkı sağlanıyor.

Bal ormanları, ekolojik olarak sunduğu katkının yanında kurulduğu bölgedeki bitki örtüsünü zenginleştirerek toprakları erozyona karşı korurken, arıcılık faaliyetlerinin artmasında da önem arz ediyor.

Bu kapsamda, OGM tarafından 2013-2017 ile 2018-2023 yıllarını kapsayan iki “Bal Ormanı Eylem Planı” hazırlanarak uygulamaya alındı. Bu ormanlar aracılığıyla bal üretim miktarı ve kalitesi bakımından dünyada üst seviyelere çıkılması planlanırken, bal ormanlarının sayısının artışına bağlı olarak verimsiz orman alanlarının verimli hale getirilmesi, ormanlık alanların ekonomik, ekolojik ve sosyal fonksiyonlarının artırılması, biyolojik çeşitliliğin korunması, gıda güvenliğinin sağlanması ve orman köylüsüne istihdam ve ek gelir imkanı yaratılması da hedefleniyor.

BU YIL BAL ORMANLARI SAYISININ 850’YE ÇIKARILMASI PLANLANIYOR

Bal ormanı eylem planları kapsamında, her yıl bölge müdürlüklerince ikişer adet bal ormanı kuruluşu planlanarak, yılda 56 bal ormanı oluşturulması hedeflendi. Bal ormanı sayısı, 2023 sonu itibarıyla 794'e ulaşırken, bu yıl sayının 850'ye çıkarılması amaçlanıyor.

Ülkenin dört bir yanında bal ormanları kurulurken, İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Antalya, Bursa, Hatay ve Trabzon bal ormanları bulunan illerin başında geliyor.

Arıcılığın desteklenmesi amacıyla ağaçlandırma, erozyon kontrolü, rehabilitasyon alanları ve diğer ormanlık alanlarda ekolojiye uygun ballı bitkilerin ekimi veya dikimi yoluyla oluşturulan bal ormanları, ayrıca hiçbir müdahale yapılmadan doğal yayılış alanları içerisinde belirlenen ve arıcıların konaklamasına imkan sağlayan ormanlık alanlardan da oluşturuluyor.

BAL ÜRETİMİNDE DÜNYADA İKİNCİ SIRADA

Geçen yıl sonu itibarıyla 95 bin 459 hektar ormanlık alanda kurulan 794 bal ormanıyla yaklaşık 1 milyon kovana ev sahipliği yapılabilecek imkan oluşturularak ülke ekonomisine de dolaylı katkı sağlanıyor.

2010'da 81 bin ton olan bal üretimi, geçen yıl itibarıyla 114 bin 886 tona ulaşırken, arıcılığa verilen destekler ve bal ormanlarının kurulmasıyla Türkiye bal üretiminde dünyada Çin'in ardından ikinci sırada yer almayı sürdürdü.

19 Mayıs 2024 Pazar