Son dakika deprem haberleri... Dünyanın en büyük depremlerinin, volkanik patlamalarının ve tsunamilerinin çoğunun meydana geldiği Pasifik Okyanusu'nu çevreleyen halka "Pasifik ateş çemberi" diye tanımlanıyor.
40 bin kilometre uzunluğundaki kuşak, Şili'den kuzeye doğru Güney Amerika kıyıları, Orta Amerika, Meksika, ABD’nin batı kıyıları ve Alaska'nın güneyinden Aleut Adaları, Japonya, Filipinler, Yeni Gine, Güney Pasifik Adaları ve Yeni Zelanda'ya kadar uzanıyor.
PASİFİK ATEŞ ÇEMBERİNDEKİ DEPREMLER VE DEV TSUNAMİLER
Dünyadaki depremlerin yaklaşık yüzde 90'ı ve büyük sarsıntıların yüzde 80'i, Şili'den başlayıp Yeni Zelanda'ya uzanan Pasifik Ateş Çemberi'nde meydana geliyor. Yakın tarihin ve uzak tarihin en yıkıcı kitlesel felaketlerinden bazıları bu halka boyunca meydana geldi. Japonya'nın 2011'deki 9.1 büyüklüğündeki Tohoku depremi ve ardından gerçekleşen Fukuşima felaketi; 9,5 büyüklüğündeki 10 dakika süren 1960 Büyük Şili depremi; 9.1 büyüklüğündeki 2004 Hint Okyanusu depremi ve tsunamisi ile 9.2 büyüklüğündeki 1964 Alaska depremi Pasifik Ateş Çemberi'nde meydana geldi.
Bu depremler oluşturduğu dev tsunamiler ile de dikkat çekiyor. 2004 Hint Okyanusu Depremi ve sonrası oluşan tsunami ile 227 binden fazla insan hayatını kaybetti. Bu depremde dalgalar 15 metreye kadar ulaştı. 2011'deki Japonya'da olan depremden sonra oluşan tsunaminin de etkisiyle 20'bine yakın insan bölgede hayatını kaybetti. Tsunami dalgaları Fukuşima'daki nükleer santrali vurarak burada tarihin en büyük nükleer felaketlerinden birinin yaşanmasına sebep oldu.
New York Times'a göre uzmanlar tam tarih veremese de bu bölgede başka büyük depremlerin olmasını da bekliyor. Kaliforniya'nın San Andreas fayı, Japonya'nın Nankai Çukuru ve Pasifik Kuzeybatısı açıklarındaki Cascadia fayı, Pasifik Ateş Çemberi'nde gelecek beklenen büyük depremlerin merkez üsleri olması öngörülüyor. Ancak uzmanlar bu depremler hakkında kesin bir tarih ve büyüklük bilgisi veremiyor.
HANGİ BÖLGELERDEN OLUŞUYOR?
Pasifik Ateş Çemberi, çoğunlukla dalma-batma zonları olmak üzere kıtaları oluşturan bir dizi levhanın sınırını oluşturan halkaya deniyor. Bu halka yer kabuğunu oluşturan en büyük levha olan Pasifik Levhası ile diğer komşu levhalar arasında ilerliyor. Çok sayıda volkanın bu bant boyunca oluştuğuna dair gözlemler sonucu bu halkaya Pasifik Ateş Çemberi adı verildi. Bölgede 900'e yakın aktif volkanlar bulunuyor. Çemberde bulunan en yüksek aktif yanardağlar ise Güney Amerika'daki And Dağlarında bulunan Ojos Del Salado (6893 metre) ile Llullaillaco (6739 metre). Bunun yanında çember boyunca Alaska, Rusya, Japonya, Filipinler, Endonezya ve Yeni Zelanda'da da volkanlar bulunuyor.
Jeofizikçi ve ABD Jeoloji Araştırmaları Deprem Tehlikeleri Programı koordinatörü Michael Blanpied, bir levhanın diğerinin altına itildiği dalma-batma zonlarının olduğu bu bölgede en büyük ve en tehlikeli depremlerden bazılarının meydana geldiğini söyledi.
Blanpied "Pasifik, tamamen çok aktif sınırlarla çevrili olması bakımından benzersizdir," dedi.
Araştırmacılar, riski daha iyi anlamak için bölgeler arasında iş birliği yapıyor. Dünya genelindeki son derece hassas sismik cihaz ağları, depremler ve tsunamiler gibi afetler hakkında dünyanın dört bir yanına dakikalar, hatta saniyeler içinde bilgi iletilmesini sağlıyor.
Yeni Zelanda Yer Bilimleri'nde sismolog olan Anna Kaiser, "Bu, Pasifik çevresindeki araştırmaların çoğunu bir şekilde birbirine bağlıyor ve aynı zamanda ortak bir sorunu da ortaya koyuyor. Bilim insanları olarak dünyanın diğer bölgelerinden ve özellikle Pasifik çevresinden iş birliği yapıp ders çıkarmamız gerçekten önemli." dedi.
Geçmişteki felaketler de gelecekteki büyük felaketler hakkında da bir fikir veriyor. 2004'teki yıkıcı deprem ve tsunaminin ardından Endonezya'daki geçmiş tsunami kayıtlarını araştıran Güneydoğu Asya tarihçisi Anthony Reid, "Bir ritim var, bu yüzden geçmişte ne olduğunu bilseydik, gelecekte ne olacağı hakkında daha fazla bilgi sahibi olurduk," dedi.
