ABD’nin Enflasyonu Düşürme Yasası kapsamındaki korumacılık önlemlerine yanıt vermeye hazırlanan Avrupa Birliği’nde (AB) görüş ayrılıkları başladı. AB üyesi 7 ülke, ABD’nin sübvansiyonlar içeren yasasına karşı Avrupa’da yeşil sanayiyi desteklemek üzere yeni bir fon kurulması planına karşı çıktı.

Dünyanın en büyük pazarı olan ABD’de kabul edilen Enflasyonu Düşürme Yasası, AB’de ses getiriyor. Geçtiğimiz yılın sonunda, AB’den misilleme sinyali gelmiş, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, sanayi yatırımlarına yönelik kamu destek kurallarını basitleştireceklerini açıklamıştı. Ancak önceki hafta, Çekya, Danimarka, Finlandiya, Avusturya, İrlanda, Estonya ve Slovakya’nın ticaret bakanları, AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis’e ortak imzalı mektup gönderdi. Mektupta, ABD’nin Enflasyonu Düşürme Yasası kapsamındaki yeşil sübvansiyonlarına yanıt olarak AB çapında kalıcı veya hedefsiz sübvansiyonlar sağlanmaması gerektiği kaydedildi.

FİNANSMAN AÇIĞI ENDİŞESİ

Yeşil sanayi desteği konusunda ABD ile karşı karşıya gelinmemesinin önemine dikkat çekilen mektupta, AB’nin Enflasyonu Düşürme Yasası ile ilgili sorunları ABD ile müzakere ederek çözebileceği belirtildi. Mektupta ayrıca, AB Komisyonu’nun bu duruma karşı hazırlayacağı tedbirin özellikle finansman açığının belirlenmesine yönelik kapsamlı bir analize dayanması, yeni bir fon kurularak finansman sağlanmaması gerektiği ifade edildi. Sübvansiyonlara çok fazla bel bağlamanın AB iç pazarında eşit şartlar altında rekabet ve mali sürdürülebilirliği tehlikeye soktuğu kaydedilen mektupta, bu durumun sübvansiyon konusunda rekabet yarışına yol açabileceğine işaret edildi.

ÇÖZÜM ÖNERİSİ

Ortak mektupta, AB’nin Covid-19 kurtarma programı kapsamında 390 milyar Euro’luk bir fonunun yalnızca 100 milyar Euro’luk kısmının kullanılmış olduğu anımsatılarak, mevcut AB fonlarının yeşil sanayi desteğine yöneltilebileceği belirtildi. Söz konusu mektupta imzası olmamasına rağmen Almanya, Hollanda ve Belçika da AB’nin ortak biçimde borçlanarak yeni bir fon kurmasına karşı. 10 ülke, AB’nin mevcut fonlarının yeşil sanayi alanına aktarılması ve yeni bir fonlanma mekanizması kurulmaması gerektiğini düşünüyor. AB üyesi 27 ülkenin lideri, 9-10 Şubat’ta Brüksel’de bu konunun da ele alınacağı bir zirve düzenleyecek.

MUAFİYET TALEBİ

ABD’nin Enflasyonu Düşürme Yasası’nda, stratejik ve temiz enerji sektörlerine yönelik yatırımlar için 369 milyar dolarlık kaynak ayrıldı. Vergi indirimleriyle elektrikli otomobil satın almayı teşvik etmeyi de öngören yasa kapsamında, Kuzey Amerika’da üretilen bataryaların kullanıldığı ve bu bölgedeki madenlerden çıkan mineralleri içeren elektrikli araçlara 7 bin 500 dolara kadar vergi indirimi verilmesi gibi düzenlemeler yer alıyor. AB, vergi indirimlerini ABD’de üretilen içeriğe bağlı hale getiren yeni düzenlemenin Avrupa’daki otomobil şirketlerini ve batarya ile yenilenebilir enerji ekipmanları dahil yeşil ekonomi alanındaki üreticileri dezavantajlı hale getireceğinden endişe duyuyor. Kanada ve Meksika, ABD’deki yasa kapsamından muaf. AB de ABD’den bu yasa kapsamında kendi şirketlerine muafiyet talep ediyor. Bu konuda AB ve ABD tarafı görüşmeleri sürdürüyor.

