Türkiye ekonomisinin gücüne güç katan girişimci kadınların sayısı artıyor. Kadın girişimciler sınırları aşarak, dünyanın dört bir yanına yaptığı ihracatla ekonomiye katma değer sağlıyor. Kadınların üretken hale getirilmesi için sağlanan desteklerle 2002’de yüzde 13.1 olan kadın girişimci oranı 2024’te yüzde 18.2’ye yükseldi. Kadın çalışanların ihracata katkısı ise 2024’te 2013 yılına kıyasla yaklaşık iki kat artarak 60.1 milyar dolara ulaştı. Kadın ihracatçıların böylece toplam ihracattaki payı yüzde 23.6 oldu.
2024’te yüksek ve orta yüksek teknolojili ürünlerin ihracatı 101.1 milyar dolardı. Geçen yıl kadınların katkısıyla bu kategoride ihracat yaklaşık 20 milyar dolara ulaştı. Aynı dönemde kadın çalışanların payı da yüzde 42.1’den yüzde 46.7’ye yükseldi.
GLOBAL MARKA
Kadın girişimcileri desteklemek amacıyla TOBB İstanbul Kadın Girişimciler Kurulu (İKGK) ve İstanbul Ticaret Odası işbirliğiyle düzenlenen projeler sayesinde kadın girişimciler, birçok alanda katma değeri yüksek ürünler geliştirerek markalaşıyor ve ihracat yapıyor.
MESAFELERİ KISALTIYORUZ
TOBB İKGK Başkanı Hatice Güner Kal, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu tarafından 2007’de kurulan İKGK’nın yıllar içinde büyük bir ivme kazandığını belirterek, şöyle konuştu: “Bugün ihracata adım atan, şirketler kuran ve bizlerle yol arkadaşlığı yapan binlerce kadına ulaştık. 3 çalışanı olan bir kadının ihracat yaptığını duymak bizim için çok kıymetli. Japonya ve Fransa gibi kozmetik ürün satmanın zor olduğu bir pazara, geliştirdikleri ürünleri ihraç eden kadınları görüyoruz. İtalya ve Fransa’da butik otellerde ürünlerini en iyi yerlerde sergileyen girişimcilerimiz var. Bunların hepsini Odamızla yaptığımız çalışmalarla gerçekleştirdik. Girişimci kadınlarımızı gerek network gerekse ihracat için yurt dışındaki firmalarla buluşturuyoruz. Ürünün etiketinden ambalajına kadar her türlü desteği vererek, ihracat yapmalarına yardımcı oluyoruz. Şirket kurmak isteyen, markalaşmak ve dış pazarlara açılmak isteyen, ‘biz de varız’ diyen, bizlerle birlikte yol arkadaşlığı yapmak isteyen tüm kadınlara kapımız açık.”
TOBB İKGK tarafından gerçekleştirilen projelerden bazıları şunlar:
Fikrim Artık İşim: İstanbul Kadın Girişimciler Kurulu, kadın girişimciliğini geliştirmek amacıyla ilk olarak ‘Fikrim Artık İşim’ projesini hayata geçirdi. Proje kapsamında belirlenen 3 belediye ile İTO’da ‘KOSGEB Uygulamalı Girişimcilik Eğitimleri’ verildi
Teknoloji Melekleri: İstanbul Kalkınma Ajansı’ndan hibe almaya hak kazanan ‘Teknoloji Melekleri’ projesi, önde gelen telekomünikasyon firmalarının iştirakiyle 18-24 yaş arası genç kadınlara yönelik olarak düzenlendi.
Mobil Çözümlerin Adresi: İstanbul Kalkınma Ajansı’ndan hibe almaya hak kazanan ‘Mobil Çözümlerin Adresi: Kadın’ projesi ile bilgi ve iletişim teknolojileri odağında mobil ve internet teknolojileri alanında, tasarım/animasyon konularında çeşitli eğitimler verilerek, katılımcıların mobil uygulama geliştirmeleri sağlandı. TOBB tarafından en iyi proje olarak seçilen proje ‘Geleceği Yazan Kadınlar Projesi’ adıyla diğer illerde de yaygınlaştırıldı.
Yükselen Markalar Türkiye: Firma sahibi kadın girişimcilerin markalaşma yolculuklarında desteklenmesi amacıyla başlatılan projenin yoğun ilgi görmesi üzerine TOBB tarafından diğer illerde de başlatılması yönünde karar alındı. Proje, 2024-2025 yılları arasında Yükselen Markalar Türkiye adıyla tüm Türkiye’de gerçekleştirildi. Söz konusu dönemde projeye 902 kadın girişimci başvurdu.
Sınırlarını Kaldıran Kadınlar: Yapı Kredi Bankası ile birlikte gerçekleştirilen Sınırlarını Kaldıran Kadınlar Projesi ile Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’ndan (EBRD) hibe veriliyor. Ayrıca firmaların danışmanlığı yürütülüyor.
İstanbul Kadın Girişimciler UR-GE Projesi: Kadın girişimcilerin ticari hayattaki rollerini ve uluslararası alandaki rekabet kapasitelerini artırmaları amacıyla Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirilmesi (UR-GE) projesi ile sektörel kümeler oluşturuldu. Projede; hazır giyim, aksesuar ve ev tekstili sektörlerinde faaliyet gösteren 25 kadın girişimci firması yer aldı. Bakanlık onayının alınmasının ardından, ihtiyaç analizi ve ihracata yönelik satış eğitimi verildi. İTO ve İHKİB ortaklığında 21-24 Nisan 2025’te düzenlenen Dubai Hazır Giyim Sektörel Ticaret Heyeti’ne UR-GE kümesinden 7 kadın girişimci firma da dahil edildi.
YOLUMUZ İTO’YLA KESİŞTİ, ULUSLARARASI ÖDÜL ALDIK
REİS Gıda Yönetim Kurulu Üyesi Işılay Reis Yorgun: “44 yıllık aile şirketimiz Reis Gıda’nın ikinci kuşak temsilcisi olarak, üretimden ihracata, sürdürülebilirlik projelerinden kadın girişimciliğine kadar her aşamasında yer almaya çalışıyorum. Tarımda kadınların ekonomik hayata katılımını artırmak ve sürdürülebilir üretimi desteklemek önceliklerim arasında. Türk tarım ürünlerini 4 kıtada 26 ülkeye ihraç ediyoruz. İstanbul Ticaret Odası vasıtasıyla yürüttüğü-müz çalışmalarımız uluslararası alanda takdir görerek bize bu yıl Uluslararası Kadın Girişimcilik (IWEC) Ödülü’nü kazandırdı. İTO, ayrıca genç nesillerin girişimcilik kültürüyle tanışmasını sağlayan Erken Girişimci Geliştirme Merkezi (EGG) gibi projelerle sürdürülebilir bir girişimcilik ekosisteminin güçlenmesine katkı sağlıyor.”
