Tasarruf finansman şirketlerinin denetim altına alınması düzenlemesi yürürlüğe girdi

Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

FinansalKiralama,FaktoringveFinansmanŞirketleriKanunu'na,kurulması öngörülen tasarruf finansmanfaaliyetine ilişkin yapıvesüreçlerin daha iyi anlaşılabilmesi için"organizasyon ücreti", "tahsisat", "tasarruffinansmanfaaliyeti" ile"tasarruffon havuzu"gibikavramlareklendi.

Müşterilerin tasarruffinansman sözleşmesi kapsamında tasarruffinansman faaliyeti ve tasarruffon havuzunun yönetimi karşılığında ödeyecekleri tutar, "organizasyon ücreti" olacak.

"Tahsisat",tasarruffinansmansözleşmesi uyarınca, tahsisata hak kazanılmasına ilişkin koşulların yerine gelmesi şartıylamüşterinintasarrufbirikimlerininvesözleşme kapsamında taahhüt edilenfinansmantutarının müşterinin, mirasçısının veya vekilinin konut, çatılı iş yeri veya taşıt edinmesi amacıyla satıcı konumundaki üçüncü kişilere hesaben ödenmesini kapsayacak.

"Tasarruffinansmanfaaliyeti", bir sözleşme kapsamında önceden belirlenen koşulların gerçekleşmesi şartıyla konut, çatılı iş yeriveya taşıtın edinimi için faizsiz finansmanesaslarına göre belirli bir süretasarrufedilmesi, müşterilerefinansmankullandırılmasıvetoplanantasarrufların yönetimini içerecek.

"Tasarruffon havuzu" ise belirli bir dönemdetasarruffinansmanşirketi nezdindeki birikmiştasarruflarvefinansmangeri ödemelerinden oluşan tutarlar toplamından, tahsisat olarakverilmiş tutarlariletasarrufgeri ödemelerinin düşülmesinden sonra kalan tutarı tanımlayacak.

Tasarruffinansmanşirketlerininkuruluş izinleri,Bankacılık DüzenlemeveDenetleme Kurulunun (BDDK) en az 5 üyesinin aynı yöndeki oyuylaverilecek.

ASGARİ SERMAYE TUTARI100 MİLYON LİRA OLACAK

Tasarruffinansmanşirketlerinin asgari sermaye tutarı100 milyon lira olarak düzenlenecek ve BDDK'ye belli standartvesınırlamalar getirme yetkisiverilecek.

Tasarruffinansmanşirketleriyalnızca konut, çatılı iş yeri veya taşıt ediniminden doğan borçları finanse edebilecek. Bu şirketler,tasarruffinansmansözleşmeleri dışında finansman sağlayamayacak veyalnızca yurt içinde tescil edilmiş konutveya taşıt alımlarını finanse edebilecek.
Tasarruffinansmanşirketlerinin birleşme, devir, bölünmeveiradi tasfiyeleri; BDDK'nin denetiminde, mevcut yükümlülüklerini yerine getirebileceğine ilişkin bir plan sunması, müşterilerine olanfinansmanyükümlülükleri dahil olmak üzere tüm yükümlülüklerinin yerine getirilmesi şartıyla gerçekleşebilecek.Bu şirketler, tasfiye sürecinde yeni müşteri edinemeyecek, sunulan plana uyulmamasıveya söz konusu işlemlerin müşteri hakvemenfaatlerini zarara uğratacağının tespitihalinde BDDK kararıyla iradi tasfiye izniiptal edilecek.

Şirketlerin aktif kalitesininvegelir-gider dengesinin bozulması dolayısıyla öz kaynaklarının faaliyetlerin emin şekilde yürütülmesine engel olacak şekilde bozulması ya da şirket yönetimlerinin basiretsizliği nedeniyle maruz kalınan risklerin önemli ölçüde artmasıveya mali bünyeyi zayıflatabilecek şekilde yoğunlaşması hallerinden birinin BDDK'cetespit edilmesi halinde şirketten ilavetedbirler alması istenebilecek.

Tasarruffinansmanşirketleri, tasfiyeleri halindetasarrufsahiplerine ödenmek üzere, tahsil ettikleri organizasyon ücretlerinin binde beşini gelir hesaplarından ayırmak zorunda olacak. BDDK,bu oranı firmabazında üç katına kadar artırmayaveuygulanmasına ilişkin usulveesasları belirlemeye yetkili olacak.

