Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dün yaptığı açıklamada, kentsel dönüşümün finansmanı ile konut arzının artmasında önemli bir enstrüman olacak yeni düzenlemede son aşamaya geldiklerini kaydederek, "Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yapılacak düzenlemeyle, gayrimenkul yatırım fonlarının gayrimenkul projelerine yatırım yapmasının önü açılacak." ifadelerini kullanmıştı.
SPK'nin hazırladığı Proje GYF kurulmasına ilişkin düzenlemede son aşamaya gelindiğini belirten Şimşek, "Kurul tarafından yapılacak düzenlemeyle gayrimenkul yatırım fonlarının (GYF) gayrimenkul projelerine yatırım yapmasının önü açılacak. Düzenlemeyle, bu fonların portföyleri uygun hale getirilip tür değişikliği yapılacak. Konut arzının artmasıyla birlikte konut fiyatlarının yukarı yönlü piyasa baskısı azalacak ve böylelikle konuta erişilebilirlik her kesim için kolaylaşacak." açıklamasını yapmıştı.
Sektör temsilcileri, bu düzenleme sayesinde finansman sıkıntısının ortadan kalkacağını ve üretimin artacağını bildirdi.
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Yönetim Kurulu Başkanı Engin Keçeli, yapılan düzenlemeden çok mutlu olduklarını belirterek, kendilerinin de bir süredir bu taslak üzerine çalıştıklarını söyledi.
Şu anda kredilerin yüksek olması nedeniyle finansman noktasında sıkıntı yaşandığını dile getiren Keçeli, sözlerini şöyle sürdürdü: "Eskiden ön satışla finansman sağlıyorduk artık o da kayboldu. Gayrimenkul yatırım fonlarının mutlaka yeni yapılacak projelere destek vermesi şart. İnsanlar gayrimenkul yatırımı yerine paralarını mevduat faizlerinde tutmayı tercih ediyor. O nedenle bu düzenleme bizim önümüzü çok açacak. ABD ve İngiltere başta olmak üzere dünyada da çok örneği var bu uygulamanın. Kesinlikle çok doğru bir adım. Bir an önce hayata geçmesini bekliyoruz."
Engin Keçeli, kentsel dönüşümde ciddi talep olduğunu ancak burada da insanların finansman noktasında sıkıntı yaşadığını kaydederek, şu değerlendirmelerde bulundu: "Bu düzenleme sayesinde evini yenileyecek vatandaş da üretim yapacak müteahhit de finansmana erişebilecek. İyi bir finansman modeli olacak. Bu fonun hayata geçmesiyle düşük maliyetli finansman elde edilmiş olacak. Finansman problemini ortadan kaldırıp hem konut üretimini artıracak hem de satış fiyatını alıcı lehine olumlu etkileyecek. Bahsettiğim gibi dünyada çok örneği var. Birçok emeklilik fonu da gayrimenkullerin alımında ve saklanmasında kullanılıyor. Banka kredileriyle üretimin artırılması veya kentsel dönüşüm hareketliliğinin sağlanması çok zor."
Neo Portföy Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Yener Yıldırım da gayrimenkul yatırım fonlarının devam eden projelere yatırım yapabilecek olmasına dair düzenlemeye ilişkin gelişmeleri heyecanla takip ettiklerini belirterek, Bakan Şimşek'in açıklamasında kentsel dönüşüm vurgusu yapmasına dikkati çekti.
"Bu düzenleme sayesinde finansın ve kurumsal paranın yönelebileceği yepyeni bir gayrimenkul alanı da Türkiye'de doğmuş oluyor." diyen Yıldırım, SPK'nin bu alanda hayata geçirdiği gayrimenkule dayalı diğer araçlar ve kira sertifikası gibi düzenlemelerden bahsetti.
Yıldırım, "Her bir düzenleme, her bir yeni araç kurumsal paranın çeşitli mekanizmalar üzerinden gayrimenkul sektörüne şeffaf, kurumsal ve açık kuralları olan bir şekilde aktarılmasını sağlıyor. Şimdi bu yeni heyecanla aslında kurumsal yapıların ve büyük finans yöneten oluşumların gayrimenkul geliştirme tarafına da sermaye sistemi üzerinden yatırım yapabilmesinin önü açılıyor." ifadelerini kullandı.