06 Şubat 2023 Pazartesi

ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), bu yıl ve gelecek yıla ilişkin petrol fiyatı tahminini aşağı yönlü revize etti.

EIA'nın "Mayıs 2024 Kısa Dönem Enerji Görünümü Raporu"na göre, küresel petrol stoklarındaki düşüş ve jeopolitik gerilimlerle nisanda önceki aya göre 5 dolar artarak ortalama 90 dolar seviyesinde işlem gören Brent türü ham petrolün varil fiyatı, üst üste dördüncü aylık artışını kaydetti.

Jeopolitik gerilimlere rağmen ham petrol fiyatlarındaki dalgalanma, yılın büyük bölümünde yedek üretim kapasitesiyle bastırıldı.

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun üretim kesintileri, küresel petrol stoklarında düşüşe neden oldu. Söz konusu stoklar yılın ilk yarısında günlük ortalama 300 bin varil azaldı.

OPEC+ grubunun bazı üyelerinin yılın ikinci yarısında da üretim kesintilerine devam etmesiyle bu dönemde nispeten dengeli bir petrol piyasası öngörülüyor.

Uluslararası referans niteliğindeki Brent türü ham petrolün ortalama varil fiyatının bu yıl 87,79 dolar seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. Bu rakam önceki raporda 88,55 dolar olarak tahmin edilmişti.

Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün ortalama varil fiyatının da 83,05 dolar seviyesinde olacağı tahmin ediliyor. Söz konusu rakam, geçen ay 83,78 dolar olarak öngörülmüştü.

Gelecek yıl ise daha güçlü üretimin küresel petrol stoklarında günlük 400 bin varil artışa neden olması ve fiyatların bu yıla göre gerilemesi bekleniyor.

EIA, gelecek yıl için Brent türü ham petrolün varil fiyatını 85,38 dolar, WTI ham petrolü ise 80,88 dolar olarak aşağı yönlü revize etti.

Piyasalarda, küresel petrol fiyatlarının hızla yükselmesine ve keskin fiyat dalgalanmalarına neden olan Orta Doğu'daki gelişmelerden kaynaklı büyük bir belirsizlik de devam ediyor.

ABD'NİN HAM PETROL ÜRETİMİ

ABD'de günlük ortalama ham petrol üretiminin bu yıl yaklaşık 13 milyon 200 bin varil olması bekleniyor. Geçen yıl bu rakam yaklaşık 12 milyon 930 bin varil olarak kayıtlara geçmişti. 2025'te ise üretimin 13 milyon 730 bin varile çıkacağı hesaplanıyor.

Geçen ayki raporda bu rakamlar bu yıl için günlük 13 milyon 210 bin varil, gelecek yıl için ise 13 milyon 720 bin varil olarak tahmin edilmişti.

Küresel petrol arzının ise bu yıl günlük 102 milyon 760 bin varil, gelecek yıl 104 milyon 650 bin varil olacağı öngörülüyor.

Öte yandan, küresel petrol tüketiminin bu yıl günlük 102 milyon 840 bin varil, gelecek yıl 104 milyon 260 bin varil olacağı tahmin ediliyor.

08 Mayıs 2024 Çarşamba

İsveç Merkez Bankası (Riksbank), yüksek enflasyonla mücadelesinin ardından zayıf ekonomiyi sebep göstererek sekiz yıl sonra ilk kez politika faiz oranını düşürdü.

İsveç Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamada, politika faizinin 0,25 baz düşürülerek yüzde 3,75’e çekildiği belirtildi. Banka'nın 2016'dan beri ilk kez faiz indirimine gitmesi dikkati çekti.

Para politikasında daha fazla gevşeme olasılığına işaret edilen açıklamada, "Ekonomik faaliyet zayıfken enflasyon hedefe yaklaştığında, para politikası gevşetilebilir." ifadesine yer verildi.

İsveç'te yıllık enflasyon, geçen yıl enerji ve gıda fiyatlarındaki artışın da etkisiyle yüzde 10'un üzerine çıkmıştı.

Geçen aylarda İsviçre, Çekya ve Macaristan merkez bankaları da faiz indirimine gitmişti.

08 Mayıs 2024 Çarşamba