Ticaret Bakanı Bolat, 2023'te Kosova ile ticaret hacminin 785 milyon dolara ulaştığını belirterek, "2024 yılının sonuna kadar 1 milyar dolar seviyesine ulaşacağımıza inanıyorum." dedi.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, DEİK Genel Merkezi'nde düzenlenen Türkiye-Kosova İş Forumu'ndaki konuşmasında, Türkiye ve Kosova arasında bugüne kadarki ilk ekonomi forumunun düzenlendiğine işaret etti.

Türkiye ekonomisinin büyümesini sürdürdüğünü, ihracatın bu büyümenin ana motoru olmaya devam ettiğini belirten Bolat, son 20 yılda, mal ihracatının 7 kat artarak, 2023'te 255,4 milyar dolara ulaştığını anımsattı.

Bolat, mal ihracatını 2024'te 260 milyar doların üzerine, 2026'da ise 300 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini belirterek, şunları kaydetti:

"Hizmetler ihracatı açısından, 2023'te 100 milyar dolar seviyesini aştık. Hizmetler ihracatımızı 2024 yılında 110 milyar dolara çıkarmak için çabalarımızı sürdürüyoruz. İhracatımız ve yatırımlarımız açısından, Avrupa ve Balkanlar bölgesi özel bir yere sahiptir. Kosova, bu anlamda, bağımsızlığını ilan ettiği günden bu yana elde ettiği ekonomik gelişme ile Balkanlar bölgesinde önemli bir rol oynamıştır. Kosova'nın son 15 yılda büyük ekonomik atılım içerisinde olması bizleri sevindirmektedir. Bağımsızlığını ilan ettiği 2008 yılında Gayri Safi Yurt içi Hasılası (GSYH) 5 milyar dolar iken, 2023'te bu rakamı iki katına çıkararak 10 milyar dolara ulaşmıştır. Benzer şekilde, kişi başına düşen gelir seviyesi 2023 yılında 6 bin dolara çıkarak iki katına ulaşmıştır."

Ayrıca Kosova'nın, 2008'den bu yana pozitif büyüme kaydettiğine işaret eden Bolat, "Bu büyümenin temel nedeninin, Kosova'nın bölgesel işbirliği ve çeşitli uluslararası kuruluşlara üyelikleri sonucu ticaret ağının genişlemesi ve yatırımların artması olduğunu görüyoruz. Bu bağlamda, Kosova 2007'de Orta Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması'na (CEFTA), 2009'da Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu'na, 2012'de Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası'na ve 2013'te Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası'na üye olmuştur. Diğer taraftan AB ve Türkiye başta olmak üzere serbest ticaret anlaşmaları da bu gelişmelere pozitif katkı sağlamıştır." diye konuştu.

YÜZYILLARA DAYANAN TARİHİ, SİYASİ VE EKONOMİK BAĞLARIMIZ BULUNMAKTA

Bakan Bolat, Türkiye ile Kosova'nın yüzyıllara dayanan tarihi, siyasi ve ekonomik bağları bulunduğunu, ortak kültür ve derin köklü ilişkilerin, ülkeler arasındaki kardeşlik temellerini oluşturduğunu dile getirdi.

"Türkiye, Kosova'nın bağımsızlığını tanıyan ilk ülkelerden biridir." diyen Bolat, şöyle devam etti:

"Kosova'nın istikrarını, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü tam olarak destekliyoruz. Kosova'nın istikrarı, Balkanlar'ın istikrarı demektir. Türkiye ve Kosova arasındaki gelişen ticaret ilişkileri de kazan-kazan prensibine uygun olarak her iki ülkeye de katkı sağlamaya devam etmektedir. 2023'te Kosova ile ticaret hacmimiz 785 milyon dolara ulaşmıştır. Yıllar içinde ticaret hacmimizde kazandığımız olumlu ivmenin devam edeceğine, 2024 yılının sonuna kadar 1 milyar dolar seviyesine ulaşacağımıza inanıyorum. Serbest Ticaret Anlaşmamız, bu rakamların artmasında önemli bir etkiye sahiptir. Ticari ilişkilerimizi çeşitlendirir ve bölgesel fırsatlardan faydalanırsak, önümüzdeki yıllarda ticaret rakamlarımızda yeni rekorlara ulaşabiliriz."

Bakan Bolat, Türk şirketlerinin 2023 itibarıyla Kosova'da 429 milyon euro değerinde önemli yatırımcılar olduğunu, şu anda Kosova Merkez Bankası istatistiklerine göre, Türkiye'nin Kosova'da en çok yatırım yapan 6. ülke konumunda olduğunu söyledi.

