Şehit eşi Şevkiye Hanım’ın girişimcilik mücadelesi

HABER: SÜMEYRA YARIŞ TOPAL

Son dönemleri savaş içinde geçen Osmanlı İmparatorluğu’nda kadınlar, ayakta kalabilmek ve evlerinin geçimlerini sağlayabilmek için ekonomik hayata atılıyorlardı. Bunlardan biri de, savaş öncesinde zengin bir konak hanımı olan Şevkiye Hanım’dı. Eşi Çanakkale’de şehit düşen Şevkiye Hanım, üç çocuğu ve kayınvalidesinin geçimini temin etmek için önce evde dikiş işine girdi, daha sonra da Harbiye Nezareti’nin dikim evinde işçi olarak çalıştı. Savaş yıllarından sonra öğrendiği dikiş işini geliştiren Şevkiye Hanım, evinde bir dikiş nakış atölyesi kurarak başarılı bir girişimci oldu.

ZENGİN BİR HAYAT

Orta halli bir ailenin kızı olarak 1893 yılında dünyaya gelen Şevkiye Hanım, 15 yaşındayken İstanbul’un zengin halı tüccarlarından Hüsnü Bey ile evlendi. Sultanahmet’te büyük bir konakta eşinin ailesiyle beraber yaşamaya başlayan Şevkiye Hanım’ın mutluluğu savaş yıllarına kadar sürdü.

YENİ EVİ YANDI

Birinci Dünya Savaşı’yla birlikte erkekler askere alınmaya başlanınca Hüsnü Bey de işleri tasfiye edip, büyük konağı satarak küçük bir eve yerleşti. İşin tasfiyesi ve evin satılmasından elde edilen parayla Hüsnü Bey askerdeyken Şevkiye Hanım’ın evin geçimini sağlaması öngörüldü. Ancak Hüsnü Bey’in Çanakkale’de şehit olması ve yeni evle birlikte her şeyin büyük İstanbul yangınında yok olması üzerine Şevkiye Hanım zor bir döneme girdi.

HİZMETLİDEN KALAN MAKİNE

Şevkiye Hanım zengin bir konak hanımıyken dikiş, bulaşık, çamaşır gibi ev işleriyle uğraşmıyordu. Evde hizmetli için bulundurdukları bir dikiş makinesi vardı. Yangında yok olmayan tek ev eşyası bu dikiş makinası, Şevkiye Hanım’ın geçim kaynağı olacaktı. Yeni tuttukları bir evde dikiş işleri yapmaya başlayan Şevkiye Hanım, bir süre sonra daha fazla iş almak için Kapalıçarşı’da bir esnafla anlaştı. Bir süre iyi giden işler dükkanın kapanmasıyla sekteye uğrayınca Şevkiye Hanım çareyi bir Harbiye Nezareti tarafından açılan askeri dikim fabrikasında işe girmekte buldu.

EVİNDE ATÖLYE KURDU

Savaş yılları boyunca dikim işleriyle ekonomik hayatta varlığını devam ettiren Şevkiye Hanım, savaştan sonra da zorlu yılların ona öğrettiği dikim işiyle bir atölye kurdu. Evinde dikiş ve nakış için kurduğu atölyesinde İstanbul halkına hizmet eden Şevkiye Hanım, bir süre sonra emekli oldu.

FABRİKADA ZOR GÜNLER

Şevkiye Hanım fabrikada çalıştığı yıllarda az olan maaşıyla dört kişiye daha bakmaya çalışıyordu. Fabrikada kadınlara yemek de verildiği için orada yatılı kalmayı tercih edip yalnızca hafta sonları eve geliyordu. Şevkiye Hanım’ın bu zorlu mücadelesi yıllar sonra oğlu İrfan Orga tarafından şu şekilde anlatılacaktı: “Annemi ziyaret için fabrikaya gittiğimizde şaşırmıştım. Annemde bir yorgunluk vardı. Gözlerinin etrafı koyu halkalarla çevrilmiş, elleri yaralıydı. ‘Annem nasıl böyle bir yerde çalışır’ diye düşündüm.”

30 Mart 2017 Perşembe

Etiketler : Gündem