MÜŞTERİYE CAYMAVESÖZLEŞMEDE FESİH HAKKI

FinansalKiralama,FaktoringveFinansmanŞirketleriKanunu'na eklenen"tasarruf finansman sözleşmesi" başlıklı maddeyle, tasarruf finansman sözleşmesinin kapsamıbelirlendi. Müşteri, sözleşme imzalanmasını takip eden 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin cayma hakkına sahip olacak. Bu durumda katılım bedeli dahil tümtasarrufgeri ödenecek.

Müşteri,tasarruffinansmansözleşmesinintasarrufdönemi bitimine kadar sözleşmede fesih hakkına sahip olacak. Bu kapsamdakatılım bedeli şirkette kalacak, diğertasarrufları geri ödenecek.

FinansalKiralama,FaktoringveFinansmanŞirketleriKanunu'na,tasarruf finansman faaliyetinin kapsamınıbelirleyen madde eklendi. Bu kapsamda şirket fon havuzunu kendi operasyonel hesaplarından ayırmak zorunda olacak. Fon havuzundaki paralar amacı dışında kullanılamayacakvehaczedilemeyecek.Şirketler, faizsiz esaslara göre faaliyet gösterecek.
FinansalKiralama,FaktoringveFinansmanŞirketleriBirliğinin ismi "FinansalKurumlar Birliği"olarak değiştirilecekvevarlık yönetimşirketleriileBDDK gözetim vedenetimine tabi diğer kuruluşlardan uygun görülenler Birliğe üye olabilecek.

Kanunla, tasarruffinansmanmüşterilerinin sözleşme fesihvesözleşmeden cayma haklarını kullanmaları durumunda birikimlerinin iade edilmesini engelleyen kişilere yönelikvezimmet suçu işleyentasarruffinansmanşirketi yöneticivemensuplarına yönelik adli ceza hükümleride düzenlendi.

Bu kapsamda caymavesözleşme fesih hakkına aykırı işlem yapılması halinde, 62 bin 500 liradan az olmamak üzere aykırılık oluşturan işlem tutarının 5 katına kadar, "tasarruf finansman sözleşmesi" kapsamındaaykırı işlem yapılması halinde ise 25bin liradan 50 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.

BDDK'nin ilgili Cumhuriyet Başsavcılığını muhatap talebi üzerine, sulh ceza hakimince, dava açılması halinde davaya bakan mahkemece iş yerlerinin faaliyetleri vereklamları geçici olarak durdurulacak,ilanları toplatılacak.

Bu aykırılıkların internet ortamında gerçekleşmesi halinde BDDKtarafından içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararıverilebilecek.Karar uygulanmak üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna gönderilecek.

İzinsiztasarruffinansmanfaaliyetinde bulunan şirketler hakkında BDDKtasfiye kararıverebilecek.
Alınması gereken izinleri almaksızıntasarruffinansmanfaaliyetlerinde bulunan kişiler, 2 yıldan 5 yıla kadar hapisve5 bin güne kadar adli para cezasıile cezalandırılacak.

Kanuna "Tasarrufların çekilmesini engellemek" başlıklıyeni bir madde eklendi. Sözleşme imzalanmasını takip eden 14 gün içindecayma hakkını kullanan müşteriye organizasyon ücreti dahil, aldığı tutarın tamamını 14 gün içinde iade etmeyen,fesih hakkını kullanan müşteriye belirlenensüre içinde toplam birikim tutarını iade etmeyenveyasözleşmeyi tek taraflı fesheden şirketler, 6aydan 2yıla kadar hapisve500 güne kadar adlipara cezasıilecezalandırılacak.

Kendisine devredilmişkorumavegözetimiyle yükümlü olduğu para, para yerine geçen evrak, senetveya diğer malları kendisinin ya da başkasının zimmetine geçirentasarruffinansmanşirketi yönetim kurulu başkan,üyeleri vediğer mensupları, 6yıldan 12yıla kadar hapisve5bin güne kadar adli para cezasıilecezalandırılacak, tasarruffinansmanşirketinin uğradığı zararı tazmin edecek.