Diğer taraftan, Kosova'da önemli Türk şirketlerinin havaalanı işletimi ve elektrik dağıtımı alanlarında yatırımlarının olduğunu görmekten memnuniyet duyduklarını vurgulayan Bolat, "Önde gelen Türk finans şirketleri ve bankaları ile sağlık sektöründeki öncü kuruluşlarımız da Kosova'da faaliyet göstermektedir. Amacımız, mevcut yatırımları önümüzdeki dönemde de artırmaktır." ifadelerini kullandı.

TÜRK İNŞAAT ŞİRKETLERİ, KOSOVA'DA BUGÜNE KADAR 1,5 MİLYAR DOLAR DEĞERİNDE 30 PROJEYİ BAŞARIYLA SONUÇLANDIRMIŞTIR

Bakan Bolat, konuşmasında Türk müteahhitlerinin havaalanları, endüstri tesisleri, otoyollar ve enerji santralleri gibi büyük ölçekli ve yüksek katma değerli projelerde dünya çapında ve haklı bir ün kazandığını anlattı.

Türk inşaat şirketlerinin, Kosova'nın ekonomik büyümesine uzun zamandır katkıda bulunduğunu bildiren Bolat, "Türk inşaat şirketleri, Kosova'da bugüne kadar 1,5 milyar dolar değerinde 30 projeyi başarıyla sonuçlandırmıştır. Teknik müşavirlik konusunda, firmalarımız Kosova'da 9,3 milyon dolar değerinde 19 projeyi tamamlamıştır. 2030 Akdeniz Oyunları'nın resmi olarak Priştine'de düzenleneceğini görmekten memnuniyet duyuyoruz. Bu büyük organizasyonda Kosovalı dostlarımızla her zaman işbirliğine hazırız." şeklinde konuştu.

İşbirliği potansiyeli bulunan alanlar hakkında değerlendirmelerde bulunan Bolat, bu bağlamda, enerjinin de bu alanlardan birisi olduğuna dikkati çekti.

Bolat, küresel enerji krizini aşmak ve dünyayı temiz enerjiyle buluşturmak için yeşil enerjiye geçişin herkes için hayati öneme sahip olduğunu aktararak, "Bu amaçla, Avrupa Yatırım Bankasının Kosova'ya 33 milyon euro yatırımla yenilenebilir enerji alanında destek sağlaması önemlidir. Yine Kosova'nın, 2022-2031 Enerji Stratejisi'ni yenilenebilir enerji kaynaklarını geliştirmek ve özel sektör yatırımlarını teşvik etmek amacıyla hazırlamış olması bizi sevindirmektedir. Şirketlerimizin bu strateji çerçevesindeki yenilenebilir enerji ihalelerine ilgi gösterdiğini ve bu alanda Kosovalı dostlarımıza destek vermeye hazır olduklarını vurgulamak isterim." değerlendirmesinde bulundu.

TÜRKİYE-KOSOVA JETCO'NUN KURULMASINA İLİŞKİN PROTOKOL İMZALANACAK

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Kosova ile ticaret ve ekonomik ilişkileri daha yüksek seviyelere çıkarmak, yatırımları artırmak, enerji ve inşaat olmak üzere tüm bu alanlarda ortaklığı geliştirmek konularının Türkiye için öncelik olduğunu dile getirdi.

Ülkeler arasındaki ekonomik işbirliğinin geliştirilmesinin, iki tarafın ekonomilerine büyük katkı sağlayacağını ve bölgenin ekonomik altyapı ve refahını da artıracağını ifade eden Bolat, bu amaçla, yarın Ankara'da Kosova Sanayi, Girişimcilik ve Ticaret Bakanı Rozeta Hajdari ile Türkiye-Kosova JETCO'nun Kurulmasına İlişkin Protokolü imzalayacaklarını bildirdi.

Bolat, "Bu mekanizma ile ekonomik ve ticari ilişkilerimizin geliştirilmesi için somut adımların atılmasını sağlayacak dinamik ve hızlı bir sistemi oluşturacağız. Çabalarımızın her iki ülkenin refahına katkıda bulunacağından şüphemiz bulunmamaktadır. Avrupa Birliği adayı olarak Kosova, Türkiye için önemli bir ticaret ortağıdır. Türkiye ve Kosova'nın kardeş ülkeler olarak yakın ve verimli işbirliklerini gelecekte de artıracağına içtenlikle inanıyorum." diye konuştu.

03 Haziran 2024 Pazartesi

Geçen yılı yaklaşık 197 milyar lirayla kapatan İşsizlik Sigortası Fonu, bu yılın ocak-eylül döneminde yüzde 55 artışla 307 milyar liralık büyüklüğe ulaştı.

İsteği dışında işsiz kalan sigortalıların uğradıkları gelir kaybını telafi etmeleri için 1999 yılında kurulan İşsizlik Sigortası Fonu, ilk işsizlik sigortası ödemesinin yapıldığı Mart 2002'den itibaren işsizlerin güvencesi olmaya devam ediyor.