Bu alanda ciddi eksiklik gördüklerini dile getiren Yıldırım, "Düzenleme; üretilen yapıların sağlıklı olmasını, konut arzının daha yönetilebilir olmasını, yatırımcıların önüne bir yatırım seçeneği daha getirilmesini sağlamış oluyor. " diye konuştu.
Yıldırım, "Aslında gayrimenkul geliştirmeye yönelemeyen ya da yönelmeyi düşünmeyen kaynağın bu fonlar üzerinden akacağını söyleyebiliriz. Normal şartlarda gayrimenkule yönelmeyecek olan birtakım fonlaşmış kaynakların buraya yönelebileceğini görüyoruz." açıklaması yaptı.
Bekir Yener Yıldırım, sigorta ve bireysel emeklilik şirketlerinin tıpkı dünyadaki gayrimenkul yatırım fonları gibi artık gayrimenkul geliştirmeye de ortak olabilmesinin öneminin altını çizdi.
Düzenlemenin daha sürdürülebilir ve yönetilebilir konut arzına katkı sağlayacağını dile getiren Yıldırım, şu bilgileri verdi: "Burada en çok vurguyu kentsel dönüşüme yapmamız gerekiyor. Çünkü yatırımdan çok daha önemlisi ülkemizin canını yakan birçok kötü anımız var bu konuda. Kentsel dönüşüm projelerini hızlı bir şekilde GYF'lerle finanse etmek mümkün olursa aslında çok faydalı bir sonuç ortaya çıkacaktır. GYF'ler bir projeye özel kurulabilirler, çok hızlı hayata geçirilebilirler. Diğer alternatif finansman araçlarına göre kentsel dönüşüme de yatırımcı çekmede çok önemli bir köprü görevi görebilirler. Bugüne kadar birçok yerli ve yabancı yatırımcının uygun bir yapı bulamadığı için kentsel dönüşüme giremediğini görebiliyoruz."
Yıldırım, sadece kurumsal yatırımcıların değil, bireysel yatırımcıların projelere ortak olmasının da önünün açıldığına vurgu yaparak, "Bu gelişmelerin gayrimenkul sektörüne bir canlılık katacağını düşünüyoruz. Konut arzını besleyecek bir süreç. Normalde gayrimenkule akmayacak bir parayı da bu tarafa yönlendirecek." ifadelerini kullandı.
Helmann Holding Yönetim Kurulu Başkanı Selman Özgün de gayrimenkul yatırım fonu kuran bir şirket olarak bu gelişmeyi çok olumlu bulduklarını söyledi.
Konut kredilerinde yüksek oran ve kısıtlamalar nedeniyle hem üreticinin hem de tüketicinin finansmana erişiminde yaşanan sıkıntılardan bahseden Özgün, "SPK'nin hazırladığı Proje Gayrimenkul Yatırım Fonu sadece yeni konut arzını artırmakla kalmayacak, Türkiye için artık birinci öncelik olması gereken kentsel dönüşüme önemli katkı sağlayacak." diye konuştu.
Özgün, Türkiye'de bankacılık sisteminin çok geliştiğini ancak alternatif finansman kaynaklarında aynı durumun söz konusu olmadığını kaydederek, "Bu düzenlemenin hayata geçmesiyle 2023 sonu itibarıyla 134'e yükselen GYF sayısında da sıçrama bekliyoruz. Böylece küçük yatırımcılar da bu fonlar aracılığıyla projelere ortak olabilecek, kentsel dönüşüm hızlanacak." ifadesini kullandı.
Fuzul Topraktan Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Akbal ise hayata geçirilecek mevzuatın sektöre can suyu olabileceğini ifade ederek, "Burada düşük tasarruf sahiplerini de konut edindirecek bir kapsamı sağlaması planlanırsa biz de Fuzul Topraktan olarak fon kurmayı planlıyoruz. Artan konut fiyatlarına karşı olumlu etkiler gösterecek düzenlemeleri destekliyor, vatandaşın konuta erişimini kolaylaştıracak çalışmalarımızı sürdürüyoruz." diye konuştu.
EgeYapı GYO Genel Müdürü Didem Güneş de düzenlemeye ilişkin, GYF'lerin canlanmasının kentsel dönüşümden sosyal konut ihtiyacına ve arz sıkıntısının giderilmesine kadar bir çok alanda katkı sağlayacağını belirterek, "Ayrıca bozulan fiyat dengelerinin de düzelmesinde rol oynayacağını düşünüyorum." dedi.