Suçun, zimmetin açığa çıkmamasını sağlamaya yönelik hileli davranışlarla işlenmesi halinde faile12yıldan 18 yıla kadarhapisve20 bin güne kadar adli para cezasıverilecek. Ancakadli para cezasının miktarı,tasarruffinansmanşirketinin uğradığı zararın 3katından az olamayacak. Meydana gelen zararın ödenmemesi halinde mahkemece resen ödettirilmesine hükmolunacak.

Faaliyet izni kaldırılan birtasarruffinansmanşirketinin yönetimvedenetiminde olanortaklarının, şirketinçalışmasını tehlikeye düşürecek şekildemenfaatlerine kullandırarak, tasarruf finansman şirketini zarara uğratmaları, zimmet olarak kabul edilecek.Bu fiilleri işleyenler, 10yıldan 20 yıla kadar hapisve20bin güne kadar adlipara cezasına çarptırılacak. Adlipara cezasının miktarı, tasarruffinansmanşirketinin uğradığı zararın 3katından az olamayacak.Meydana gelen zararın müteselsilen ödettirilmesine kararverilecek.

Soruşturma başlamadan öncezimmete geçirilen para,para yerine geçen evrak,senet, diğer mallaraynen iade edilirveya uğranılan zarartamamen tazmin edilirse,verilecek cezanın üçte ikisiindirilecek.Kovuşturma başlamadan öncegönüllü olarakiadeveya zararın tazmini halindeverilecek cezanın yarısı indirilecek. Bu durumun hükümden önce gerçekleşmesi halindeverilecek cezanın üçte biri indirilecek.

Zimmet suçunun konusunu oluşturan para, para yerine geçen evrak, senetveya diğer malların değerinin azlığı nedeniyleverilecek ceza üçte birden yarıya kadar indirilecek.

Tasarruffinansmanşirketleridışındakişirketlerin faaliyet izni, şirket tarafındanBankacılık DüzenlemeveDenetleme Kurumunca (BBDK) istenen önlemlerin alınmamasıveya alınan önlemlere rağmen sorunların Kurumcaverilen uygun süre içinde giderilememesi ya da bu tedbirlerin alınması durumunda dahi sonuç alınamayacağının Kurumca belirlenmesi halinde de BDDK'nınen az 5üyesinin aynı yöndeki oyuyla alınan kararla iptal edilecek.

FinansalKiralama,FaktoringVeFinansmanŞirketleriKanunu'na "Tasarruffinansmanşirketinin faaliyet izninin kaldırılmasıvetasfiyesi" başlığı altında yeni madde eklendi.

Buna göre, likidite düzeyinin sürdürülememesi, sürdürülemeyeceğinin anlaşılması, likidite hesaplamasının güvenilir şekilde gerçekleştirilememesi, kasıtlı olarak likiditenin yanlış hesaplanması, BDDK'cealınması istenen tedbirlerinverilen sürede alınmaması, bu tedbirler kısmenveya tamamen alınmasına rağmen malibünyenin güçlendirilmesine imkan bulunmadığınınveya bu tedbirler alınsadahi malibünyenin güçlendirilemeyeceğinin tespiti halinde BDDK, en az 5üyesinin aynı yöndeki oyuyla alınan kararla şirketin faaliyet iznini kaldırmayavetasfiyesine kararvermeye yetkili olacak.

Tasfiyesine kararverilen şirketlerde müşterilerin sözleşmelerde yer alanfinansmankullanma hakları uygulanmayacak.

FİNANSALKURUMLAR BİRLİĞİNE ÜYE OLMA ZORUNLULUĞU

Tasfiyesine kararverilen şirketler, BDDK'ceatanacak en az 3kişilik tasfiye komisyonu tarafından genel hükümlere göre tasfiye edilecek. Tasfiye komisyonu, BDDK veTMSF tarafından bildirilecek üyelerden oluşacak.

Tasfiye komisyonuüyeleri ile bu kişiler tarafından temsil yetkisini haiz olmak üzere görevlendirilenlere, atandıkları veya görev yaptıkları şirketlerin doğmuş ya da doğacak kamu borçları ile SGK borçlarının ve her türlü işçi alacakları ile söz konusu şirketlerin tabi olduğu ilgili diğer mevzuattan kaynaklanan borçlarının ödenmemiş olması nedeniyle şahsi, cezai ve mali sorumluluk yüklenemeyecek.