Geçen yılı 196 milyar 950 milyon 756 bin lirayla kapatan fon, sigortalının prime esas aylık brüt kazancı üzerinden hesaplanan yüzde 2 işveren, yüzde 1 sigortalı kesintileri ve yüzde 1 devlet payı geliriyle büyümesini sürdürüyor.

Bu yılın ocak-eylül döneminde 115 milyar lirası işçi-işveren primi, 38 milyar lirası devlet katkısı, 66 milyar lirası faiz geliri ve 19 milyar lirası diğer gelirden oluşan fon, 2023 yılı sonuna göre yüzde 55 büyüyerek 307 milyar liralık varlığa ulaştı.

Söz konusu dönemde fondan işsizlere toplam 31 milyar 743 milyon lira ödenirken, teşvik ve desteklere 54 milyar lira aktarıldı.

Mart 2002'den 30 Eylül 2024'e kadar işsizlik ödeneğine toplam 20 milyon 290 bin 834 kişi başvurdu. Bu sürede, ödenek almaya hak kazanan 11 milyon 4 bin 755 kişiye, toplam 94 milyar 945 milyon lirayı aşkın ödeme yapıldı.

SON 4 AYLIK PRİME ESAS KAZANÇ ÖNEMLİ

İşsizlik ödeneği hesaplamasında sigortalının son 4 aylık prime esas kazançları dikkate alınıyor.

Ödenek miktarı işten ayrılmadan önceki son 4 aylık kazancın yüzde 40'ı olarak hesaplanıyor ancak hesaplanan tutar asgari ücretin yüzde 80'ini aşamıyor. Bu rakamdan, binde 7,59 oranında damga vergisi kesintisi yapılıyor.

Buna göre, 2024 yılında 4 ay çalışıp işsiz kalan bir kişi için işsizlik ödeneği en düşük 7 bin 940 lira, en yüksek 15 bin 880 lira olarak uygulanıyor.

SİGORTALIK SÜRESİNE GÖRE ÖDEME YAPILIYOR

İşsiz kalanların, işsizlik ödeneğinden yararlanabilmesi için belirli şartları sağlaması gerekiyor.

Kişi, kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalması, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olması, hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemesi ve hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içerisinde İŞKUR'a şahsen veya elektronik ortamda başvurması halinde bu ödenekten yararlanabiliyor.

Hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yılda 600 gün sigortalı çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş sigortalı işsizlere 180 gün, 900 gün sigortalı çalışıp bu primi ödemiş sigortalı işsizlere 240 gün, 1080 gün sigortalı çalışıp prim ödemiş sigortalı işsizlere 300 gün işsizlik ödeneği veriliyor.

18 Ekim 2024 Cuma

Düzenleyici ve denetleyici kurumların 2025 yılı bütçesinden alacağı pay 68 milyar 362 milyon 485 bin lira olarak belirlendi.

2025 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nden derlediği bilgiye göre, düzenleyici ve denetleyici kurumlara gelecek yıl için ayrılan pay belli oldu.

Bu kapsamda söz konusu kuruluşlara toplam 68 milyar 362 milyon 485 bin lira ödenek tahsis edildi. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), 47 milyar 729 milyon liralık ödenekle bütçeden en yüksek payı alacak kurum oldu.

Gelecek yıl bütçesinden Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumuna (BDDK) 7 milyar 263 milyon 100 bin lira, Sermaye Piyasası Kuruluna (SPK) 2 milyar 500 milyon lira, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna (EPDK) 2 milyar 243 milyon 803 bin lira, Nükleer Düzenleme Kurumuna 1 milyar 965 milyon 515 bin lira, Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna (RTÜK) 1 milyar 919 milyon 952 bin lira, Kamu İhale Kurumuna (KİK) 1 milyar 800 milyon lira, Rekabet Kurumuna 1 milyar 278 milyon 253 bin lira, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumuna 625 milyon lira, Kişisel Verileri Koruma Kurumuna 536 milyon 250 bin lira, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumuna 501 milyon 612 bin lira kaynak sağlanacak.

2025 yılı için düzenleyici ve denetleyici kurumlara bütçeden ayrılan paylar şöyle:

KURUMLAR       TOPLAM (TL)

RTÜK     1.919.952.000

BTK        47.729.000.000

SPK        2.500.000.000

BDDK    7.263.100.000

EPDK     2.243.803.000

KİK         1.800.000.000

Rekabet Kurumu             1.278.253.000

Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu      501.612.000

Kişisel Verileri Koruma Kurumu 536.250.000

Nükleer Düzenleme Kurumu      1.965.515.000

Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu 625.000.000

Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar Toplamı      68.362.485.000

18 Ekim 2024 Cuma