Origamiden ilham alan tıbbi yama

AYŞE BAŞAK

Günümüzde birçok ameliyat, küçük kesiler açılarak halk arasında kapalı ameliyat olarak tanımlanan yöntemlerle, gelişmiş robotlar aracılığıyla gerçekleştiriliyor. Teknoloji ile paralel ilerleyen ameliyat teknikleri, minyatür kamera ve gelişmiş cerrahi aletlerin yardımıyla ileri bir aşamaya taşınmış durumda.

Teknoloji sayesinde küçülen kesiler ve kolaylaşan cerrahi girişimler, klasik açık cerrahiye kıyasla hastalara daha az ağrı çektiriyor ve daha kısa iyileşme süreleri sağlıyor. Öte yandan; hâlâ gelişmeye muhtaç tarafları mevcut. Bu operasyonların cerrahlar açısından en büyük zorluğu, ameliyatın önemli bir adımı olan iç yaraların kapatılması esnasında kullanılan yamaların tam olarak sızdırmazlığı sağlayamaması ve sonrasında gelişen komplikasyonlar.

ESNEK JELE DÖNÜŞÜYOR

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü mühendisleri, katlanabilen, katlanarak yara bölgesine iletilebilen bir yama tasarladı. Minyatür cerrahi aletler ile vücut içi dar alanlardan iletilebilen tıbbi yama, kuru iken kağıda benzer katlanabilen bir dokuya sahip.

Islak dokularla veya organlarla temas ettiğinde ise esnek bir jele dönüşüyor ve yaralı bölgeyi sararak yapışıyor.Araştırmacılar, cerrahların katılımıyla birlikte tasarımı en ideal hale getirmek için çalışıyorlar. Yeni yamanın, cerrah tarafından doğrudan veya bir tıbbi robot aracılığıyla uzaktan kontrol edilen aletler yoluyla uygulanabilmesi için çeşitli tasarımlar deniyorlar. Tasarımlardan en başarılı olan ise origami katlama sanatından esinlenen oldu. Origamiden ilham alan araştırmanın sonuçları, Advanced Materials dergisinde yayınlanarak bilim dünyası ile paylaşıldı.

BİYOLOJİK OLARAK PARÇALANABİLİYOR

Robotik ameliyatlarda kullanılan biyo-yapışkanlar, zarar görmüş dokuların etrafına yapışabilen, biyolojik olarak parçalanabilen sıvılar ve yapıştırıcılardan tasarlanıyor. Ancak bu yapıştırıcılar yumuşak yüzey üzerinde sertleşirken tam bir sızdırmazlık sağlamayabiliyor. Kan ve diğer biyolojik sıvılar da yapıştırıcıları bloke ederek yamaların, yaralı bölgeye başarılı bir şekilde yapışmasını engelleyebiliyor. Ayrıca yaralar tamamen iyileşmeden önce iltihaplanmaya da neden olabiliyor.

Araştırmacıların tasarladığı yeni yama ise mevcut cerrahi yapıştırıcıların aksine bakterilere ve vücut sıvılarına maruz kaldığında yapısını koruyacak şekilde tasarlanmış. Yeni yama, güvenli bir biçimde biyolojik olarak parçalanabiliyor.

15 Şubat 2021 Pazartesi

Etiketler : Teknoloji