Tasfiyesine kararverilen şirket tarafından alınan tesciletabi tüm kararlar, tasfiye komisyonunun talebi üzerine noter onayı şartı aranmaksızın ticaret sicil müdürlüklerince harcavehizmet bedeline tabi olmaksızın tescilveilan edilecek.Şirketin genel kurulunun yetkileri, tasfiye komisyonu tarafından kullanılacak. Bu şirketle ilgili olarak tasfiye komisyonu tarafından açılan dava, istinaf, temyizvetakip gibi yargı süreçleri harçtan muaf olacak.

MevzuattaFinansalKiralama,FaktoringveFinansmanŞirketleriBirliğine yapılmış atıflar Finansal Kurumlar Birliğine yapılmış sayılacak.Kanunun yürürlüğe girmesinden öncefaaliyet izni almış olan varlık yönetimşirketleri, bu fıkrayı ihdas edenKanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 ay içinde, Birliğe üye olmak zorunda olacak.

Kanunatasarruffinansmanşirketlerinin intibak sürecine ilişkin geçici madde eklendi.Bu maddeyürürlüğe girdiği tarihtetasarruffinansmanfaaliyeti yürütenler, yürürlük tarihinden itibaren 1 ay içinde BDDK'yebaşvuruda bulunmak zorunda olacak.

Başvuru sırasında durumlarını en geç altı ay içindekanunhükümlerine uygun hale getireceklerine veya müşteri hakvemenfaatlerini zarara uğratmadan tasfiye olacaklarınadairbir plan sunmak zorunda olantasarruffinansmanfaaliyeti yürütenler, bu planın uygun görülmesi halinde gereken işlemleri planda belirlenen süreler içerisinde yerine getirecekler.

Kuruma başvuruda bulunmaksızıntasarruffinansmanfaaliyetinde bulunmaya devam edenler hakkında izinsiz faaliyette bulunanlara yönelik cezalar uygulanacak.

Altı aylık süre,kanunhükümlerine uyum sağlanmasına ilişkin ilavebir plan sunulmasıvesöz konusu planın Kurulca uygun görülmesi halinde altı ayı geçmemek üzere uzatılabilecek.Ayrıca Kurul, intibak süresini altışar ayı geçmemek üzere iki defa daha uzatmaya yetkili olacak.

Kuruma başvuruda bulunanlardan, bağımsız denetimden geçmiş mali tablolarına göre varlıkları yükümlülüklerini karşılayamayacağı tespit edilenleriledurumlarını öngörülen süre içerisinde Kanunhükümlerine uygun hale getirmeyenlerveya sunduğu plan Kurul tarafından yeterli görülmeyenler ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tasarruf finansman faaliyeti kapsamında müşterilerden para toplayan ancak Kuruma başvurmayanlarhakkında Kurul, tasfiyesine kararverebilecek.

İntibak edenşirketlerin,kanunun yürürlük tarihi öncesinde akdettikleritasarruffinansmanfaaliyeti kapsamındaki sözleşmeler buKanunveilgili mevzuat hükümlerine göre tadil olduktan sonra uygulanmaya devam olunacak.Ancak bu maddeyi ihdas edenKanununyürürlük tarihinden önce düzenlenen sözleşmelerinfinansmankonusu değiştirilemeyecek.

Finansalkiralamave finansman şirketleri için getirilen asgari ödenmiş sermaye tutarının 50 milyon lira olmasına ilişkin hükme intibakın sağlanabilmesi amacıyla şirketlere, maddenin yürürlük tarihinden itibaren altı aylık süre verildi.

BDDK tarafından uygun görülmesi halinde bu süre altı ayı geçmemek üzere uzatılabilecek.
Bu sürelerde asgari ödenmiş sermayelerini artırmayanların faaliyet izinleri iptal edilecek.

Tasarruf finansman şirketleritarafından müşterilere sağlananveya sağlanacakfinansmana karşılık teminat gösterilen taşınmazların ipotek işlemleri, tarafların istemi halinde, imzalanan tasarruf finansmansözleşmesine istinaden tapu müdürlüklerinde tapuya tescil olunacak.

08 Mart 2021 Pazartesi

Etiketler : Gündem