Kyoto Üniversitesi’nden bilim insanları, solunum yolu hastalıklarının akciğer üzerindeki etkilerini daha hassas biçimde analiz edebilen ileri düzey bir mikro fizyolojik sistem (MPS) geliştirdi. İnsan kaynaklı pluripotent kök hücrelerle (iPSC) entegre edilen bu sistem, solunum virüslerinin farklı akciğer bölgelerinde nasıl bir etki yarattığını ayrı ayrı inceleyebiliyor.
BÖLGELERE ÖZGÜ TEPKİ
Solunum virüsleri akciğerde iki ana bölgeyi hedef alıyor: üst hava yolları (proksimal) ve oksijen alışverişinin yapıldığı alveoller (distal). Her iki bölge, enfeksiyonlara farklı tepkiler verirken, bu tepkileri doğru biçimde gözlemlemek geleneksel yöntemlerle mümkün olmuyordu. Yeni çip sistemi, bu soruna hassas bir çözüm getiriyor.
VİRÜSE ÖZEL MODELLER
Projenin baş araştırmacılarından Dr. Sachin Yadav, geliştirilen çip sisteminin iPSC kaynaklı hücrelerle çalıştığını ve proksimal-distal bölgelere özel tepki modelleri oluşturduğunu belirtti. Elde edilen bu modeller sayesinde virüsün hangi bölgede nasıl bir etki bıraktığı detaylıca analiz edilebiliyor.
TEDAVİ STRATEJİLERİNE YENİ UFUK
Ekip lideri Ryuji Yokokawa, bu çalışmanın sadece viral enfeksiyonlarla sınırlı kalmadığını, aynı zamanda organlar arası etkileşimlerin modellenmesine de imkan sunduğunu aktardı. Diğer kıdemli araştırmacı Takeshi Noda ise bu sistemin, erken ilaç taramalarında da büyük bir potansiyel taşıdığını ifade etti.
GELECEKTEKİ PANDEMİLERE HAZIRLIK
Shimpei Gotoh ise iPSC'lerin çip sistemine entegre edilmesinin kişiselleştirilmiş tıp için önemli fırsatlar sunduğunu belirtti. Gotoh, bu sistemin, gelecekte karşılaşılabilecek farklı virüs türleri karşısında daha hızlı ve hasta özelinde çözüm geliştirilmesine olanak tanıyacağını dile getirdi.
Geliştirilen bu yeni teknoloji, yalnızca solunum yolu enfeksiyonları için değil; diğer sistemik hastalıkların modellenmesi, hastaya özel tedavi planlarının oluşturulması ve yeni pandemilere karşı hazırlıklı olunması açısından çığır açıcı bir gelişme olarak görülüyor.
